Pereira İddia Ediyor
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
posterior büyük bir rahatsızlık duydu, ama bu konu üzerinde fazla
durmamanın daha yerinde olduğunu düşündü, anlaşılan burası çok özel bir klinik, diye düşündüğünü iddia ediyor Pereira. 16 Saat tam sekizde Doktor Cardoso yemek salonunda bir masaya oturmuştu. Pereira, kendisinin de dakik olduğunu ve aynı anda masaya yöneldiğini iddia ediyor. Gri takım elbisesini giymiş, siyah boyunbağı takmıştı. Salona girdiğinde çevresine baktı. Masalarda hepsi ileri yaşlarda elli kadar insan vardı. En azından, hepsi kendinden çok daha yaşlıydı. Çoğu aynı masada yemek yiyen yaşlı çiftlerdi. Bu kendini toplamasına yardımcı oldu, diye iddia ediyor Pereira, çünkü en gençlerden biri olduğunu düşünmüş, o kadar ihtiyar olmamak hoşuna gitmişti. Doktor Cardoso gülümsedi ve yerinden kalkar gibi yaptı. Pereira, bir el işaretiyle oturmasını rica etti. Peki, Doktor Cardoso, bu yemekte de sizin ellerinizdeyim. Aç karnına bir bardak maden suyu sağlığa yararlıdır, dedi Doktor Cardoso ve bardağını doldurdu. Pereira ha if bir iğrenmeyle içti ve bir limonata içme arzusu duydu. Doktor Pereira, dedi Doktor Cardoso, Lisboa’nın kültür sayfası için tasarılarınızı öğrenmek isterdim. Pessoa anımsamasını ve Maupassant anlatısını çok beğendim, güzel bir çeviriydi. Ben çevirdim, diye karşılık verdi Pereira, ama imza atmayı sevmiyorum. Imza atmalısınız, diye karşılık verdi Doktor Cardoso, özellikle önemli makalelere, gazeteniz gelecekte bizlere neler hazırlıyor? Söyleyeyim Doktor Cardoso, diye yanıtladı Pereira, önümüzdeki birkaç sayı için Balzac’ın bir metni var, adı Honorine, bilmem biliyor musunuz? Doktor Cardoso başını hayır anlamında salladı. Pişmanlık üzerine bir anlatı, dedi Pereira, pişmanlık üzerine güzel bir öykü, öyle ki özyaşamöyküsel bir açıdan bakarak okudum. Büyük Balzac’ın duyduğu pişmanlık mı, diye sözünü kesti Doktor Cardoso. Pereira bir an düşünceye daldı. Sorumun kusuruna bakmayın Doktor Cardoso, dedi, bugün akşamüstü, Fransa’da okumuş olduğunuzu söylemiştiniz, ne öğrenimi gördünüz, sizin için bir sakıncası yoksa? Tıp diplomasını aldıktan sonra iki konuda uzmanlık yaptım, biri beslenmebilim, ötekiyse ruhbilim, diye yanıtladı Doktor Cardoso. iki uzmanlık dalı arasındaki bağı göremiyorum, dediğini iddia ediyor Pereira, kusura bakmayın, ama bağı göremiyorum. Belki de sanıldığından daha güçlü bir bağ vardır, dedi Doktor Cardoso, bilmem gövdemizle ruhumuz arasında oluşan bağı gözünüzde canlandırabiliyor musunuz, ama düşündüğünüzden daha fazladır, her neyse, Balzac’ın anlatısının özyaşamöyküsel olduğunu söylüyordunuz. Hayır, söylemek istediğim bu değildi, dedi Pereira, söylemek istediğim, benim özyaşamöyküsel bir bakış açısıyla okumuş olduğumdur, içinde kendimi buldum. Pişmanlık konusunda mı, diye sordu Doktor Cardoso. Bir anlamda evet, dedi Pereira, geniş anlamda, daha doğrusu sınırsal bir anlamda da olsa evet, doğru sözcük sınırsal diyelim ki sınırsal bir biçimde kendimi buldum. Doktor Cardoso, servis yapan kıza işaret etti. Bu akşam balık yiyoruz, dedi Doktor Cardoso, ızgarada ya da haşlanmış balık yemenizi yeğlerdim, ama başka usullerde de hazırlayabiliriz. Oğle yemeğinde ızgara balık yedim, diye sesini yükseltti Pereira, ayrıca haşlamayı da hiç sevmem, hastane havası veriyor, kendimi hastanede kabul etmek de istemiyorum, bir otelde olduğumu düşünmek daha çok işime geliyor, tereyağında kızartılmış bir dil balığı yiyebilirim mesela. Güzel, dedi Doktor Cardoso, tereyağında kızartılmış dil balığı, yanında da havuç, ben de aynısından alacağım. Sonra devam etti: Sınırsal biçimde pişmanlık, bu ne anlama geliyor? Ruhbilim okumuş olmanız beni sizinle konuşmaya itiyor, dedi Pereira, belki dostum Peder Antönio ile konuşsam daha iyi olurdu, kendisi rahiptir, ama herhalde o anlamazdı, çünkü insan bir rahibe yalnızca yanılgılarının günahını çıkartabilir, oysa ben belli bir günah işlediğim duygusuna kapılmış değilim, yine de içimde pişmanlık gösterme arzusu var, pişmanlığa özlem duyuyorum. Bu konuyu biraz daha derinleştirmeniz daha iyi olabilir, Doktor Pereira, dedi Doktor Cardoso, bu işe benimle girişmek isterseniz emrinize amadeyim. Peki, dedi Pereira, kişiliğimin sınırında duran garip bir his, işte bu yüzden sınırsal diyorum, yine de bir yandan bugüne kadar sürdüğüm yaşamdan, Coimbra’da öğrenim görmüş olmaktan, yaşamını sanatoryumlarda geçiren hasta bir kadınla evlenmiş olmaktan, yıllar boyu büyük bir gazetede yerel haberlerle uğraşmış olmaktan ve şimdi de bu alçakgönüllü akşam gazetesinin kültür sayfasını yönetmeyi kabul etmiş olmaktan hoşnutum, ama öte yandan da yaşamımdan pişmanlik duyar gibiyim, bilmem anlatabiliyor muyum? Doktor Cardoso tereyağlı dil balığını yemeye başladı, Pereira da onu izledi. Yaşamınızın son aylarını bilmem gerekiyor, dedi Doktor Cardoso, önemli bir olgu vardır belki. Ne anlamda bir olgu, diye sordu Pereira, ne demek istiyorsunuz? Olgu bir psikanaliz terimidir, Freud’a pek inandığım söylenemez, çünkü ben bağdaştırmacıyimdir, buna karşı olgu konusunda Freud’un haklı olduğunu düşünüyorum, olgu yaşamımızda başgösteren, yaşamımızı altüst eden ya da inançlarımızı ve dengemizi bozan somut bir şeydir, kısaca, olgunun gerçek yaşamda ortaya çıkan ve psişik yaşama etki eden bir olay olduğunu söyleyebiliriz, yaşamınızda böylesi bir olgunun varlığı üzerine kafa yormalısınız. Bir kişiyle tanıştım, dediğini iddia ediyor Pereira, daha doğrusu iki kişiyle, bir delikanlı ve kız arkadaşı. Bana onlardan söz edin, dedi Doktor Cardoso. Peki, dedi Pereira, kültür sayfası için, her an ölebilecek önemli yazarlar üzerine önceden ölüm yazıları hazırlamam gerekiyor ve tanıştığım kişi ölüm üzerine mezuniyet tezi verdi, kısmen başka yerden kopya ettiği doğru, ama başlangıçta bana ölüm konusundan anlayan biri gibi gelmişti, ben de önceden ölüm yazıları hazırlaması için onu yanıma stajyer aldım, birkaç tane de yazdı, ben de ücretini cebimden ödedim, gazeteye yük olmak istemiyordum, ama yazdıklarının hepsi yayınlanması olanaksız şeylerdi, çünkü delikanlının aklında politika var ve her ölüm yazısını politik görüşle yazıyor, bana sorarsanız bu ikirleri kafasına kız arkadaşı sokuyor, her neyse, faşizm, sosyalizm, Ispanya’daki Iç Savaş ve buna benzer şeyler, daha önce de söylediğim gibi, hepsi yayınlanması olanaksız yazılar ve şimdiye kadar para vermeyi sürdürdüm. Bunda kötü bir yanı yok, diye karşılık verdi Doktor Cardoso, aslına bakarsanız tehlikeye attığınız tek şey paranız. Sorun o değil, diye kabullendiğini iddia ediyor Pereira, hayır, önemli olan içime bir kuşkunun düşmüş olması: Ya bu iki genç haklıysa? O zaman, sadece onlar haklı olurlar, dedi sakin bir şekilde Doktor Cardoso, ama tarih söyleyecek bunu, siz değil Doktor Pereira. Evet, dedi Pereira, ama eğer onlar haklıysa, benim yaşamımın anlamı yok olur, Coimbra’da edebiyat okumuş olmanın ve hep edebiyatın dünyada en önemli şey olduğuna inanmış olmanın anlamı kalmaz, görüşümü dışavuramadığım ve ondokuzuncu yüzyıl Fransa’sından anlatılar yayınlamak zorunda olduğum şu akşam gazetesinin kültür sayfasından sorumlu olmanın da anlamı kalmaz ve işte bu yüzden pişman olma gereksinimi duyuyorum, sanki ben her zaman gazetecilik yapmış Pereira değil de, başka biriyim, sanki bir şeyleri yadsımam gerekiyor. Doktor Cardoso servis yapan kızı çağırıp şekersiz ve dondurmasız iki meyve salatası söyledi. Size bir soru sormak istiyorum, dedi Doktor Cardoso, médecins philosophes kimlerdir, bilir misiniz? Hayır, diye yanıtladı Pereira, bilmiyorum, kimlerdir? En önemlileri Théodule Ribot ve Pierre Janet’dir, dedi Doktor Cardoso, Paris’te onların metinlerini okudum, aynı zamanda hem tıp doktoru ve psikolog hem de ilozofturlar, bana ilginç gelen bir kuramı desteklerler, birleşik ruhlar kuramı. Bana bu kuramdan söz edin biraz, dedi Pereira. Peki, dedi Doktor Cardoso, ‘tek’ olduğuna ve özbenlerin ölçüsüz çoğulluğundan kopuk, kendi kendine yettiğine inanmak, Hıristiyanlık geleneğinin, içi temiz de olsa ruhun biricikliği yanılsamasını temsil eder; Doktor Ribot ile Doktor Janet, kişiliği birçok ruhun birleşikliği olarak görürler, çünkü içimizde birçok ruh vardır, üstün ben’in denetimi altında bulunan bir birleşiklik. Doktor kısa bir ara verdikten sonra sözlerini sürdürdü: Bizim norm ya da varlık ya da anormallik dediğimiz şey bir önkoşul değil, yalnızca bir sonuçtur ve ruhlarımızın birleşikliğine hükmeden üstün ben’in denetimine bağımlıdır; daha güçlü başka bir ben’in ortaya çıkması halinde, bu ben üstün ben’i devirip yerini alır ve ruhlar topluluğunun, daha doğrusu birleşikliğinin yönetimine getirilir ve doğrudan bir saldırı ya da sabırlı bir aşınma sonucu, başka bir üstün ben tarafından indirilinceye kadar da hükmetmeyi sürdürür. Belki de sabırlı bir aşınmadan sonra, yeni bir üstün ben sizin birleşik ruhlarınızın başına geçmekte Doktor Pereira, diye bitirdi sözünü Doktor Cardoso, bu durumda sizin de elinizden bir şey gelmez. Doktor Cardoso meyve salatasını bitirip ağzını peçeteye sildi. Peki, bana ne yapmak düşüyor, diye sordu Pereira. Hiç, diye yanıtladı Doktor Cardoso, sadece beklemek düşüyor, belki sizin içinizde üstün bir ben, yavaş bir aşınmadan sonra, edebiyatın dünyadaki en önemli şey olduğu inancıyla ve gazetecilikte yerel haberleri izlemekle geçirdiğiniz tüm bu yıllardan sonra, belki birleşik ruhlarınızın güdümünü ele geçiren bir üstün ben vardır içinizde, siz de onun yüzeye çıkmasına izin veriyorsunuzdur, zaten elinizden başka bir şey de gelmez, engelleyemezsiniz, yoksa kendinizle çatışmaya düşersiniz ve eğer yaşamınızdan pişman olmak istiyorsanız deneyin, bunu bir rahibe anlatmak istiyorsanız anlatın, kısacası Doktor Pereira, bu gençlerin haklı olduğunu ve yaşamınızın bugüne dek yararsız geçtiğini düşünmeye başlıyorsanız düşünün, belki bundan böyle yaşamınız yararsız görünmez, kendinizi yeni üstün ben’inizin eline bırakın da çektiğiniz azapları yemekle ya da şeker dolu limonatalarla dengelemeye kalkışmayın. Pereira, meyve salatasını yemeyi bitirip boynuna bağladığı peçeteyi çıkardı. Kuramınız çok ilginç, dedi, üstünde düşüneceğim, bir kahve içerdim şimdi doğrusu, siz ne dersiniz? Kahve uykusuzluğa neden olur, dedi Doktor Cardoso, ama uyumak istemiyorsanız bu sizin bileceğiniz bir şey, yosun banyoları günde iki kere yapılır, sabah dokuzda ve akşamüstü beşte, yarın sabah zamanında gelmenizi rica ediyorum, bir yosun banyosunun size iyi geleceğinden eminim. iyi geceler, diye fısıldadı, Pereira. Kalktı ve uzaklaştı. Birkaç adım attıktan sonra geri döndü. Doktor Cardoso ona gülümsüyordu. Saat tam dokuzda orada olacağım, dediğini iddia ediyor Pereira. Pereira Iddia Ediyor... 17 Pereira, saat dokuzda, kliniğin sahile giden merdivenlerini indiğini iddia ediyor. Sahil boyunca uzanan kayalıklara dev gibi iki havuz açılmıştı ve okyanusun dalgalan canlarının çektiğince havuzlara karışıyorlardı. Havuzların içini kaplayan parlak, yağlı uzun yosunlar suyun yüzeyinde kalın bir tabaka oluşturuyordu, suyun içinde de birkaç kişi çırpınıp duruyordu. Havuzların yanında, maviye boyalı iki soyunma kabini dikiliyordu. Pereira, havuzlara dalmış hastaları gözleyen ve onlara nasıl hareket edilmesi gerektiği konusunda talimat veren Doktor Cardoso’yu gördü. Pereira yanına yaklaşıp günaydın, dedi. Key inin yerinde olduğunu iddia ediyor. Sahilde hava serindi, su sıcaklığı da muhtemelen pek elverişli değildi, yine de canı havuza girmek istiyordu. Doktor Cardoso’dan bir mayo vermesini istedi, kendininkini getirmeyi unuttuğunu söyleyerek isteğini mazur göstermeye çalıştı ve eski tarz bir mayo bulmasını rica etti, hani karnı ve göğsün bir kısmını örtenlerden. Doktor Cardoso başını iki yana salladı. Kusura bakmayın Doktor Pereira, dedi, ama utancınızın üstesinden gelmeniz gerekecek, yosunların yararı özellikle deriyle temas sonucu ortaya çıkar ve karnınızı ve göğsünüzü bu yosunlarla ovmanız şart, kısa mayo giymeniz gerekiyor. Pereira boyun eğip kabine girdi. Pantolonunu ve haki gömleğini soyunma odasında bırakıp dışarı çıktı. Hava gerçekten serindi, ama insanı canlandırıyordu. Pereira bir ayağının ucuyla suyun ısısını ölçtü, tahmin ettiği gibi soğuktu. Sakınımla havuza girdi, gövdesini saran bütün bu yosunlardan ötürü biraz iğrenmedi de değil. Doktor Cardoso havuz kenarına gelip ona talimat vermeye başladı. Beden hareketleri yaparcasına oynatın kollarınızı, dedi ve yosunlarla karnınızı ve göğsünüzü ovun. Pereira, soluğu kesilinceye kadar söylenenleri yapmaya özen gösterdi. Soluksuz kalınca, boğazına kadar suyun içinde durdu ve ağır ağır ellerini hareket ettirmeye koyuldu. Bu gece nasıl uyudunuz, diye sordu Doktor Cardoso. Güzel, diye yanıtladı Pereira, ama geç saate kadar okudum, yanımda Alphonse Daudet’nin bir kitabını getirdim, Daudet’yi sever misiniz? Pek iyi tanımam, diye itiraf etti Doktor Cardoso, Les Contes de lundi’den bir öykü çevirmek istiyorum, Lisboa’da yayınlamak niyetindeyim, dedi Pereira. Haydi anlatın bana, dedi Doktor Cardoso. Peki, dedi Pereira, öykünün adı La Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|