Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti

Sahnani modellashtirish
Ushbu mavzuni o‘rganib, siz oldingi darslarda ko‘rib chiqilgan buyruqlar va 
tarkiblardan tuzilgan ob’yektlarni qurish bo‘yicha buyruqlar yordamida sahnani 
modellashtirasiz. Siz qurishingiz kerak bo‘lgan sahna, 4.1 rasmda ko‘rsatilgan. 
Unda, Compound Objects (tarkibli ob’yektlar) bo‘limidagi Object Type (ob’yekt 
turi) tizimidagi buyruqlar yordamida har biri bir necha geometrik shakllardan 
tashkil topgan, ber necha predmetlar bilan jihozlangan, interyerni tasvirlangan. 
4.1 rasm. Sahnani modellashtirishga misol 
Parametrlarni o‘rnatish asoslari
Sahnani yaratishdan oldin o‘lchov birligini o‘rnatishni va bog‘lovchilarni 
ko‘rib chiqamiz. 
1. Customize (maxsus) menyusidagi Units Setup (o’lchov birliklari) 
buyrug‘uni tanlang va Metric (metrik) yoqib o‘chirgichini — metrik o‘lchov 
birliklarini o‘rnating.
2. Ro‘yxatni ochib uyerdan Meters (metrlar) o‘lchov birligini tanlang.
3. Customize (maxsus) menyusidan Preferences (parametrlar) buyrug‘uni 
tanlab, ChS bilan na koreshke vkladki General (umumiy) muloqotlar oynasi 
to‘plamiga bosing va Spinner Precision Decimals (hisoblagichlar aniqligi) 
hisoblagichiga verguldan keyin 2 teng belgilar miqdorini ko‘rsating.
4. Customize (maxsus) menyusidan Grid and Snap Settings (to‘r va 
bog‘lovchilarni sozlash) buyrug’uni tanlang. 
5. Snaps to’plamidagi Grid Lines (to‘r chiziqlari) maydoniga belgi qo‘ying 
— koordinata to‘rlari chiziqlariga bog‘lanish.
6. Home Grid (boshlang‘ich to‘r) chiptasiga ChS bilan bosing va Grid 
Spacing (to‘r qadami) hisoblagichidagi yordamchi chiziqlar orasidagi qadam 
kattaligini tekshiring. O‘z holicha u joriy o‘lchov birligida 10ga teng bo‘ladi. 
Devor qurish
3 
D StudioMAX da bir necha uslubda devor qurish mumkin. Biz buyerda L 
Extrusion (L- ekstruziya tanasi) buyrug‘uni qo‘llaymiz. 
1. Perspective (perspektiva) oynasini faollashtiring va proyeksiyalar 
oynasini boshqarish panelidagi Min/Max Togget (qarshi burash/tiklash) tugmasiga 
ChS bilan bosing. 

---

Perspective (perspektiva) proyeksiyasi oynasi ishchi stolning butun yuzasiga 
ochiladi.
2. Create (yaratish) buyruqlar paneli ro‘yxatidan Extended Primitives 
(yaxshilangan primitivlar) variantini tanlang va L- Ext (L- ekstruziya tanasi) 
tugmasiga bosing. 
Bu tugma L harfi shaklidagi devorni qurish imkoniyatin beradi. Shunga 
o‘xshash ikkinchi buyruq C- Ext (S-ekstruziya) S shaklidagi devorni qurish 
imkoniyatini beradi.
3. Tana qirqimini burchakdan boshlab qurish uchun Creation Method 
(yaratish usuli) to‘plami ulagichini Corners (burchaklar) holatiga o‘tkazing.
Ulagich Center (markaz) holatiga o‘tkazilgan variant esa qirqimni 
markazdan qurish imkoniyatini beradi. 
4. Ekranning ishchi maydoniga ChS bilan bosing va sichqon tugmasini 
qo‘yib yubormasdan, kursorni diognal bo‘ylab harakatlantiring.
Devorni qurayotganda Side Length (yon devorning uzunligi), Front Length 
(frontal devorning uzunligi) va Side Width (yon devorning qalinligi), Front Width 
(frontal devorning qalinligi) parametrlari qiymatining o‘zgarishini kuzatib boring.
5. Yaratayotgan ob’yektingiz qurilib bo‘lgandan keyin sichqonni qo‘yib 
yuboring. 
Ob’yekt tanlangan holatdan chiqib ketmasdan, mos keluvchi 
hisoblagichlarda uzunlik va qalinliklarning aniq qiymatlarini o‘rnating. Endi, 
yaratilgan ob’yektni Move (surish) asbobidan foydalanib ishchi stolining kerakli 
joyiga o‘rnatish mumkin.