QəRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov

NÜVƏ BATAREYASI – radioaktiv elementlərin parçalanma enerji-

---

 

332 

 

si əsasında işləyən elektrik enerji mənbəyi (bloku). 

NÜVƏ  QƏZALARI  – atom elektrik stansiyalarında baş verən 

qəzalar. N.q. zamanı ətraf mühitin radioaktiv çirklənməsi güclənir. Bitki 

örtüyünün radioaktiv çirklənməsi nəticəsində heyvanat aləmi kütləvi 

surətdə məhv olur. Ekosistemdən bir sıra bitki və heyvan növləri sıradan 

çıxır və bunun nəticəsində biosenozun davamlığı azalır.  Ətraf mühitin 

seziy-137 ilə çirklənməsi və yüksək şüalanma bir sıra nəsli xəstəliklərin 

çoxalmasına, bunun nəticəsində eybəcərlik, kəmağıllıq və digər nəsli 

çatışmazlıqlara gətirib çıxarır. Bununla yanaşı  xərçəng xəstəliklərinin 

artması və immunitet sisteminin pozulması halları baş verir. 

NÜVƏ QIŞI  – nüvə münaqişəsi baş verdikdə atmosferdə tozun 

kəsgin çoxalması nəticəsində radiasiya balansının dəyişməsilə əlaqədar 

qlobal miqyasda katastrofik soyuqlaşma. 

NÜVƏ  SİLAHI  – atom silahı, qlobal biosfer silahı – nüvə 

silahlarının məcmusu və onların məqsədə yetirilməsi. Nüvədaxili 

enerjidən baş verən partlayış təsirli, ən güclü kütləvi qırğın vasitələrinə 

aid edilir. Son dərəcə sürətlə  və külli miqdarda ayrılan enerji nüvə 

partlayışı kimi meydana çıxır və öz gücünə  və  zədələyici amillərinin 

(zərbədalğası, işıq  şüalanması, nüfuzedici radiasiya, radioaktiv 

zəhərlənmə  və elektromaqnit impulsu) xarakterinə görə adi döyüş 

sursatlarının partlayışından fərqlənir: inzibati mərkəzləri, sənaye və 

hərbi obyektləri dağıtmaq, canlı qüvvəni məhv etmək, yanğınlar 

törətmək, mühiti radioaktiv zəhərləmək və s. məqsədi güdür. N.s. insan-

lara güclü mənəvi və psixoloji təsir göstərir. Hazırda rəsmi olaraq. ABŞ, 

B.Britaniya, Rusiya, Fransa, Çin və Yaponiyanın silahlı qüvvələri N.s.-

na malikdirlər.