III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1043
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
lugu hər bir xalqın milli- mənəvi dəyərlərinin frazeologizmlərdəəks olunması ilə əlaqədardır.
Frazeologizmlərinyaratdıqları linqvistik obrazlar yalnız ifadə etdikləri denotativ mənaları ilə
aşkarlanmır. Onların dərki koqnitiv aspektlərlə də baglı olur. Dildə mürəkkəb bir sistem təşkil
edən frazeologizmlərin hərtərəfli tədqiqi zamanı onların milli – mədəni konnotasiyası,
koqnitiv aspektləri xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
Yaxın semantika ifadə edən frazeoloji vahidlər müxtəlif dillərin materiallarında bir –
birinə ekvivalent və ya qismən ekvivalent olur. Bu daha çox somatik frazeologizmlərin insan
bədəninin müəyyən orqanının funksiyaları və ya simvolik mahiyyətinin uyğunluğundan bəh-
rələnir. Digər tərəfdən hər bir xalqın dilində müəyyən sayda somatik frazeologizmlər vardır
ki, onlar ekstralinqvistik ( qeyri - dil mühiti, adət - ənənələr, cəmiyyətin sosial quruluşu, dil və
mədəniyyət xüsusiyyətləri, dil əlaqələri , dildə danışanların məskunlaşma xüsusiyyətləri və s.
) amillərlə şətrtlənir.Insan bədən üzvlərinin mərkəzi komponenti funksiyasında çıxış etdiyi fra
zeologizmlərin hər birini müxtəlif semantik yarımqruplara ayırmaq mümkündür.Ingilis dilində
tərkibində “ hand “ ( əl ) sözü olan frazeologizmlərin tematik qrupları olduqca çoxdur. Məsələn:
a bad hand at smth. – bacarıqsız olmaq;extend a hand of friendship – dostluq ( kömək ) əlini
uzatmaq və s.
Komparativ frazeologizmlər dildə müqayisə məqsədilə işlədilir. Ingilis dilində kompa-
rativ frazeologizmlərin yaranmasında “ as.....as” və “ like....as ” modeli, (as hungry as a wolf
)Azərbaycan dilində isə istifadə olunan vasitə “ kimi ” ( yağ içində böyrək kimi) sözüdür.
Belə frazeologizmlər ümumi səciyyə daşıyıb hamı tərəfindən işlənirsə, nitqə məxsus bənzər
ifadələr fərdi səciyyə daşıyır. Komparativ frazeologizmlər semantik məzmuna, alliterasiyadan
istifadəyə, başqa dilin vahidləri ilə uyğunluğa görə fərqlənir.
Beləvahidlər şəxsin və ya predmetin səciyyəvi xüsusiyyətlərini üzə çıxarmaq məqamın-
da istifadə olunur və qiymətləndirmə xarakteri daşıyan vahidlər sisteminə daxil olur.Bir çox
dünya dillərində, o cümlədən də ingilis və Azərbaycan dillərində tam ekvivalent olan frazeo-
loji vahidlərdə eyni siqnifikativ – denotativ məna, eyni subyektiv qiymətləndirmə, eyni funk-
sional üslubi və emosional – ekspressiv konnotasiya, eyni qrammatik struktur və eyni kom-
ponent müşahidə olunur. Məsələn: play with fire – odla oynamaq; to be with one’s foot in the
grave – bir ayağı gorda olmaq və s. Hər iki dildə frazeoloji vahidlərin məna və ifadə forması
eynilik təşkil edir. Qismən ekvivalentlik zamanı görünmək semantik eynilikdə, komponent
tərkibində müəyyən fərqlər üzə çıxır. Məsələn: to have one’s eye on something / someone –
nədənsə / kimdənsə gözünü çəkməməkvə s. Tam vəqismən ekvivalentliyi olmayan frazeoloji
birləşmələrin əksəriyyəti milli adət - ənənə, həyat və məişət tərzi ilə bağlı yaranan vahidlərdir.
Məsələn: Dr. Cekyll and Mr. Hyde. Ingilis dilində bu birləşmə bir – birinindiametral əksi olan
adamlar haqqında işlədilir. Yaxud Azərbaycan dilində həm müsbət, həm də mənfi mənada işlə-
nən “ qoca qurd”ilə ingilis dilində işlənmə məqamı fərqli olan, yəni yalnız mənfi mənada istifa-
də olunan“ old cat”(qoca pişik) frazeoloji birləşməsini qeyd etmək olar. Ekvivalentliyin olma-
ması semantik sürüşmə ilə də izah oluna bilər. Belə frazeoloji vahidlər çox zaman izah olunur.
THE IMPACT OF IDIOMS ON LANGUAGE
Ülkər ƏHMƏDZADƏ
Qafqaz University
uehmedzade@std.qu.edu.az
AZERBAIJAN
Every language has its own characteristics. Also, there are different types of cultures in
the world, so each country has its own language. Language contains words, phrases and idioms
that we can express our opinion very easily. Learning words is not enough to understand the
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1044
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
language. We should have information about culture. Then we should learn the phrases and
idioms and meaning of these idioms in this language.
English is a language which contains a lot of words and idioms. Idioms are phrases that
have figurative meaning. This meaning is not as the same as literal meaning. Therefore we
can not translate them, but we can find the similar phrase in our language. It is also possible
that there is not the similar phrase in our language. As a result, we had better find the
definition of these idioms. Also, we should memorize them.
Learning idioms is the best way to speak in any language as a native speaker. It helps us
speak naturally what we think, and how we feel about something. Idioms have several types.
For example, body idioms, animal idioms, color idioms, clothing idioms, food idioms, geography
and weather idioms and sport idioms.
Body idioms are phrases that contain words from the names of body parts. But there is
no relationship between them.
Here are some examples of idioms:
Not breathe a word (about someone or something) – not to tell someone about
something.
As dry as a bone-extremely dry.
Blood runs cold-afraid of something.
Blood, sweat, and tears-work very hard on something
Belly up-to lose all money.
Copy cat- to do the same thing which someone does.
Cat nap- very short sleep.
Cat’s got one’s tongue-if someone does not speak because of shyness.
Holy cow-used when you feel amazement about something.
Kill two birds with one stone-to accomplish two targets at the same time.
Idioms have an important role in speaking and understanding native speakers, songs,
and movies. They improve communication skills, and help us speak fluently. There are two
types of learning way of language; textbooks and natural language. Textbook helps us learning
exact grammar and writing skills, but native language helps us speak clearly as a native
speaker and understand them. When we realize the impact of idioms?
When we speak in any language , we use the words, but words are not enough to
express feeling. Also, sometimes words cannot make the speech interesting and natural.
Therefore we need to use idioms. Some idioms are simple, transparent, and related to their
literal meaning, so learners can understand and memorize them. However, there are a lot of
idioms that come from the past, and they do not have any relationship with their literal
meaning. For example, ”to hold one’s horses”-means to stop and waiting patiently. Before
,when people stopped their horses and began to wait, they used this idiom, but now the horses
are not used as before. As a result, if we translate them word by word, we will not understand
the meaning which is used in any situation.But some idioms can be easy to understand,
because they are almost similar to their literal meaning. For instance, " cat nap”-means short
sleep, cat’s nap is too short, so we can guess the meaning of this idiom.
Native speakers use idioms in their speech all the time. Knowledge of idioms helps
speak very well. Also, idioms are main parts of vocabulary. If someone learns the idioms , he
will be motivated to speak and use these idioms.
Learners should be realized that idioms have an impact on language and communication
skills. Also, they help us understanding the native speaker. In addition, they affect to learn
features of foreign language and cultures of different countries .
Also whoever uses the idioms, should be familiar with their using style. They can memorize
idioms,but that may not be enough for using them in which situation they use that idiom.
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1045
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
In addition, we should know that there are some idioms which cannot be understood in
some regions. It is possible; they have never heard these idioms.
Idioms are used in poetry. We can express our thought with very few words. They keep
the meanings, and we can learn that culture with idioms, as well.
HOW TO REDUCE TTT AND INCREASE STT IN EFL CLASSROOMS?
