Pereira İddia Ediyor
Yüklə 0,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
şarkıları. Eleştirel baskısını hazırlıyorum, bilmem anımsıyor musun?
Universitede okumuştuk, delikanlılar savaşa giderlerdi, kadınlarsa evde kalıp ağıt yakarlardı, halk ozanları da onların yakarılarını toplardı, buyuran kraldı, anlıyor musun, buyuran şefti, biz her zaman bir şefe gereksinim duyduk, bugün de bir şefe gereksinim duyuyoruz. Ama ben gazeteciyim, diye karşılık verdi Pereira. insanlara dürüst bir şekilde haber ulaştırmalıyım. Nasıl bir bağlantı kurduğunu anlamıyorum, dedi Silva, siyasi makaleler yazmıyorsun, sen kültür sayfası sorumlususun. Çatalını bırakma sırası Pereira’ya gelmişti, dirseklerini masaya koydu. Asıl iyi dinlemesi gereken sensin, diye karşılık verdi sonra. Diyelim ki yarın Marinetti öldü gitti, Marinetti’nin kim olduğunu biliyorsun değil mi? Şöyle böyle, dedi Silva. Peki, dedi Pereira, Marinetti alçağın biridir, işe savaş türküleri söylemekle başladı, kan dökmenin savunmasını üstlendi, teröristtir, Roma üzerine yürüyüşü selamladı, evet, Marinetti alçağın biridir, benim de bunu söyleyebilmem gerekir. Ingiltere’ye git, dedi Silva, orada canının istediğini söyleyebilirsin, bir yığın da okurun olur. Pereira bon ilesinin son lokmasını ağzına attı. Ingiltere çok uzak, dedi, ben yatmaya gidiyorum. Tatlı istemiyor musun, diye sordu Silva, ben bir dilim turtaya hayır demem. Tatlılar bana dokunuyor, dedi Pereira, kardiyolog söyledi, ayrıca yolculuk yordu beni, beni karşılamaya geldiğin için sağ ol, iyi geceler, yarın görüşürüz. Pereira kalktı ve bir daha ağzını açmadan dosdoğru odasına çıktı. Kendini yorgun hissettiğini iddia ediyor. 10 Ertesi gün Pereira saat altıda uyandı. Sadece bir kahve içtiğini iddia ediyor, oda servisi yedide başladığından, kahve için bile üstelemesi gerekti, sonra da parkta bir gezinti yaptı. Kaplıcalar da yedide açılıyordu. Pereira da saat tam yedide giriş kapısının önündeydi. Silva ortalarda yoktu, müdür de yoktu, hemen hemen kimse yoktu ve bu da onu rahatlatmıştı. Once, çürük yumurta kokan bir sudan iki bardak içti ve belli belirsiz bir bulantı ve bağırsaklarında bir kıpırtı hissetti. Buz gibi bir limonatayı tercih ederdi, çünkü vaktin erken olmasına karşın hava oldukça sıcaktı, ama kaplıca suyuyla limonatayı karıştıramayacağını düşündü. O da kalkıp kaplıca havuzlarının bulunduğu yere gitti, orada ona soyunup beyaz bir bornoz giymesi söylendi. Çamur banyosu mu, yoksa buğu mu arzu edersiniz, diye sordu görevli kadın. Her ikisini de, diye yanıtladı Pereira. Onu, içi kahverengi sıvıyla dolu, mermer bir banyo teknesinin bulunduğu bir odaya yerleştirdiler. Pereira bornozunu çıkarıp küvete daldı. Çamur ılıktı ve bir rahatlama duygusu veriyordu. Bir ara, bir görevli içeri girip neresini ovacağını sordu. Pereira masaj istemediği, çamur banyosuyla yetineceği karşılığını verdi ve yalnız kalmayı arzu ettiğini belirtti. Banyo teknesinden çıktı, soğuk bir duş aldı, yeniden bornozunu giyip buğu yapmak için buhar fıskiyelerinin bulunduğu yan salonlara geçti. Her fıskiyenin önünde oturan insanlar vardı, dirseklerini