III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1098
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
İkinci hissə Entunetlə Roçesterin balayı üçün Dominika getməsi ilə başlayır.Buradakı
qısamüddətli xoş günlərdən sonra Entunetin qeyri-qanuni qardaşı Danielin hiyləgər planları
nəticəsində ikili arasında qarşılıqlı şübhələr yaranır.Daniel bu oyunlarla Entunetin həm
nüfuzuna və ruhi vəziyyətinə zərər yetirmək,həm də pul qoparmaq istəyir.Daniel Entunetin
anasının ruhi problemləri olduğunu,onun ərini öldürməyə çalışdığını və bunun zamanla En-
tunetlədə baş verəcəyini bildirir.Entunetin keçmiş dayəsi Kristafen İngilis gənc haqqında elə-
də yaxşı fikirdə deyil,çünki Roçesterlə olan uğursuz evliliyindən sonra Entunetin onsuzda gər-
gin olan psixi və emosional vəziyyəti daha da pisləşir və onun paranoya halları daha çox özü-
nü biruzə verir.
Üçüncü hissədən başlayaraq Roçester arvadını Entunet yox Berta adlandırmağa baş-
layır. Roçester bu adın çətin olduğunu bəhanə edir və ona ingilis adına uyğun olan Berta adını
verir.Berta Kristafenin məsləhəti ilə anası haqqında həqiqətləri Roçesterə danışır. Anasının
dəli olmasının əsil səbəblərini açıqlayır.Anası qardaşının yanğında ölməsinə görə dəli olur və
daha sonra başqa şəhərə göndərilir.Entunet illər sonra anasını görməyə gedir və anasının
evinçardağında bağlı saxlanıldığın görür.Roçesterin qulluqçu Qreys ilə xəyanət etməsi
Entunetin psixi vəziyyətini alt-üst edir,bu hadisədən sonra Entunet artıq heç bir emosional
reaksiya vermir.Roçester Entuneti özüilə İngiltərəyə gətirir.Əsərin sonundakı səhnədən başa
düşürük ki,tarix təkrarlanır və Entunet anasının taleyini yaşayır və roman Ceyn Eyrdəki səhnə
ilə bitir və evdə baş verən yanğın əsnasında Entunet özünü evin damından atır.
Əsərdə əsas ideyalardan biri müstəmləkə qanunlarının ləğvindən sonra yaranan ədə-
biyyat haqqındadır(postcolonial literature).Müstəmləkə sonrası ədəbiyyat qərb ölkələri tərə-
findən illərcə istismar olunan asiya,afrika və orta şərq xalqlarının ədəbiyyatıdır.İstismar olunan
xalqlar üsyan qaldırmaz,heç bir etiraz bildirməz,lakin müstələkəçiləri sözün gücüylə vurmağa
çalışırlar.Bu ədəbiyyatın ən məşhur nümanyəndələri Çinua Açebe,Salman Rüşdi,Con Maksvell
Kutzee,Nadin Qordimer,Doris Lessinq və Qabriel Qarsiya Markesdir.Müstəmləkə sonrası
ədəbiyyatın səhvələri arasında həmişə gizli bir nifrət olurdu,buna Geniş Sargasso dənizi
romanında da rast gəlinir.Əsərdə bu ədəbiyyata aid ən yaxşı nümunə ingilis gəncin kreol
qadını puluna görə istismarıdır.İstismarda əsas rolu oynayan ingilislər əsərdə də öz sözünü
deyir və Entunet kreol xalqın nümayəndəsi olaraq yenə əzilən tərəfdir.
ARTIFICIAL LANGUAGES
Murad BAYRAMOV
Qafqaz University
murad-bayramov-95@mail.ru
AZERBAIJAN
Artificial languages are also known as planned languages. Since the seventeenth cen
tury, scholars have been inventing artificial languages with the hope that they would achieve
universal acceptance and universal language would bring universal peace.
Most artificial languages never get beyond their inventors, because they are abstruse
and difficult and uninteresting to learn.
Every person has an individual way of speaking, which is called an “idiolect”. The
language used by a group of speakers may also show systematic differences called dialects.
The dialects of a language are mutually intelligible forms of that language which differ in
systematic ways from each other. Dialects develop and reinforce languages change, and the
changes that occur in one group or area may differ from those that occur in another. Regional
dialects and social dialects develop for this reason. Some of the differences in the regional
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1099
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
dialects of the United States may be traced to the different dialects spoken by the colonial settlers
from England; Those from the southern England, who arrived first, spoke one dialect, and those
from north spoke another. In addition, the colonists who maintained close contact with England
reflected the changes occurring in British English, while earlier forms were preserved among
colonists who spread westward and broke contact with England and the Altaic coast.
The study of regional dialects has produced dialects atlases with dialects maps showing
the areas where specific dialectal characteristics occur in speech in the region. . Each area is
delineated by a boundary line called isogloss. Dialect differences include phonological or
pronunciation differences, vocabulary distinctions, and syntactic rule differences. The differences
between dialects are not as great as the similarities, permitting speakers of different dialects to
communicate with each other. In many countries, one dialect or dialect group is viewed as the
standard such Standard American English. Although this particular dialect is not linguistically
superior, it may be considered by some to be the only “correct “form of the language. Such a
view has led to the idea that some nonstandard dialects are “deficient”, as is suggested
regarding Black English. A study of Black English shows it to be as logical, rule-governed,
and expressive as any other dialect. Besides regional and social dialects, speakers may use
different styles of their dialect depending on the particular context.
Slang is not often used in formal situations or writing, but is widely used in speech;
argot and jargon refer to the unique vocabulary used by a professional or trade group and not
shared “outside.” In all societies certain acts or behaviors are forbidden, or considered taboo.
The word expressions referring to these taboo acts are then also avoided or considered “dirty.”
Language itself cannot be obscene or clean; the rejection of specific words or linguistic
expressions only reflects the culture of a given society.
At times slang words may be taboo, whereas scientific or standard terms with the same
meaning are acceptable in “polite society.” Taboo words and acts give rise to euphemisms,
which are words or phrases that replace the expressions to be avoided. Thus, the powder
room is a euphemism for toilet, which itself started as an e euphemism for lavatory, which is
now acceptable than its replacement. The communication barriers that exist because of the
thousands of languages used in the world have led to the invention of artificial languages,
which the inventors hope, could be used universally. All such attempts have failed. Most such
languages including the most widely known, Esperanto, are not “universal” in any sense; they
are pidgins based on a small number of languages from one language family and may still be
difficult to learn.
In conclusion, the problems besetting the world community are basically nonlinguistic.
Language problems may intensify social and economic problems, but they do not generally
cause wars, unemployment, poverty, pollution, and disease.
КОГНИТИВНЫЙ ПОДХОД К МЕТАФОРАМ
В ПОЛИТИЧЕСКОМ ДИСКУРСЕ
Айтен РЗАЕВА
Азербайджанский университет языков
a.rzayeva25@gmail.com
АЗЕРБАЙДЖАН
Когнитивный подход к концептуальной метафоре является новым критерием в среде
взаимодействия между результатом человеческих действий и объективной реальностью.
Когнитивная деятельность политического деятеля не отражает это несходство как в
зеркале, но она склоняется ближе к нему. Это новый когнитивный критерий. Метафо-
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1100
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
рическое значение является непрямым значением: оно проявляется в результате проти-
воречия между контекстуальным значением лексической единицы и основным значе-
нием. Отметим главные характерные особенности когнитивного подхода в исследова-
нии метафоры в политическом дискурсе. В первую очередь метафору понимают как
главную ментальную операцию, средство постижения категоризации и концептуализа-
ции мира: в ходе мыслительной деятельности сходство играет такую же роль, что и абс-
трагированные процедуры целесообразного мышления. Человеку свойственно исполь-
зовать элементы более понятной и знакомой для него области при обращении к новому,
сложному, чему-то не до конца ему понятному. По мнению А.П.Чудинова, это проис-
ходит «при метафорическом моделировании сферы политики, которая характеризуется
высокоабстрактностью и сложностью, человек часто применяет более конкретные и
простые образы из тех областей, которые хорошо ему знакомы». Метафора не является
средством украшения существующей мысли, а способом мышления, повседневной
реальностью языка.
