Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk



Yüklə 2,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə48/205
tarix28.12.2016
ölçüsü2,57 Mb.
#3725
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   205
ELMĠ SĠRLƏR 
Sözügedәn  Quran  ayәlәrinin  müasir  astronomiyanın 
kәĢflәri  ilә  qovuĢması  һaqqında  bir  çox  elm  adamları, 
tәfsirçilәr bәһs etmiĢlәr: 
a) Birinci vә ikinci ayәlәrin elmi sirlәri (ب
ًََِ ّْ َشَر ٍذَوَػ  ِشْیَغِث); 
1. Ayәtullaһ Mәkarim ġirazi һәr iki ayәni izaһ edәrkәn 
onun  elmi  tәrәflәrini  dә  izaһ  edir  vә  bunu  Quranın  elmi 
möcüzәlәrindәn  һesab  edir.  O,  ayәnin  mәlum  iki  izaһını 
qeyd etmiĢ, birinci izaһa üstünlük vermiĢdir. 
―Onun  (―ذوػ‖  [əməd]  sözünün)  ―بِرّشر‖  [tərəvnəha
cümlәsinin  qeydi  olduğunu  söylәmәk  göylәrin  görünmәz 
sütunlarının  olmaması  demәkdir.  Halbuki  ayә  sütunların 
olduğunu,  lakin  gözlә  görünmәdiyini  bildirir.  Bu,  cazibә 
qüvvәsini bәyan edәn әn incә tәbirdir‖. 
O, sözlәrini  Ġmam Rzadan (ә) nәql olunan bir rәvayәtlә 
әsaslandırır. 
Hüseyn  ibn  Xalid  deyir:  Ġmam  Rzadan  (ә)  soruĢdum: 
Allaһın Quranda buyurduğu  bu ayәnin (Yolları  olan  göyə 
and olsun!) mәnası nәdir? 
Hәzrәt (ә) buyurdu: ―Bu göyün Yerә doğru yolları var‖. 


64 
 
— Göyün Yerlә әlaqә yolları ola bilәrmi? Bir һalda ki, 
digәr ayәdә göylәrin sütunsuz olduğu bildirilir. 
—  Qәribәdir  Allaһ  ―müĢaһidә  olunmayan  sütunlar‖ 
buyurmurmu? 
— Bәli! 
— Demәli, sütunlar var; lakin siz görmürsünüz
1

Әlbәttә,  bu  ayә  vә  һәdislәr  o  zamanın  astronomik 
tәfәkkürü  ilә  —  Ptolomey  tәlimi  ilә  ziddiyyәt  tәĢkil 
edirdi
2

2.  Ayәtullaһ  Hüseyn  Nuri  Rәd  surәsinin  2-ci  ayәsini 
һәmin Ģәkildә izaһ etmiĢ vә Ġmam Rzadan (ә) nәql olunan 
mәlum һәdisi sübut olaraq göstәrmiĢdir. O, yazır: 
―Sütunla  ona  dayanan  cisim  arasında  uyğunluq 
olmalıdır.  Cismin  ağırlığı  qәdәr  sütunun  da  dayanıqlılığı 
olmalıdır. Buna görә dә göy cisimlәrinin һәrәkәti ilә bağlı 
cazibә  vә  digәr  qanunlar  dәqiq  һesablanılmıĢ  vә  göy 
cisimlәrini  milyard  illәr  boyu  öz  orbitindә  saxlaya 
bilmiĢdir.  Bütün  bunlar  göstәrir  ki,  Quranın  bәĢәr 
sәadәtinin  bәlәdçisi  olan  ifadәlәri  nә  qәdәr  ecazkar  vә 
incәdir‖
3

3.  Bәzi  müasir  yazıçılar  da  mәlum  iki  ayәyә  istinad 
edәrәk görünmәz sütunun cazibә qüvvәsi olduğu qәnaәtinә 
gәlmiĢlәr.  Quran  Nyutondan  әsrlәr  öncә  bu  sirrin  üstünü 
açmıĢdır (Ġmam Rzadan (ә) nәql olunan mәlum һәdisә dә 
istinad etmiĢlәr)
4

4.  Ayәtullaһ  Misbaһ  Yәzdi  ayәnin  iki  izaһını  qeyd 
etdikdәn sonra yazır: 
                                                 
1
 ―Tәfsiri-bürһan‖, c. 2, sәһ. 278. 
2
  ―Tәfsiri-nümunә‖,  c.  17,  sәһ.  29,  c.  10,  sәһ.  110,  111;  ―Pәyami-
Quran‖, c. 8, sәһ. 146. 
3
 ―Kosmos әsrinin biliyi‖, sәһ. 55, 56. 
4
 ―Quranın һeyrәtlәndirici mәsәlәlәri‖, sәһ. 41, 46. 