mermerlere dayamış, sıcak hava akımlarını içlerine çekiyorlardı. Pereira boş bir yer bulup yerleşti. Birkaç dakika boyunca derin soluklar alarak düşüncelere daldı. Monteiro Rossi’nin imgesi geldi aklına, bir de kimbilir neden, karısının portresi. Karısının pörtresiyle konuşmayalı iki gün oluyordu ve Pereira resmi yanında getirmediğine üzüldü, diye iddia ediyor Pereira. Sonra kalkıp vestiyere gitti, giyindi, siyah boyunbağmı taktı, kaplıcalardan ayrılıp oteline döndü. Yemek salonunda, çörek ve sütlü kahveyle güzel bir kahvaltı eden dostu Silva’yı gördü. Bereket versin müdür orada değildi. Pereira, Silva’nın yanına gitti, selam verdi, kaplıcalardan döndüğünü söyleyip ekledi: Oğleye doğru Lizbon’a giden bir tren var, beni geçirirsen çok sevinirim, olmazsa da otelden bir taksiye binerim. Nasıl yani, daha yeni geldin, nereye gidiyorsun, diye sordu Silva, ben de seninle beraber bir-iki gün geçirmeyi umuyordum. Kusura bakma, diye yalan söyledi Pereira, bu akşam Lizbon’da olmam gerekiyor, yarın önemli bir makale yazmalıyım, ayrıca yazı işlerini başıboş bırakmak, kapıcı kadına terk etmek de hiç hoşuma gitmiyor, gitsem daha iyi olacak. Nasıl istersen, diye karşılık verdi Silva, gara kadar sana eşlik ederim. Yol boyunca, tek söz etmediler. Pereira, Silva’nın ona kızgın olduğunu, kendisinin de durumu ha i letmek için hiçbir şey yapmadığmı iddia ediyor. Ne yapalım yani, diye düşündü Pereira, öyle olsun: Saat onbiri çeyrek geçe gara vardılar, tren perona girmişti bile. Pereira trene binip pencereden hoşçakal dercesine el salladı. Silva eliyle geniş bir hareket yaparak selamına karşılık verdi, sonra çekip gitti. Pereira, bir kadının kitap okuduğu bir kompartımana girip yerleşti. Kadın, güzel, sarışın ve zarifti, bir bacağı da tahtadandı. Kadın pencere kenarında oturduğundan, onu rahatsız etmemek için Pereira geçide doğru oturdu ve kadının Thomas Mann’ın Almanca bir kitabını okuduğunu fark etti. Bu merakını çeldi, ama o anda bir şey söylemedi, sadece merhaba hanımefendi, dedi. Saat onbir buçukta tren hareket etti, birkaç dakika sonra, bir memur yemekli vagon rezervasyonlarını almak için geldi. Pereira yer ayırttı, çünkü midesi bulanıyor, bir şeyler yemesi gerektiğini hissediyordu. Yolculuğun uzun sürmeyeceği doğruydu, ama Lizbon’a geç saatte varacaktı ve canı bu sıcakta bir lokanta aramak istemiyordu. Tahta bacaklı kadın da yemekli vagonda yer ayırttı. Pereira, kadının ha if bir yabancı vurgusuyla güzel Portekizce konuştuğunu fark etti. Bu da Pereira’nın merakını kamçıladı, diye iddia ediyor Pereira ve kadını davet etme cesareti verdi. Hanımefendi, dedi, saygısız görünmek istemem, ama madem yol arkadaşıyız ve ikimiz de lokantada yer ayırttık, size aynı masada oturmayı Onermek isterim, biraz söyleşebiliriz, belki de yalnızlığımızı daha az hissederiz, tek başına yemek yemek bana biraz melankolik geliyor, özellikle de trende, izninizle kendimi tanıtayım, ben Doktor Pereira, Lisboa gazetesinin kültür sayfası müdürüyüm, Lisboa başkentin akşam gazetelerinden biridir. Tahta bacaklı kadının yüzüne geniş bir gülümseme yayıldı ve elini uzattı. Memnun oldum, dedi, benim adım Ingeborg Delgado, Portekiz asıllı bir Almanım, Portekiz’e köklerimi bulmaya geldim. Kondüktör, öğle yemeği çıngırağını sallayarak geçti. Pereira ayağa kalktı ve Bayan Delgado’nun geçmesi için yana çekildi. Kolunu uzatma cesareti gösteremediğini iddia ediyor Pereira, çünkü böylesi bir hareketin bir bacağı tahta olan kadını incitebileceğini düşünmüştü. Ama Bayan Delgado takma bacağına rağmen, büyük bir çeviklikle hareket ediyordu, koridorda önünden yürüdü. Yemekli vagon, kendi vagonlarının hemen yanındaydı, böylece fazla yürümek zorunda kalmadılar. Sol taraftaki masalardan birine oturdular. Pereira peçetesini boynuna bağladı ve davranışından ötürü özür dilemesi gerektiğini düşündü. Kusura bakmayın, dedi, yemek yerken hep gömleğimi pisletirim, bana gelen temizlikçi kadın çocuklardan beter olduğumu söyler durur, size fazla taşralı görünmediğimi umarım. Orta Portekiz’in hoş manzaraları pencereden akıp gidiyordu: çam ağaçlarıyla yemyeşil tepeler ve beyaz köyler. Arada bir bağlar ve manzarayı süsleyen kara bir nokta gibi bir köylü görülüyordu. Portekiz’i seviyor musunuz, diye sordu Pereira. Evet, severim, diye yanıtladı Bayan Delgado, ama uzun süre kalacağımı sanmıyorum, Coimbra’daki akrabalarımı ziyaret ettim, köklerimi buldum, ama bu ülke ait olduğum topluma uygun bir yer değil, Amerika Büyükelçiliği’nden vizemi bekliyorum, yakında Amerika’ya gideceğim, en azından gidebileceğimi umuyorum. Pereira anladığını sandı ve sordu: Musevi misiniz? Museviyim, diye doğruladı Bayan Delgado ve bu dönemde Avrupa, özellikle Almanya benim halkıma uygun bir yer değil, ama buradakilerin de bize kanı kaynamıyor, gazeteleri okurken fark ediyorum, belki sizin çalıştığınız gazete istisnadır, gerçi çok Katolik, Katolik olmayan biri için fazla Katolik. Bu ülke Katolik, dediğini iddia ediyor Pereira, ben de kendimce Katolik olduğumu kabul ediyorum, üstelik geçmişimizde Engizisyon var, bu da şere li bir şey değil elbette, ama örneğin ben, bedenin dirilişine inanmıyorum, bilmem bu bir anlama geliyor mu? Ne anlama geldiğini bilmiyorum, diye yanıtladı Bayan Delgado, ama sanırım benimle de pek bir ilgisi yok. Thomas Mann’ın bir kitabını okuduğunuzu fark ettim, dedi Pereira, çok sevdiğim bir yazardır. O da Almanya’da olanlardan hoşnut değil, dedi Bayan Delgado, gerçekten hoşnut değil. Belki ben de Portekiz’de olanlardan hoşnut değilim, diye kabullendi Pereira. Bayan Delgado, maden suyundan bir yudum aldıktan sonra konuşmaya başladı: Oyleyse bir şeyler yapın. Nasıl bir şeyler, diye sordu Pereira. Eh, dedi Bayan Delgado, siz bir aydınsınız, Avrupa’da olup bitenlerden söz edin, özgürce düşüncenizi dile getirin, ne bileyim, yapın bir şeyler. Pereira o an söyleyeceği çok şey olduğunu iddia ediyor. Kendinin üstünde bir müdürü bulunduğunu, onun da yönetim yanlısı biri olduğunu, ardından da polisiyle sansürüyle yönetimin geldiğini ve Portekiz’de herkesin ağzının tıkandığını, sonuçta insanın özgürce düşüncesini dile getiremeyeceğini, günlerini Rua Rodrigo da Fonseca’daki ufacık se il bir odada, tıknefes bir vantilatörle ve büyük olasılıkla polise muhbirlik yapan bir kapıcı kadının gözetiminde geçirdiğini söylemek isterdi. Ama bunların hiçbirini söylemedi Pereira, sadece, elimden geleni yapacağım, Bayan Delgado, dedi. Ama benim gibi biri için, böylesi bir ülkede elinden geleni yapmak kolay bir iş değil, anlıyorsunuz, ben Thomas Mann değilim, sadece alçükgönüllü bir akşam gazetesinin kültür sayfasının silik bir sorumlusuyum. Unlü bazı yazarları anıyorum ve XIX yüzyıl Fransız yazarlarının öykülerini çeviriyorum, daha fazlasını yapmak olası değil. Anlıyorum, diye karşılık verdi Bayan Delgado, ama belki de her şey gerçekleşebilir, insanın istemini kullanması yeterli olabilir. Pereira pencereden dışarı bakıp iç çekti. Vila Franca yakınlarında bir yerdeydiler. Tejo’nun uzun kıvrımı görünmeye başlamıştı bile. Denizin ve iklimin kayırdığı şu küçük Portekiz güzeldi, ama her şey öylesine güç ki, diye düşündü Pereira. Bayan Delgado, dedi, yanılmıyorsam az sonra Lizbon’a varacağız, şimdi Vila Franca’dayız, dürüst emekçiler, işçiler kentidir; bizim de bu ülkede muhalefet var, sessiz bir muhalefet, belki de bir Thomas Mann’ımız olmadığı için, ama bütün yapabileceğimiz bu kadar, belki şimdi kompartımanımıza dönüp bavullarımızı almamız yerinde olur, sizinle tanıştığıma ve bu kısacık zamanı paylaştığıma çok memnun oldum, izin verin size kolumu vereyim, ama bunu bir yardımseverlik olarak değil, sadece kibarca bir çapkınlik olarak alın, çünkü biliyorsunuz, Portekiz’de bizler pek kibarızdır. Pereira ayağa kalkıp kolunu Bayan Delgado’ya uzattı. Bayan Delgado, biraz güçlük çekerek dar masadan kalktı ve ha if bir gülümsemeyle Pereira’nın koluna gir di. Pereira hesabı ödeyip bahşiş bıraktı. Kolunda Bayan Delgado ile yemekli vagondan çıktı, hem gurur duyduğunu hem de kafasının karışık olduğunu hissediyordu, ama nedenini bilemediğini iddia ediyor Pereira. 11 Pereira, ertesi salı günü yazı işlerine geldiğinde, kapıcı kadınla karşılaştığını ve kadının kendisine ekspres bir mektup uzattığını iddia ediyor. Celeste alaylı bir havayla mektubu uzatıp talimatlarınızı postacıya ilettim, ama tekrar uğrayamazmış, bütün mahallenin dağıtımını yapması gerekiyormuş, bu yüzden de ekspresi bana bıraktı, dedi. Pereira mektubu aldı, bir baş hareketiyle teşekkür edip gönderenin adına baktı. Bereket versin, gönderen adını yazmamıştı, bu sayede de Celeste’in eli boş kalmıştı. Ama kendisi ânında Monteiro Rossi’nin mavi mürekkebini ve özentili yazısını tanıdı. Odasına girip vantilatörü çalıştırdı. Sonra da mektubu açtı. Şöyle yazıyordu: ‘Sevgili Doktor Pereira, ne yazık ki uğursuz bir dönem geçiriyorum. Sizinle çok acele konuşmam gerekiyor, ama yazı işlerine uğramamayı yeğlerim. Salı akşamı, saat sekiz buçukta, Café Orquidéa’da bekleyeceğim, karşılıklı yemek yemek ve sorunlarımı açmak arzusundayım. Görüşmek umuduyla, Monteiro Rossi.’ Pereira, ‘Anımsamalar’ köşesi için yirmialtıda ölen Rilke’nin ölümünün onikinci yılının anısına bir makale kaleme almak niyetinde olduğunu iddia ediyor. Ama Balzac’ın bir öyküsünü çevirmeye girişti. Yüklə 0,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|