Согласно общим принципам когнитивистики, термин «метафора» понимается как
некий эталон, модель, связанная между собой отношениями разной степени близости и
разной природы. Известно, что в лингвистике различают различные взгляды на метафо-
ру и даже на ее значения. Ее можно понимать и как имеющее фигуральное значение
слово, и как процесс метафорического развития вербальной семантики в определенной
коммуникативной ситуации или в языке, а также как имеющую схожее с метафоричес-
кими значениями целую группу слов (метафора – военная, зооморфная, в медицинском
дискурсе и т.п.). Метафора также осознается как способ когнитивного мышления или
как механизм коммуникативных процессов, способ получения вторичного знания. От-
метим что, именно из-за существования таких вариантов, общепринятого определения
метафоры не существует. Таким образом, содержательно метафора соотносится с (ме-
тафорическим) процессом, с (метафорической) формой мышления, и с (метафорическим)
механизмом.
Еще одной характерной особенностью когнитивной теории является широкий
подход к различению метафоры по формальным признакам. При когнитивном подходе
такие тропы как метафора и сравнение считаются широко понимаемыми метафорами.
Для когнитивной лингвистики дифференциация именных и глагольных, генитивных и
предикативных, а также других типов метафор, которые выделяются на основе языко-
вых признаков, еще менее важна. Согласно с соображениями когнитивной лингвисти-
ки, язык является единым континуумом символьных единиц, который не подразделя-
ется естественным образом на синтаксис, морфологию, фразеологию и лексикон.
Другими словами, смысловое сопоставление воспринимается как намного более важное
обстоятельство, чем структурные или уровневые различия. Тем не менее, специфичность
вышеупомянутых типов метафоры не опровергается, но исследователь обращает свое
внимание на совершенно иные стороны изучения рассматриваемого явления.
Для когнитивной теории характерным является широкий подход также при расс-
матривании метафор по содержательным признакам. Если метафорой можно назвать
любой способ опосредованного выражения мысли, то в таком случае не делается ак-
цент на различиях между сравнением и метафорой, а именно, эстетических, стилисти-
ческих, семантических, и др. (эксплицитность и имплицитность аналогии, развернутость
и лаконичность конструкции, двойственность (противоречивость) и прозрачность смысла
и др.). Вместе с тем, в качестве метафоры в широком смысле наряду со сравнениями
рассматриваются и другие явления с признаком компаративности: гипербола, метамор-
фоза, фразеологизмы, некоторые перифразы, и др.
Таким образом, метафорический подход – это попытка подхода реальности к сце-
нарию знания, т.е. каждая метафора становится ближе к природе мира, будучи впереди
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1101
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
предыдущей метафоры.
Метафорический язык является одним из очевидных ритори-
ческих стратегий, использованных в политическом дискурсе, который политик употреб-
ляет, говоря на политически рискованные темы, желая заполучить преимущество (уп-
равленческое и политическое) над своими оппонентами, и т.д.
SYMBOLS IN EDGAR ALAN POE`S CREATIVITY
Aytən XUDAI
Qafqaz University
aytenxudai13@gmail.com
AZERBAIJAN
Edgar Allan Poe was an American author, poet, editor, and literary critic, considered
part of the American Romantic Movement. Best known for his tales of mystery and the
macabre , Poe was one of the earliest American practitioners of the short story, and is
generally considered the inventor of the detective fiction genre. He is further credited with
contributing to the emerging genre of science fiction. He was the first well-known American
writer to try to earn a living through writing alone, resulting in a financially difficult life and
career. Symbolism was a late nineteenth-century art movement of French, Russian and
Belgian origin in poetry and other arts. In literature, the style had its beginnings with the
publication Les Fleurs du mal (The Flowers of Evil, 1857) by Charles Baudelaire.
Symbolism is the practice or art of using an object or a word to represent an abstract
idea. An action, person, place, word, or object can all have a symbolic meaning. When an
author wants to suggest a certain mood or emotion, he can also use symbolism to hint at it,
rather than just blatantly saying it. Symbolism is often used by writers to enhance their
writing. Symbolism can give a literary work more richness and color and can make the
meaning of the work deeper. Edgar Allan Poe used symbolism in most of his poetry and short
stories in order to force the reader to see his views on life, religion, love, and death. He
showed a great deal of himself in his work. His opinions are mirrored through that of his
characters and his use of symbolism allows for a broader spectrum of interpretation.
One of Poe's most famous symbolic short stories is "The Masque of The Red Death," a
tale about a prince and his followers trying to escape the plague. In this, there are many
instances where symbolism takes the leading role in the plot and is very important in
establishing the true meaning behind the story. Let's count some symbols in this story. The
first symbol is the use of the name Prince Prospero. It automatically indicates a person of
great wealth and high prestige. By using this name, Poe gives us valuable information about
the prince's lifestyle, personality, and history without having to waste precious time with
details. The name shows us that this prince is popular with his people, possesses excellent
judgment. Next, there is the meaning of the ebony clock. At each hour, it makes its presence
known, causing the people to grow quiet and still. After it has finished its marking of the
hour, the revelers continue to celebrate. It can symbolize several things. One may be that the
presence of death is always near, never straying too far. It could also be seen as a jerk back
into reality, forcing the group to remember that they are not in a dream, but in nothing more
than a self created illusion. Without symbols, this story would have been nothing more that a
tale to scare little children.
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1102
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
CHARACTERS OF MEN OF ART IN MAUGHAM`S
NOVEL “THE MOON AND SIXPENCE”
Shafaq IMRANI
Qafqaz University
simrani@std.qu.edu.az
AZERBAIJAN
People`s characters determine their position in society, as well as, we choose our position
in this life with our characters and decisions. Writers show their characters of men, according
to their mind, to their experiences, and especially, realists based on the real facts of their time.
So, the events of modern period influenced the writers` work, and of course Maugham`s
creativity.
A successful British writer William Somerset Maugham was among the well-known
authors of his time. His literary career begins in 1897, after he graduated from St. Thomas's
Hospital in London and finished his medical education. From this time he never stopped
writing till his death in 1965, during this period Maugham was the author of twenty novels,
nine collections of his short stories, wrote thirty-one plays, and published seven volumes of
prose nonfiction. As a realist his works mostly were influenced by current events such as the
Boer War, World War I, and World War II; the beauty of Hollywood, Paris, New York, San
Francisco, London, China, Malaya, Borneo, and India. All of these are shown in his plays,
short novels and of course in his novels.
According to some of the critics Maugham is considered to be a master writer of short
stories of his time, but while reading “The Moon and Sixpence” the lucidity and accuracy of
this novel really challenged me to read his other novels as well. He did not only mirror the
events, but also the real people in his novels.
Maugham`s personages are notable, cause he did not show them irreproachable or imperfect,
each of them like human beings in real life have some faults within good manners. Even the
women and men of ill fame are also introduced us with the heart of gold in his novels, and this
fact makes his characters persuasive. In “The Moon and Sixpence” Strickland sometimes behaves
like cruel person to his friends, but in his paintings the purity of his soul reveals clearly.
This novel based on the life of French Post-Impressionist painter Paul Gauguin (1848-
1903) and Maugham is the first person in this novel. Some facts are same with reality, so Paul
Gauguin worked as a stockbroker when he was 23years old, and his prototype Charles
Strickland is also a stockbroker. After separating with his wife, Paul traveled to Paris,
Strickland did like him, but he suddenly left his family. Nevertheless, Paul had five children,
Charles had two of them, and their death were different, so Paul died of heart attack, but
Maugham`s personage – Strickland died of leprosy. And one of the main facts about both of
them, their works were valued after their death.
More aspects in his character and some of his behaviors really irritated me while
reading. Firstly he abandoned his family, wife who loved him so much, and worried about
him, hoped that one day he would return, then his rude treatment with almost everybody, his
betrayal to Stroeve who gave him a place for living in his house, and his workshop for his
painting. However in reality he had a heart of gold, cause without it no one can create beauty,
his only wish in this life was to be free, to live how he wants and simply to paint. He was
happy, because his dream came true.
‘Although the idea of the story is fantastic, the episodes by which Strickland`s life is
traced are described with convincing naturalness. The book constitutes an intelligent if
unconventional analysis of human actions and desire.’ -Springfield Republican (Illinois), 7
September 1919
III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
1103
Qafqaz University 17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan
Strickland taught us that for being happy in this life one must follow his dreams, believe
himself and live where he is happy. Even you have not sixpence, going toward moon will
make you feel happy. In one saying the idea is same ‘Always aim for the moon, even if you
miss, you'll land among the stars.’
“There are three rules for writing a novel. Unfortunately, no one knows what they are.”
It is one of Maugham`s quotes, which surprised me a lot, cause how so skillful writer, the
author of the masterpiece novels of 20
th
century can say so, but by thinking deeply I
understand that to be modest only the character of great people, who can see their mistakes in
spite of their success.
TONİ MORRİSONNUN “SEVGiLİ” ƏSƏRİNDƏ
SÜJET VƏ KOMPOZİSİYA
Jalə MƏMMƏDOVA
Azərbaycan Dillər Universiteti
jale_32_70@mail.ru
AZƏRBAYCAN
Toni Morrison(1931) ”özünün xəyallar və poeziya dolu romanlarında Amerika gerçəkli-
yinin vacib aspektini canlandırdığına görə” Nobel Mükafatına layiq görülmüş ilk afroameri-
kan yazıçıdır. Yazıçının ən məşhur əsərləri quldarlıq və irqi ayri-seçicilik mövzularına həsr
olunmuşdur və onun bir sira əsərlərində, xüsusilə “ Ən göy gözlər”, “Sevgili “ də biz magik
realizmin elementlərin görürük. “Ən göy gözlər”, “Caz”,”Cənnət”,” Sula”, “Sevgi”və başqa
populyar əsərlərin müəlifi oxucunun diqqətini şəxsiyyətin problemləri və insanların kollektiv
təcrübəsi üzərində fokuslaşdırır. Arxetiplər, simvollar və miflər yazıçının bədii mətninin onto-
loji əsasını təşkil edir. Onun qəhrəmanlarının çoxu öz keçmişlərini, tarixi köklərini axtara-ax-
tara Şimaldan Cənuba qayıdanlardır. Zənci ədəbiyyatının ənənələrinə uyğun olaraq Cənubdan
Şimala, köləlikdən azadlığa getmək əvəzinə, Morrisonun qəhrəmanları bəzən əks istiqamətdə
hərəkət edirlər. Onun bütün romanları Amerika quldarlığının və qullarının tarixindən bəhs
edir.“Tayms” jurnalı Toni Morissonun “Sevgili” əsərini 1923-2005-ci illərdə ingilis dilində
yazılmış 100 ən yaxşı romanın siyahısına daxil etmişdir.
“Sevgili” – cox ağır mövzunu incə psixoloji məqamlara toxunmaqla işıqlandırlan bir
romandır. Hadisələr Ohayada, Vətəndaş müharibəsindən sonra cərəyan edir. Bütün süjetin
əsasını doğma qızının qul olmasıyla razılaşmaqdansa, onu öldürməyə üstünlük verən qadının
ağır həyatı təşkil edir. Süjet zahirən şərti olaraq səhnəcik təsiri bağışlayan parçalara bölünür.
Bu parçalar bir-birinin dalınca xaotik bir nizamsızlıqla təqdim olunur. Həqiqət burasındadır
ki, addım-addım divanəliyə doğru gedən qəhrəmanın həyatından danışarkən yazıçının məqbul
saydığı yeganə məntiq elə heç bir düzəni olmayan məntiqsizlikdir. Morrisonun bu fəndi bütün
mahiyyəti ilə əsərin sonunda açılır. Süjetin mərhələri üzrə bölgünü aşağıdakı kimi aparmaq
olar.
Ekspozisiya- Pol Dinin 124 nömrəli evə gəlməsi ilə əsas hadisələr başlayır . Çünki bu
hadisəyə qədər evdə naməlum hadisələr baş versə də hər biri 1873-cü ildə baş verir. Seti daxil
olmaqla bütün keçmişdə qul olmuş qaradərililər keçmişi xatırlamamağa çalışırdılar. Amma
Pol Di gəldikdən sonra əsərin baş qəhrəmanlarından biri olan Seti keçmişi xatırlamağa
başlayır və əsərdə iki süjet xətti inkişaf etməyə başlayır. Bir süjetdə hadisələr qeyd etdiyimiz
zamanda Seti, Denevr və digər obrazların ətrafında cərəyan edir. Digər süjetdə isə keçmişə
dönüşlər və xatırlamalar əsasında Setinin Mr. Qarnerlərə qul kimi satılmasından tutmuş onun
124 nömrəli evə yerləşməsinədək olan hadisələri əhatə edir.
|