Firuza IBRAHIMOVA
Baku State University
i.firuza90@gmail.com
AZERBAIJAN
In foreign language teaching different methods and approaches appeared and disappeared
from old times till now. Especially last years the development of Communicative Language
Teaching brought with it a methodology which emphasized communication-interaction, group
works and student involvement in the teaching-learning process. Many training courses and
scholars appreciate CLT and as a consequence of this was the belief that the teacher’s
presence in the classroom should be reduced. Reducing teacher talk time (TTT) and
increasing student talk time (STT) is considered to be an important aspect of creating a
communicative classroom. So this study is aimed to provide some techniques for decreasing
TTT and as well as to figure out why it should be decreased in language teaching.
It was proved that large amount of TTT results very monotonous and boring environment
which can de-motivate students and occur negative beliefs toward a foreign language. If the
teacher is constantly and frequently dominant and ‘a boss’, the learners take no responsibility
for their own learning but learn what the teacher decides and wants. This limits student
autonomy. TTT often means that the teacher is giving the students information about different
aspects of teaching process without letting them to react or say something, and unfortunately
there may be no indication of whether the students have understood or not.
Actually, there are plenty of strategies, activities and ways that help to decrease the
amount of teacher talking time. For example, activities requiring group or peer work can be
appropriate for achieving this goal. These types of activities also help teachers to improve
their students’ social skills. As we know, generally a teacher talks while giving explanations
or instructions, but it would be better to elicit rather than to explain. If students are presented
clear, meaningful and guiding questions they will discover the rules rather than being ‘told’,
this also will lead to have more successful learning environment. Secondly, using body
language, mimics and facial expressions are also very important in order to reduce teacher
talking time. The position of the teacher in the classroom can also indicate to the students
what is expected of them at a particular stage of the lesson.
Asking questions also is very essential aspect in increasing student talking time. Instead
of asking yes/no questions, giving open ended question can be very effective strategy for
mentioned issue. Also giving ‘why’ and ‘how’ questions can prompt students to express their
opinions, feelings and attitudes. In this case participation is very important, we as teachers
should be aware of whether all students participate or not. Of course if teachers let students to
talk more and be more active they should take into consideration some points, like about
treating mistakes done by students. In this case teachers should be positive about mistakes, in
other words it should be provided a welcoming class environment where students feel they are
able to make mistakes; it also helps to increase student confidence whenever possible.
Another strategy for decreasing teacher talking time and increasing student talking time
is tolerating silence. Inexperienced teachers or fresh teachers in particular tend to fill silences
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1046
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
by unnecessary talking. Silence is important not only when students are working individually,
but also provides ‘processing time’ between instructions, during explanations, while waiting
for a student to respond, and during monitoring of activities. Prompting or providing clues
and rephrasing the question are often counter to productivity, when the student merely needs
time to answer. Teacher should really listen to what they say and let what they say really
affect what you do next, or in other words work on listening to the person, and the meaning,
as well as to the language and the mistakes. In short terms teachers should be interested in, not
interesting.
No doubt the most teachers understand that students should have as much opportunity to
speak as possible when learning English as a foreign language. “We learn by practice.
Whether it means to learn to dance by practicing dancing or to learn to live by practicing
living, the principles are the same.” According to this statement of Martha Graham, if you
want to become a good dancer, you don’t just watch or read about dancing, you should
practice things the dancers do. The same is true for becoming an English speaker – the
students need to speak English in order to learn English.
İNGİLİS DİLİNDƏ FRAZEOLOJİ BİRLƏŞMƏLƏRİN
ANALOJİ YOLLA AZƏRBAYCAN DİLİNDƏ İFADƏSİ
Vüsalə İMANOVA
Bakı Slavyan Universiteti
imanova.vuska@yandex.ru
AZƏRBAYCAN
Beynəlxalq aləmdə ingilis dilinin əhəmiyyətinin getdikcə artması ilə əlaqədar olaraq
təkcə leksik vahidlər yox, frazeoloji birləşmələr də külli miqdarda bu dildən başqa dillərə, o
cümlədən Azərbaycan dilinə keçir. İngilis dili frazeologiyasının Azərbaycanda öyrənilməsi
yeni bir məsələ deyil. Azərbaycan dili tarixində bu proses hələ sovet dövründə və rus dilinin
vasitəçiliyi ilə başlanmışdır. Azərbaycan dilçiliyində ingilis dili frazeoloji vahidləri müqa-
yisəli şəkildə tədqiq edilmiş, ingiliscə-azərbaycanca frazeoloji lüğət tərtib edilmişdir. İngilis
dili frazeologiyasının öyrənilməsi, digər tərəfdən, ingilis dilinin beynəlxalq ünsiyyət vasitəsi
kimi rolunun getdikcə daha da artması ilə şərtlənir. Dilin işarəvilik xüsusiyyətləri ilə yanaşı,
kommunikativlik xüsusiyyətlərinin xüsusiyyətlərinin mühüm yer tutduğu müasir dövrümüzdə
frazeologiyanın əhəmiyyəti çox böyükdür. İnsanın nitq fəaliyyəti dilin bütün vahidləri kimi,
frazeoloji vahidlərin də əmələgəlmə mənbəyidir. Frazeoloji vahidlər, hər şeydən əvvəl, söz
birləşmələri olub, kommunikativ məqsədlərə xidmət edir.
