”Qurilish materiallari va buyumlari” fanidan o‘quv-uslubiy majmua

Yog‘ochni hashorat va qurtlar zararidan asrash
. Buning uchun avvalo 
uni po‘stloqdan tozalash va saqlashda sanitariya normalariga rioya qilish 
kerak. Ammo qurt va hashoratlar yog‘ochni ishlatish davrida ham shikastlashi 
mumkin. Ushbu holatda yog‘ochni zaxarli moddalar (insektitsidlar)-moyli 
antiseptiklar, organiq erituvchilardagi preparatlar, DDT pastasi
(dixlordifeniltrixloretan),
xlorofos
eritmasi
(dimetiltrixloroksietilfosfonat), xlorpikrin gazi va sh.k. bilan qayta ishlanadi.
Yonishdan saqlash.
Yog‘ochlarni yonishdan asrash uchun ularni saqlash 
qoidalariga rioya qilish, bino va inshootlarda ishlatilganda olov markazidan 
uzoqda bo‘lishi yoki yonmaydigan materiallar- asbest karton va asbestsement 
taxtasi, turli suvoqlar bilan qoplash zarur. Xususiy xollarda yog‘ochni 
yonishdan asrash uchun antipirenlar bilan qoplash yoki shimdirish kerak. 
Antipiren sifatida bura, ammoniy xlorid, natriyli va ammoniyli fosforkislotalar, 
ammoniy sulfat ishlatiladi. Antipirenlar bo‘yoq va pasta sifatida kukun 
to‘ldiruvchilar kiritilgan holda ishlatilishi mumkin. Himoya qatlami 
mo‘yqalam yoki sepuvchi moslamalar yordamida yog‘ochga qoplanadi.
Antipirenlar yog‘och qiziganda uning yuzasida qattiq erigan parda hosil 
qilishi va kislorodni ichki qatlamlarga o‘tkazmasligi yoki ba’zi antipirenlar 
Yuqori haroratda yog‘ochni yonishdan asrovchi gazlar hosil qilishi mumkin.
Zarurat bo‘lsa, antipirenlar bilan antiseptiklarni mutanosib ravishda 
aralashtirib yog‘ochni chirishdan va yonishdan saqlash mumkin.
6. Yog‘och materiallar va buyumlar 
Yog‘och materiallar asosan igna bargli daraxtlar bir-necha bosqichda 
qayta ishlab tayyorlanadi. Igna bargli daraxtlar ichida eng ko‘p

---

ishlatiladigan qarag‘ay, qora qarag‘ay, (el), oq qarag‘ay (pixta), pista qarag‘ay, 
(kedr) va tilag‘ochdir. Qarag‘ay yog‘ochidan brus, taxta, duradgorlik 
buyumlari, fanera va sh.k. mahsulotlar olinadi.
Bargli daraxtlar qurilishda kamroq ishlatiladi. O‘ta zich, teksturasi 
chiroyli eman, qora qayin (buk), yasen shpon va maxsus faneralar olishda, oq 
qayin esa pishiq feneralar tayyorlashda ishlatiladi.