Tərbiyənin həyat və əməklə əlaqəsi
Pedaqoqla şagirdin əməkdaşlığı
Diferensiallaşma
1)Humanizm prinsipi. Müasir humanizm ideyalarını əks etdirən tərbiyə
şəxsiyyətin fərdi xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq onun yaradıcı inkişafına
yönəlməlidir. Bu prinsipə əsasən şagirdin daxili aləmi, maraq, tələbat, qabiliyyət
və xüsusiyyətləri ön plana çəkilməlidir. Pedaqoq tərbiyə prosesini uşaqlara
məhəbbət, inam, qarşılıqlı hörmət, əməkdaşlıq, stimullaşdırma əsasında həyata
keçirməlidir.
2)Mədəniyyətəuyğunluq prinsipi. Tərbiyə prosesi milli, mənəvi, mədəni və
ümümbəşəri dəyərlərə əsaslanmalı, məhz onların üzərində qurulmaldır.
Həmçinin keyfiyyətlərin mənimsədilməsi üçün münbit şərait yaradılmalıdır.
Çünki insanın cəmiyyətə uyğunlaşması yalnız həmin mədəni dəyərlərə malik
olduğu halda mümkündür. Mədəniyyətəuyğunluq insanın inkişafı və
formalaşması üçün lazım olan mədəniyyətin mahiyyətini, xüsusiyyətlərini və
potensial imkanlarını nəzərə almağı labüdləşdirir. Şəxsiyyətin müxtəlif
mədəniyyətlərə malik mühitdə formalaşmasında, səmərəli ünsiyyətin təşkilində,
münaqişəsiz münasibətlərin qurulmasında bu prinsipin nəzərə alınması
mütləqdir.
3)Tolerantlıq prinsipi. Adətən tolerantlıq "dözümlülük" anlayışı ilə eyniləşdirilir.
Tolerantlıq başqalarının maraq, inam, adət, davranış, dininə olan münasibəti
səciyyələndirən mənəvi keyfiyyətdir. Dünyada gedən proseslərin nəticəsi kimi
gənc nəslin dünyagörüşü, baxışı, düşüncə tərzi dəyişir, lakin bununla belə milli,
ictimai və dini mənsubiyyətlərə tolerantlıq göstərilməsi mühüm prioritetdir.
Uşaqlarda sülhsevərlik, başqalarını olduğu kimi qəbul edib anlamaq, onlarla
pozitiv münasibət qurmaq bir sıra amillərdən asılıdır: zorakılıq və aqressiyadan
yayınmaq, özünün və başqalarının mədəniyyətinə hörmət bəsləmək, müxtəlif
mədəniyyətlərin nümayəndələrinə hörmətlə yanaşmaq. Tərbiyə prosesində
həmin məqamlara xüsusi diqqət yetirilməlidir.
Dostları ilə paylaş: