Qədim Yunanıstan tarixi üzrə mənbələr Qədim Yunanistan tarixi üzrə tarixşünaslıq 3 Qədim Yunanıstan təbii şəraiti
Yüklə 55,86 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 44) E.ə 3-2 əsrlərdə Romada mədəniyyət
|
43) 3 cü Pun müharibəsi
Karfagenin Masinissa ilə mübahisəsindən istifadə edən romalılar yeni müharibəyə başladılar. Üçüncü Pun müharibəsi (e.ə 149-146)belə başladı. E.ə 149-cu ildə 80 minlik romalı ordusu Karfageni mühasirəyə aldı. İki il uğursuz mühasirədən sonra romalı ordunun başında Publi Korneli Sçipion Kornelian durdu. E.ə 147-ci ildə o şəhərin həndəvərini aldı və Qazdrubalın səhra ordusunu darmadağın etdi. E.ə 146-ci ilin yazında Karfagen alındı. Senatın əmri ilə şəhər qazıldı, onun durduğu yerə lənət oxundu. 55 min Karfagenlini qul kimi satıldı. Karfagenin keçmiş mülkləri Romanın Afrika əyalətinə çevrildi. 44) E.ə 3-2 əsrlərdə Romada mədəniyyət Romaya lap ilk günlerden yunan medeniyyeti derin tesir göstermisdi, bu Tesir ya birbasa, ya da etrusklarm vasitaçiliyi iloegelib çatirdi. M.o. 5-ci es- Rin evvellerinde Merkezi Italiyada bu elageler zeifladi. Romallar dar dün- Yanin içerisindo yasayirdilar, medeni nitge malik idiler, bu dövr erzinde Onlar öz idareetme sistemini qurmusdular vo Italiyani isgal etmisdiler. Yu- Nan klassik medeniyyatinin böyük dövrlarinde Roma onunla birbasa elagr- Yr malik deyildi. Onun elageleri yalniz 3-cü esrin evvallerinden irelilama- Ye basladi. Bu vaxtdan yunan sivilizasiyasi özünün ellinistik fazasina keç- Misdi, daha yüksok gaydada tosdiq olunmusdu, bundan da xeyli doracodo Genis moftunlug tapmisdi. Romallar siyasi vo ya horbi bacarigda Sorgdon Hec bir nümunoyo ehtiyac duymayanda, onun modoniyyotino çox böyük Maraq nümayis etdirirdi. Onlarin on çox oxz etdiklori oylanco vo ya fiziki hezz soviyyesi idi. Ilk Berber 300-cü ildo Siciliyadan Latin soherino golmisdi. Tezliklo Romada Pesokar aspazlar meydana goldi. Kübarlar daha dobdoboli evlor tikmeyo Basladilar, bu evlori on yaxsi avadanliqlarla vo rahathiqlarla tochiz etdilor. Adamlarin zövqünü yaxsilasdirmaq mogsodilo K.Enni (239-169-cu illor) “Lozzotli yemok elmino aid” tolimat tertib etmisdi. Kütleler üçün ictimai oy- Loncolor cox sayda artdi. 3-cü osrin ovvellorindo kübar matom morasimlo- Rindo qladiator oyunlar göstermok kimi etrusk adeti tetbiq olunurdu. Birinci Puniya müharibesi basa catanda diger bir oylence novù kimi adamlar dini Bayramlarda gösterilon komediya tamasalarma golirdiler. Bu vaxt Menand- Rin ve digor yunan müelliflerinin yeni komediyalan gösterilirdi. Livi Andro- Nik de (284-204-cü iller) ilk defo Romada komediya yazmaga basladi, sonra İkinci Puniya müharibesinde Maktsi Plavt (254-184-cü iller) va 2-ci asrde Terentsi geldi. Komediyalarla yanasi facialer de yarandi, bunlardan bozileri Vunan modelino asaslansa da Roma mövzularinda idi. Nevi (270-199-cu il- Ler) ve Pakuvi (220-130-cu iller) bu sahede lider idiler. Latin dilinde ilk böyük sairler Roma kübarlarinin böyük islerindaki fea- Liyyatleri ile de söhret tapmisdilar. Nevi Birinci Puniya müharibasi barado Epik aser yazmisdi. Erken dövrün böyük sairi olan Enni 172-ci ila geder Olan Roma tarixinin ümumilosdirilmosi gaydasinda “Annallar”, tertib et- Misdi. Ondan bir az avvel, 3-cü esro yaxin K. Fabi Paktor Roma tarixinin ilk Nesrini yazmisdi, lakin bu aser yunan dilinde yazilmisdi. 2-ci asrde Katon Senzor latin dilindo “Baslangiclar” tarixi kitabini yazmisdi, bu eser öz oglu Üçün ders vesaiti kimi iri mektublar soklinde yazilmisdi. Bu tarixi eserinde Katon onun dövründe yüksalen fordiyyatçiliyi dasteklemakden imtina eda- Rek, Roma tarixinin bezi sexsiyyetlerini, mehz Hannibalin Arno bataqliqla- Rindan keçirdiyi fil adlandirirdi vo belelikle, onlar hansisa fildon gözlani- Lenden daha çox etmisdiler. Böyük Katon bunu pis amel, dagidieihq foaliy- Yati bareda deyirdi. Yüklə 55,86 Kb. Dostları ilə paylaş:
|