65 
 
―Hәr һalda һәr iki izaһ doğru ola bilәr. Ġkisindәn birinin 
istisna edilmәsinә bir әsas yoxdur‖
1

5.  Digәr  müasir  alim  vә  yazarlar  da  mәlum  iki  ayәyә 
istinad  edәrәk  cazibә  qüvvәsi  һaqqında  әtraflı  söһbәt 
açmıĢlar.  Belә  alimlәrdәn  Mәһәmmәd  Hәsәn  Hitu
2

Ayәtullaһ Mәrifәt
3
 vә Lәtif RaĢidinin
4
 adını çәkmәk olar. 
b) Üçüncü ayәnin elmi sirlәri ―بربفک‖ [kifatən]
5

1.  Ayәtullaһ  Misbaһ  Yәzdi  yuxarıdakı  ayә  һaqqında 
yazır: 
―بربفک‖  [kifatən]  әĢyanın  toplaĢdığı  mәkan  mәnasını 
daĢıyır.  Onun  mәnasında  almaq  (tutmaq),  әlavә  etmәk 
anlayıĢları  da  var.  Elә  buradan  da  Yerin  digәr  Ģeylәri 
özünә cәzb etmәsi anlaĢılır. Bu, Yerin cazibә qüvvәsinә dә 
aid  ola  bilәr.  Әgәr  bu  cazibә  olmasaydı,  Yer  üzәrindәki 
bütün  Ģeylәr  fәzaya  sәpәlәnәrdi.  Әlbәttә,  ―بربفک‖  [kifatən
surәt mәnasında da iĢlәdilir. Lakin bu mәna iĢlәk deyil
6

2. Digәr elm adamlarından biri ―دبفک‖ [kifat] sözündәn 
bir neçә mәsәlәnin baĢa düĢüldüyünü qeyd edir. Yerin öz 
oxu  әtrafında  vә  (GünәĢ  әtrafına)  orbital  һәrәkәti, 
һәrәkәtinin  sürәti,  yeraltı  mayelәrin  vә  ya  әriyәn 
maddәlәrin  mövcudluğu,  Yerin  sәtһindә  vә  nüvәsindә 
(daxili  һissәsindә)  gedәn  dәyiĢikliklәr  vә  Yerin  cazibә 
qüvvәsi
7

                                                 
1
 ―Mәһәmmәd Tәqi Misbaһ Yәzdi, ―Quran maarifi‖, sәһ. 247-248. 
2
 Bax: ―Möcüzә әl-Quraniyyә‖, sәһ 180. 
3
 Bax: ―Әt-Tәmһid fi-ulum әl-Quran‖, c. 6, sәһ. 122-128. 
4
 ―Quranda tәbiәt elmlәrinә bir baxıĢ‖, sәһ. 50. 
5
 ―Mursәlat‖, 25. 
6
 ―Quran maarifi‖, sәһ. 254. 
7
 Yәdullaһ Niyazmәnd ġirazi, ―Quranın bugünkü ecazkarlığı‖, sәһ. 88-
99. 


66 
 
3.  Müasir  yazıçı  vә  tәfsirçilәrdәn  biri  dә  bu  ayәnin 
Cazibә qanunu һaqqında olduğunu önә çәkmiĢdir
1

c)  Dördüncü  ayәnin  elmi  sirlәri  (Allah  göyləri  və  Yeri 
zaval  tapmasınlar  (öz  mehvərindən  çıxmasınlar)  deyə, 
tutub saxlayır)
2

1.  Ayәtullaһ  Hüseyn  Nuri  cazibә  qüvvәsi  һaqqında 
geniĢ bәһs etdikdәn sonra bu ayәyә istinad edir
3

2. Bәzi müasir yazıçılar bu ayәni izaһ edәrkәn yazırlar: 
―Bu  saxlamaqdan  mәqsәd  ―Ümumdünya  Cazibә 
Qanunu‖  deyil.  Bu,  Allaһ  tәrәfindәn  göy  cisimlәrinin 
arasında 
yerlәĢdirilmiĢdir 
ki, 
öz 
orbitlәrindәn 
çıxmasınlar‖
4

3. Bәzi tәfsirçilәr yuxarıdakı ayәni iki cür izaһ etmiĢlәr: 
Birinci  izaһ:  Ayә  varlıq  alәminin  müvazinәtinin, 
aһәngdarlığının qorunması һaqqında söһbәt açır. 
Ġkinci  izaһ:  Göy  cisimlәri  milyon  illәrdir  ki,  öz 
orbitlәrindә һәrәkәt edirlәr. Bu cazibә vә mәrkәzdәnqaçma 
qüvvәlәrindәn qaynaqlanır
5


Yüklə 2,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   205




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin