Qarshi davlat universiteti qo’lyozma huquqida
Yüklə 307,58 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.1.1.2.Suvda eriydigan vitaminlar
|
K vitaminni birinchi bo‘lib ixtiro qilgan amerikalik olim Kuiki nomi bilan K vitamin
deb aytiladi. Uning antigemorragik vitamin deyilishiga sabab qon tomirlaridan qon oqib chiqishini to‘xtatish xususiyatiga ega ekanligida. Ma'lumki, badan butunligi buzilib, qon oqsa, u biroz vaqtdan keyin ivib to‘xtaydi, buning uchun qon tomirlarining shikastlangan devori fibrin oqsili bilan to‘rsimon holda o‘rab olinib yopilishi kerak. Fibrin qon plazmasida doimo mavjud bo‘ladigan fibrinogendan hosil bo‘ladi. Bunday sintezlanish trombin oqsili ta'siridagina yuzaga keladi, trombin esa, o‘z navbatida, qon plazmasi oqsili- protrombindan hosil bo‘ladi. Bu jarayon uchun maxsus ferment trombokinaza kerak. K vitamin mana shu fermentning faol qismi hisoblanadi. Bu vitamin odatda sog‘lom odam yo‘g‘on ichagida mavjud bo‘ladigan maxsus mikroblar tomonidan sintez qilib turiladi. Agar shu jarayon tegishli sabablarga ko‘ra kuchsizlansa yoki to‘xtab qolsa kishida o‘z-o‘zidan burun qonashi, ichki a'zolaridan qon ketishi, qon qusish holatlari kuzatilishi mumkin. Mana shunday paytlari bemorga vitamin K preparati yoki unga jigar, karam, ismaloq, oshqovoq, pomidor kabi 11
filloxinonga boy mahsulotlardan ko‘proq qo‘shilgan ovqat yedirish lozim. Odamda uchraydigan vitamin K taqchilligiga ingichka ichakdan aynan shu vitaminning qonga so‘rilishi sabab bo‘lishi mumkin. Ko‘pincha bunday holat enterit, interokolit kabi ingichka ichak kasalliklari tufayli, serroz, o‘t yo‘lining qiyshayib o‘n ikki barmoq ichakka o‘t suyuqligining kam chiqib qolishi xastaliklari oqibatida yuzaga keladi. Katta yoshdagi kishida vitamin K bo‘lgan sutkalik ehtiyoj 0,2-0,3 mg, homiladorlikda 2-5 mg, go‘daklarda 0,001- 0,012 mg (13, 26, 28, 33, 45, 47). 12
1.1.1.2.Suvda eriydigan vitaminlar Suvda eriydigan vitaminlarga B guruh vitaminlar, biotin, xolin, P, C vitamin va boshqalar kiradi.Ularning tarkibi, tuzilishi va ta'sir etishi yog‘da eriydigan vitaminlarnikiga nisbatan ancha yaxshi o‘rganilgan(45). Yüklə 307,58 Kb. Dostları ilə paylaş:
|