”Qurilish materiallari va buyumlari” fanidan o‘quv-uslubiy majmua

Uskunalarning buyum va qismlari
plastmassalardan tayyorlangan deraza va 
eshik dastalari, yig‘ma mebel furnituralari, deraza jalyuzalari va boshqa 
mahsulotlar kiradi. Ular turli shakllarda va ranglarda bo‘lishi mumkin. Bu 
buyumlar rangli metall sarfini keskin kamaytiradi.
Quvurlar. 
Plastmassa quvurlar polietilen, polivinilxlorid, polipropilen 
kabi termoplastlar va shishaplastik quvurlar reaktoplastlar (poliefir va boshq.) 
asosida olinadi.

---

Hozirgi 
kunda 
agressiv 
muhitlarda 
ishlashga 
mo‘ljallangan, 
fenolformaldegid, karbamid-formaldegid, furan smolasi va sh.k. asosida 
tayyorlangan polimerqorishma va polimerbeton quvurlar 6 dan 150 mm gacha 
diametrda chiqariladi, devorlarning qalinligi 2-8 mm. Ular 1,2 MPa gacha 
bosim ostida ishlashga mo‘ljallangan. Ular mustahkam, suv va agressiv 
muhitlarga chidamli, elastik, yengil, ichki yuzasi silliq va mineral moddalar 
yig‘ilib qolmaydi. Termoplast quvurlarni oson payvandlab biriktirish mumkin. 
Ularda suv cho‘yan quvurlardagiga nisbatan ravon oqadi (gidravlik qarshilik 
kichik bo‘ladi). Bu quvurlarni ishlatish ishchi harorati 60
0
S gacha.
Termoreaktiv 
polimerlar 
asosidagi 
kompozitsion 
materiallardan 
tayyorlangan polimerqorishma va polimerbeton quvurlar kimyo sanoati, 
kollektor-drenaj tizimida, shaxtalarda va boshqa inshootlarda ishlatiladi. 
Ularning ichki diametri 100 mm dan 1000 mm gacha, uzunligi 80 sm dan 6 m 
gacha bo‘lishi mumkin. Polimerbeton quvurlar bog‘lovchining turiga qarab 
kislotali, ishqorli, tuzli va boshqa agressiv muhitlarga chidamli bo‘ladi. Ular 
keramik va metall quvurlarga nisbatan samarali va agressiv muhitlarga 
bardoshli.
SHishaplastik quvurlar poliefir polimeri, shisha matosi, shisha iplari va 
sh.k. lar asosida maxsus sentrifugada tayyorlanadi. Ular mustahkam, 150
0
S 
ishchi haroratga bardoshli bo‘ladi. SHishaplastik quvurlar asosan kimyo va 
neftni qayta ishlash sanoatida ishlatiladi.