Hal-hazırda Azərbaycanın beynəlxalq aləmə inteqrasiyası ilə əlaqədar olaraq onun ingilis
dili ilə bilavasitə təmasları gündən-günə genişlənir. Amma bu heç də o demək deyildir ki, in-
gilis dilinə məxsus olan söz və frazeoloji birləşmələrin alınmasında rus dilinin vasitəçiliyi ta-
mamilə aradan çıxmışdır. Həmin linqvistik prosesdə rus dilinin vasitəçiliyi yeni tarixi şəraitdə
də qalır və məhz hansı söz və söz birləşmələrinin seçilib-götürülməsində həlledici rol oynayır.
Ancaq ingilis və Azərbaycan dili frazeoloji vahidləri arasında analoqların olmasının
səbəbi təkcə həmin frazeologizmlərin ingilis dilindən alınması deyil. Bu cür analoqların bir
qismi onların məhz hansı isə xarici mənbə ilə bağlı olmasını nəzərdə tutur. Onların bir qismi
müxtəlif xalqların həyat və məişətində, psixologiyasında, adət və ənənələrində olan oxşar
cəhətlərlə bağlıdır. Əlbəttə, bu qəbildən olan oxşarlıqların müəyyən hissəsi məhz beynəlmiləl
linqvistik mübadilə ilə bağlıdır.
N.A.Demçukun qeyd etdiyi kimi, “hal-hazırda tədqiqatçılar arasında qohum olmayan
dillərin frazeologiyasının müqayisəli şəkildə öyrənilməsi böyük maraq doğurur. Bu həm nəzə-
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1047
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
ri. Həm də praktik planda tərcümə, xarici dillərin tədrisi, leksikoqrafiya üçün mühüm əhəmiy-
yət kəsb edir”. Həmin aspektlərin hər biri üçün həm frazeoloji birləşmələrin alınması ilə bağlı
olaraq meydana çıxmış analoqlar, həm də alınma ilə birbaşa bağlı olmayan analoqlar öz əhə-
miyyətini saxlayır. Aşağıda ingilis və Azərbaycan dilləri arasında analoji müvafiqliklərin bə-
zilərini qeyd edirik.
Depart from one`s word (promise) – “ öz sözündən dönmək, vədindən yayınmaq”
Make a name for oneself - “earn oneself a reputation” – “ ad qazanmaq”, “özünə hörmət
qazanmaq”.
Deprive one`s good name – “(kiminsə) (yaxşı) adını batırmaq”, adına ləkə gətirmək”
Fight like a lion – “aslan kimi vuruşmaq”. Azərbaycan dilində həmin frazeologizmin
başqa variantı da vardır: qoç kimi döyüşmək.
Belə bir linqvistik şəraitdə tərçüməçinin seçmək imkanı olur.Belə hesab etmək olar ki,
aslan kimi döyüşmək frazeoloji birləşməsi ingilis frazeologizminə daha çox müvafiq gəlir və
bunun səbəbi təkcə hər iki frazeoloji tərkibdə “aslan” mənası daşıyan sözün işlənməsi deyil. İş
burasındadır ki, qoç kimi döyüşmək frazeologizmi təkcə müsbət mənada yox, həm də mənfi
mənada işlənir. Bu isə “fight like lion” frazeologizminin mənasından kənara çıxmaya səbəb olar.
look through one`s fingers – “barmaqarası baxmaq” (barmaqlarının arasından baxmaq)
Mötərizədə verilmiş tərkib sərbəst söz birləşməsi olub, nəyə isə baxmaq məqsədilə əli
ilə üzünü, gözünü örtüb, ancaq barmaqları arasından ona göz qoyduğu hallara aiddir.
“to lose one`s head” – “çaşıb qalmaq”, “başını itirmək”.
“take smh to heart” - nəyi isə ürəyinə salmaq”.
“give (pay) attention to smb” - “kimə isə fikir vermək”, “diqqət göstərmək”.
İngilis və Azərbaycan dili frazeologizmləri oxşar struktur-semantik uyğunluq biruzə
versələr də, bunu birbaşa, yaxud dolayı yolla alınma ilə izah etmək mümkün de
O. HENRY AND MORALITY
Şahnaz ALIYEVA
Qafqaz University
seliyeva@std.qu.edu.az
AZERBAIJAN
What made me choose especially this topic to research is the writer’s special style and
themes of the stories. I have met the commends during research that readers have forgotten
the name of the stories, but not plots ,especially endings. One of the special reasonsfor his
stories that make unforgettable is unexpected ending that during reading the stories you have
ideas about endings. However,they never ends as you think .He can always make you be
surprised and think on endings.I think you all already know who I am talking about .Yes,he is
William Sydney Porter that we know him as O.Henry.
He got his nickname after imprisoningthat he has begun to write his short stories there.
The reason thatwhy I touched this detail that as you know themes of the writers’ works are a
mirror of their biographies. That’s why we can find reflection of it in his life. Most of the
themes ofO.Henry’s short stories are about love like Gift of The Magi ,friendship like The
Love Powder, pride like The Cactus, hope like The Last Leaf, disbelief like Lickpenny Lover,
and with one word morality, human feeling. Each of the short stories are not just one moral
lesson, you can find a lot. For example, in TheLickpenny Lover we examine one-sided love,
one-sided disbelief, pride and so on. Life stories are as meal recipefor O. Henry - a piece of
most feeling;pain, love as pepper, sugar of life. This story follows the O.Henry-esque style
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1048
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
too,it is like most of his stories-surprise endings and plot twist. During reading you expect
Masie to say yes to marriage proposal once Irving proposes and they would get married and
live ‘happily ever after’as fairytales. But not in this story- as in other stories O.Henry gave a
hint that makes remove you expectation. Here hint was irony in her speech. Masie is
accustomed to guys not being rich enough to take her to places she really wanted to go but
they promised. For Masie he was the same as the other guys. Even he may misuse her love
because he knows about her life style, she was poor and she had inaccessible dreams. Pride
did not allow her to say yes and she left him. In O.Henry’s life also his second wife left him in
his difficult time. It may be because of it that you think thestory could not finish as it is. You
have expectation that Masie and Irving will meet one day and solve the problem. Irving was
lickpenny liar from Masie’s point of view, but he was not .
However, in The Cactus one lie changed Trysdale and his lover’s life. Because of
egotism he comfirms that he knows the language with detail but this lie frustrated their
happiness. Because of egoism he did not look for meaning of the cactus during the years, he
had thought that he was rejected. When he know real meaning it was late for all. In this story
we witness that one misunderstood changed two lifes top to bottom, time worked against
them. It is not exaggeration to say witness becauseO.Henry’s stories make you feel that you
are in story, one of the characters is your friend ,you love or hate characters, even you want to
help them in difficult situation during reading. It would be a good example to remind An
Unfinished Story that you even try to tell Dulcie not to go with Piggy. It is a story in the story,
so you feel that narrator is telling the story in front of you. And in The Last Leaf we are
worried about Johnsy who was ill. It is not coincidence that O. Henry’s mother and his first
wife died when they were young because of illness. O.Henrywould like to be Behrman for
them in his life. Behrman died but he could make Johnsy love to live. Behrman was drunk as
O.Henry was and their life was not instructive.However, Behrman could teach a life lesson to
many people with his act as O.Henry did with his short stories. Behrman was old but Johnsy’s
life was in front. One ending got the cause for one beginning so it showed us the result of
belief, hope. I also wanted to finish this topic with unexpected ending. Last leaf or last words
do not mean ending while we have hope.
Dostları ilə paylaş: |