Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti

Boshqaruv – bu tanlov, qaror qabul qilish va uning bajarilishini nazorat qilish jarayonidir.
Menejment fani bu – boshqaruvchiga tanlovni to`g`ri amalga oshirishni va oqil qarorni qabul qilishni o`rgatuvchi fandir. Uning asosiy maqsadi bozor munosabatlari sharoitida barcha bo`g`inlarda samarali ishlay oladigan yuqori malakali boshqaruvchilarni tayyorlashdan iborat. Shundan kelib chiqib, menejment quyidagilarni o`rganadi.

• 
  boshqarish nazariyasi va amaliyoti;
  
• 
  boshqarish ob`yekti va sub`yekti;
  
• 
  boshqarish printsipi va usullari;
  
• 
  boshqarish madaniyati;
  
• 
  menejer va uning fazilatlari;
  
• 
  menejer reytingi;
  
• 
  boshqarishda kirishuvchanlik va qaror qabul qilish;
  
• 
  boshqarish funkttsiyalari;
  
• 
  xodimlarni boshqarish;
  
• 
  ishlab chiqarishni boshqarish;
  
• 
  samaradorlikni boshqarish;
  
• 
  o`z-o`zini boshqarish;
  
• 
  hududiy boshqarish va hakozolar.
  

Bu fanning mazmuni boshqaruv tizimi va boshqaruv ob`yekti o`rtasidagi o`zaro munosabat bo`lib, uning asosiy vazifasi o`quvchilarga boshqaruvning zamonaviy usullarini , rahbarlik san`ati sirlarini o`rgatishdan iborat.
Fanni o`qitishdan maqsad talabalarga boshqarish muammolariga nisbatan qiziqish, amaliy tashkilotchilik faoliyatiga ishtiyoq uyg`otishdan iborat. Chunki, hozir boshqarish asoslarini o`rganayotgan talabalar kelgusida boshqarish tizimining xodimlari , kichik, o`rta va katta jamoalarning rahbarlari, korxona va firmalar iqtisodiy , ijtimoiy , tashkiliy – texnik faoliyatining turli tomonlarini boshqarish bo`yicha loyihalar, tadbirlar ishlab chiqishda davat etilgan mutaxassislar bo`lib yetishadilar.
Boshqarish tizimini takomillashtirish yuzasidan tadbirlar ishlab chiqarish ham ularning zimmasida bo`ladi.


Menejment ob`yekti va sub`yekti.
Menejment ob`yekti haqida so`z yuritganda, yeng avvalo, ob`yekt so`zining lug`aviy ma`nosiga e`tibor berish kerak bo`ladi. Shu ma`noda ob`yekt – bu:

• 
  bizdan tashqarida va bizning ongimizga bog`liq bo`lmagan holda mavjud bo`lgan borliq, voqelik, moddiy dunyo, mavjudot;
  
• 
  kishi – faoliyati, diqqat-e`tibori qaratilgan hodisa, narsa, shaxs;
  
• 
  xo`jalik yoki mudofaa ahamiyatiga ega bo`lgan korxona, qurilish , ayrim uchastka va b.
  

Demak , ob`yekt tushunchasi mikro voqelikdan (kishi va uning faoliyatidan) tortib, to makro voqelik (moddiy dunyo , jamiyat) darajasidagi bo`lgan ma`noni o`z ichiga oladi. Masalan, “haydovchi o`z mashinasini boshqara olmaganligi sababli u yo`ldan chiqib ketgan ”. Bu yerda boshqaruv ob`yekti bo`lib mashina hisoblanadi.
Yoki , “U kishi o`zini juda yaxshi boshqara oladi” . Bu yerda boshqaruv ob`yekti bo`lib kishi, shaxs hisoblanadi. Boshqaruv ishini bajaruvchi idoralar va ularning rahbarlari menejmentning sub`yekti, ya`ni boshqaruv organlari yoki menejerlar boshqaruvchilar bo`lib hisoblanadi.
Shu nuqtay nazardan ob`yekt va sub`yektlarni quyidagicha tavsiflash mumkin (1-jadval).