asosida yarim tabiiy oliflar tayyorlanadi. Tarkibida 55% o‘simlik moyi va 45%
uayt-spirt (texnik kerosin) bo‘lgan “Oksol” olifi va 70% o‘simlik moyi va 30%
uayt-spirt bo‘lgan kombinatsiyalashgan oliflar ishlab chiqariladi. YArim tabiiy
oliflar qurigach yupqaroq, kuchli yaltiraydigan, mustahkam, ammo ob-havo
sharoitiga nisbatan chidamsiz qoplamalar hosil qiladi.
Ular normal quyuq-suyuqlikdagi moyli bo‘yoqlar olishda ishlatiladi.
Tayyorlangan bo‘yoq tarkiblari metall, yog‘och, suvoq yuzalarni bezashda
qo‘llaniladi.
Sun’iy (kombinatsiyalashgan) oliflar o‘simlik moylari qo‘shilmasdan yoki
35% gacha qo‘shilib neft va boshqa organiq xom ashyolar asosida olinadi.
Sun’iy oliflarga gliftalli, pentaftalli, perxlorvinilli va boshqa oliflar kiradi.
Gliftalli oliflar zig‘ir moyi, ftalli angidrid va glitsirinni harorat bilan ishlov
berish natijasida olinadi. Sun’iy oliflar ob-havo ta’siriga nisbatan chidamsiz va
rangi qoramtir bo‘ladi. Ular asosida xona ichida ishlatiladigan metall, yog‘och
va suvoq yuzalarni bezashga yaroqli bo‘yoq tarkiblari tayyorlashda
qo‘llaniladi.
Moyli
loklar
tabiiy va
sun’iy
smolalarni erituvchilar va
sikkativlar qo‘shilgan o‘simlik moylarida eritib olinadi. Bunda erituvchilar
loklarga zarur bo‘lgan konsistensiyani ta’minlaydi.
Moyli loklar atmosfera muhiti ta’siriga chidamli bo‘lgan bo‘yoq
tarkiblarni tayyorlashda ishlatiladi. Moyli bo‘yoq tarkiblar olishda sintetik
bog‘lovchilarni ishlatilishi o‘simlik moylarini tejaydi va ularga yangi xossalar
beradi. Sintetik bog‘lovchilarga turli polimer materiallar kiradi. Polimer
bog‘lovchilar asosida loklar, emallar, pastalar, mastikalar, suvli dispersiyalar
olinadi.
Dostları ilə paylaş: