Pereira İddia Ediyor
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
‘Anımsamalar’ yok, diye yanıtladı Pereira, çeviriyi almak için yazı
işlerine gelmeyin, çünkü öğleden sonra olmayacağım, Yahudi kasabın hemen yakınındaki Café Orquidéa’ya sizin adınıza kapalı bir zarf bırakacağım. Ardından santralı arayıp memureden Buçaco kaplıcalarını bağlamasını rica etti. Lisboa’nın müdürünü istedi telefona. Müdür bey parkta güneş banyosu yapıyor, dedi resepsiyoncu, rahatsız edebilir miyim, bilmem. Evet, rahatsız edebilirsiniz, dedi Pereira, gazetenin kültür sayfası sorumlusunun aradığını söylersiniz. Müdür telefona geldi ve alo, ben müdür, dedi. Müdür bey, dedi Pereira, Balzac’ın bir anlatısının çevirisini ve kısaltmasını tamamladım, iki-üç sayı için yeterli, size telefon etmemin nedeni, Parede Deniz Tedavi Merkezi’ne yatmak niyetindeyim, kalbim pek iyi değil ve doktorum bana kaplıca tedavisi önerdi. Sizin için uygun mu acaba? Ya gazete, diye sordu müdür. Söylediğim gibi, en az iki-üç haftalık iş hazır. Ayrıca Lizbon’dan iki adım uzaktayım, size de kliniğin telefonunu bırakacağım, üstelik herhangi bir şey olursa, soluğu doğru yazı işlerinde alırım. Ya stajyer, diye sordu müdür, yerinize stajyeri bırakamaz mısınız? Bırakmamam daha uygun, diye yanıtladı Pereira, bana bir-iki tane ölüm yazısı hazırladı, makalelerinin işe yarayacağından pek emin değilim, ola ki bu arada önemli bir yazar ölürse, işi ben kendim üstlenirim. Tamam, dedi müdür, bir haftalığına kaplıcalara gidin bakalım Doktor Pereira, zaten gazetede müdür yardımcısı var, olası sorunların üzerine o eğilebilir. Pereira veda etti ve kaplıcada tanıştığı kibar bayana saygılarını iletmesini rica etti. Sonra telefonu kapatıp saate baktı. Café Orquidéa’ya gitme zamanı gelmiş sayılırdı, ama çıkmadan önce akşam okumaya fırsat bulamadığı D’Annunzio hakkındaki yazıyı okumak istiyordu. Pereira, bu yazıyı kanıt olarak sunabiliyor, çünkü saklamış. Yazıda şöyle deniyordu: ‘Tam beş ay önce, 1 Mart 1938 günü, akşamın sekizinde, Gabriele D’Annunzio hayata gözlerini yumdu. O zaman, bu gazetenin kültür sayfası yoktu, ama şimdi bizim için onu anma zamanı geldi. Gabriele D’Annunzio, namı diğer Rapagnetta, büyük bir şair miydi? Bunu yanıtlamak güç, çünkü biz çağdaşları için eserleri daha çok taze. Belki de sanatçı kişiliğiyle uyum içindeki insan yanından söz etmek daha uygun düşer. Oncelikle güzelden anlayan bir adamdı. Yaşamı boyunca lüksü, sosyete yaşamını, gösterişi ve eylemi sevdi. Büyük bir zevk düşkünü, ahlâk kuralları yıkıcısı, çarpıklığın ve kösnüllüğün âşığıydı. Alman ilozofu Nietzsche’den üst-insan mitosunu aldı, ama bu kavramı, benzersiz bir yaşamla renklendirilmiş bir kaleydoskop oluşturmaya yönelik, güzelleştirici ideallerin güç istemine indirgedi. Büyük Savaş sırasında müdahaleci oldu, halklar arası barışın kesin düşmanıydı. 1918’de Viyana’nın üzerinden uçup kentin üzerine Italyanca el ilanları atmak gibi savaşçıl ve kışkırtıcı eylemlere girişti. Savaştan sonra, Fiume kentinin işgalini düzenledi, daha sonra Italyan birlikleri onu kapı dışarı ettiler. Gardone’de Vittoriale degli Italiani zaferi diye vaftiz ettiği bir villaya çekildi ve orada anlamsız aşklar ve cinsel serüvenlerle belirlenmiş se ih ve düşkün bir yaşam sürdü. Faşizme ve savaşçıl girişimlere olumlu gözle baktı. Fernando Pessoa ona trombone solosu adını yakıştırmıştı, Pessoa bunda belki de pek haksız sayılmaz. Gerçekten, D’Annunzio’dan bize ulaşan ses, hassas bir kemanın tınısından çok bir ü lemeli çalgının tiz ve dediğim dedik bir trompetin yankılı sesine benziyor. Ornek olamayacak bir yaşam, gümbürtülü bir şair, gölgeler ve lekelerle yüklü bir adam, öykünülmeyecek bir kişilik, işte bu yüzden onu anıyoruz. Imza: Roxy.’ Pereira düşündü. Kullanılamaz, kesinlikle kullanılamaz. ‘Ölüm Yazıları’ dosyasını alıp sayfayı içine koydu. Bunu neden yaptığını bilmiyor, çöpe de atabilirdi, ama tersine sakladı. Daha sonra artan kızgınlığını yatıştırmak için aklına yazı işlerinden çıkıp Café Orquidéa’ya gitmek geldi. Kahveye varınca, ilk gördüğü şey, Marta’nın kızıl saçları oldu. Vantilatöre yakın bir köşe masasına oturmuş, sırtını da kapıya vermişti. Ustünde Praça da Alegria’daki şenlikte giydiği, askıları sırtta çaprazlaşan elbise vardı. Pereira, Marta’nın omuzlarının çok güzel, yumuşak, çıkıntılı, kusursuz olduğunu düşündüğünü iddia ediyor. Yaklaşıp kızın karşısına geçti. Oh, Doktor Pereira, dedi Marta doğallıkla, Monteiro Rossi’nin yerine ben geldim, o bugün gelecek durumda değil. Pereira masaya yerleşip Marta’ya bir aperitif içmek isteyip istemediğini sordu. Marta, sek bir portoya hayır demeyeceğini söyledi. Pereira garsonu çağırıp iki sek porto ısmarladı. Alkollü içki içmemeliydi, ama nasıl olsa ertesi gün bir haftalık bir perhiz için Deniz Tedavi Merkezi’ne yatacaktı. Garson içkileri getirdikten sonra, Pereira ne oldu, diye sordu. Eh işte, diye yanıtladı Marta, sanırım herkes için güç bir dönem. Monteiro Rossi, Alentejo’ya gitti, şimdilik de orada kalıyor, Lizbon dışında birkaç gün geçirmesi daha iyi. Ya kuzeni, diye sordu sakınımsızca Pereira. Marta ona bakıp gülümsedi. Monteiro Rossi ve kuzenine büyük yardım ettiğinizi biliyorum, gerçekten harikaydınız, Doktor Pereira, siz de bizlere katılmalısınız. Pereira yine biraz ö kelendiğini, bunun üzerine ceketini çıkardığını iddia ediyor. Bakın genç bayan, diye karşılık verdi sonra, ben ne sizlerden ne de onlardanım, tek başıma idare etmeyi yeğliyorum, ayrıca sizinkilerin kimler olduklarını da bilmiyorum, bilmek de istemiyorum, ben bir gazeteciyim ve kültürle ilgileniyorum, Balzac’ın bir anlatısının çevirisini yeni bitirdim, sizin hikâyelerinizden habersiz kalmayı tercih ederim, sizin olaylarınız benim uğraş alanımın dışında kalıyor. Marta porto şarabından bir yudum alıp şöyle dedi: Bizler, gazetelerin güncel olaylarla ilgili sütunlarının konusu falan değiliz Doktor Pereira, bunu iyi anlamanızı istiyorum, bizler tarihi yaşıyoruz. Pereira da porto kadehini yudumladı ve karşılık verdi: Bakın genç bayan, tarih biraz büyük bir laf, ben de bir zamanlar Vico ile Hegel’i okudum. Tarih evcilleştirilecek bir hayvan değildir. Ama Marx’ı okumamış olabilirsiniz, diye karşı çıktı Marta. Okumadım, dedi Pereira, ilgi de duymuyorum. Hegel ekollerinden bıktım, ayrıca daha önce de söylediğim bir şeyi tekrarlamama izin verin: Sadece kendimi ve kültürü düşünüyorum, benim dünyam bunlardan ibaret. Bireyci anarşist mi, diye sordu Marta, işte öğrenmek istediğim bu. Ne demek istiyorsunuz, diye sordu Pereira. Oh, dedi Marta, bireyci anarşistin ne demek olduğunu bilmediğinizi iddia etmeyin sakın, Ispanya onlarla kaynıyor, bireyci anarşistler bu dönemde kendilerinden bol bol söz ettiriyorlar, ayrıca kahramanca davranışlarda da bulundular, ama bana sorarsanız, biraz düzene sokulmalarında pek bir sakınca olmaz. Bakın Marta, dedi Pereira, bu kahveye politikadan söz etmek için gelmedim, daha önce de söylediğim gibi, politikayla ilgili değilim, çünkü öncelikle kültürle uğraşıyorum, Monteiro Rossi’yle buluşacaktım, şimdi siz bana onun Alentejo’da olduğunu söylüyorsunuz. Ne yapmaya gitti Alentejo’ya? Marta, garsonu ararmış gibi çevresine bakındı. Yiyecek bir şeyler söyleyelim mi, diye sordu sonra. Saat üçte bir randevum var. Pereira, Manuel’i çağırdı, iki tane maydanozlu omlet ısmarladılar, sonra Pereira yeniden sordu: Monteiro Rossi, Alentejo’ya ne yapmaya gitti? Kuzenine eşlik etti, diye yanıtladı Marta, kuzeni son dakikada yeni emirler almıştı. Ispanya’ya savaşa gitmeyi arzu edenlerin çoğu Alentejolu, Alentejo’da çok eskilerden kalma bir demokrasi geleneği vardır, ayrıca birçok bireyci anarşist de var, sizin gibi Doktor Pereira, iş de eksik olmaz, kısaca, sonuçta Monteiro Rossi Alentejo’ya giden kuzenine eşlik etti, çünkü oradan adam topluyorlar. Peki, diye karşılık verdi Pereira, ona tarafımdan iyi adam toplamalar dilersiniz. Garson omletleri getirdi ve yemeye başladılar. Pereira peçetesini boynuna sardı, omletten bir parça aldı ve şöyle dedi: Bakın Marta, yarın Cascais yakınında bir Deniz Tedavi Merkezi’ne gidiyorum, sağlık sorunlarını var. Monteiro Rossi’ye D’Annunzio hakkında yazdığı makalenin kesinlikle kullanılamaz olduğunu söyleyin, size bir hafta kalacağım kliniğin telefon numarasını bırakıyorum, beni aramak için en uygun saat yemek zamanıdır, şimdi bana Monteiro Rossi’nin nerede bulunduğunu söyleyin. Marta sesini alçaltıp yanıtladı: Bu akşam Portalegre’de dostların evinde olacak, ama adresi vermemeyi yeğlerim, ayrıca geçici bir adres bu, çünkü her akşam başka bir yerde kalacak, Alentejo’da sık sık yer değiştirecek, büyük olasılıkla o sizinle bağlantıya geçecek. Peki, dedi Pereira küçük bir pusulayı kıza uzatırken, işte Parede Deniz Tedavi Merkezi’ndeki telefon numaram. Şimdi gitmem gerekiyor Doktor Pereira, dedi Marta, kusura bakmayın, bir randevum var ve bütün şehri bir baştan bir başa katetmeliyim. Pereira ayağa kalkıp kızı geçirdi. Marta hasır şapkasını takıp uzaklaştı. Pereira, kız çıkarken durup arkasından baktı, güneşte karaltısı düşen bu şekle hayran kalmıştı. Kendisini rahatlamış, hatta neşeli hissetti, nedenini bilmiyor. Sonra da oturup eliyle Manuel’e işaret etti. O da hemen gelip bastıracak bir içki ister misiniz, diye sordu. Pereira susamıştı, çünkü öğle sonrası çok sıcaktı. Bir an düşündü, sonra sadece bir limonata istediğini söyledi. Ve limonatayı çok soğuk, bol buzlu ısmarladığını iddia ediyor Pereira. 14 Ertesi gün, Pereira erken kalktı, diye iddia ediyor Pereira. Bir kahve içti, küçük bir bavul hazırladı ve içine Alphonse Daudet’nin Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|