Shpon 2m uzunlikgacha bo‘lgan to‘sinlarni bug‘lab
yoki issiq suvda
yumshatib stanok yordamida yupqa uzluksiz qirindi sifatida olinadi.
Fanera qayin, buk, yasen, eman, qarag‘ay, archa, pista qarag‘ay, tilog‘och
kabilardan tayyorlanadi. Shponlar zarur sxemada elimlanib taxlanib 120160
0
S
haroratda 1,4-2,0 MPa bosimda 20-30 min davomida presslanadi. Shponlar
soniga qarab uch, besh va ko‘p qatlamli faneralar 1,5-18mm qalinlikda va
2400x1525 mm gacha o‘lchamlarda ishlab chiqariladi.
Yelim sifatida
fenolformaldegid, karbamidformaldegid polimerlari va kazeinlar ishlatiladi.
Bezak fanerasi bir tomoni eman, yasen, nok kabi teksturasi chiroyli
yog‘ochlar shponi yoki sun’iy polimer plyonkalar yopishtirilib olinadi.
Fanera taxtalari shponlarni polimer yelimlar asosida elimlab olinadi.
Ularning qalinligi 8-30mm va 35-78 mm bo‘ladi.
Duradgorlik taxtalari reykadan iborat shchitlarni ikki tomonidan shpon
yopishtirib olinadi. Taxta qalinligi 16-50mm.
Bu taxtalar eshik, pardadevor,
mebellar tayyorlashda ishlatiladi. Yog‘och tolali taxtalar yog‘och tolalari,
kukun to‘ldiruvchilar, suv polimer bog‘lovchi va maxsus qo‘shimchalar
(antiseptiklar, antipirenlar, gidrofobizatorlar)
aralashmasini issiq holatda
presslab olinadi. Yog‘och tolalari yog‘och chiqindilarini maxsus uskunalar
yordamida qayta ishlab olinadi. Qattiq taxta ko‘p qavatli presslarda 150-165
0
S
haroratda, 1-5 MPa bosim ostida presslab tayyorlanadi.
Besh turdagi taxtalar ishlab chiqariladi: o‘ta qattiq (
m
950 kg m
3
,
R
eg
50 MPa), qattiq (
m
850 kg m
3
, R
eg
40 MPa), yarim qattiq (
m
400
kg m
3
, R
eg
15 MPa), izolyasiyalovchi-bezak (
m
250-300 kg m
3
,
R
eg
2MPa), izolyasiyalovchi (
m
250 kg m
3
, R
eg
1,2 MPa). Taxtalar
uzunligi 1200-3600mm va eni 1000-1800 mm bo‘ladi. Qattiq taxtalar qalinligi
3-8 mm, izolyasiyalovchilarniki esa 8-25mm. Ular pol, ship,
devor
qoplamalarida, mebelsozlikda ishlatiladi.
Yog‘och qirindili taxtalar maxsus tayyorlangan qirindilarni karbamid yoki
fenolformaldegid polimer bog‘lovchilar bilan aralashmasini issiq holatda
presslab olinadi. Polimer massaga nisbatan 8-12% sarflanadi.
Bunday taxtalar polimer bilan himoyalangan holda ham ishlab chiqariladi.
Taxtalar turli zichlikda (gsm
3
) ishlab chiqariladi: o‘ta zich 0,81-1,0; zich
0,66-0,8; o‘rtacha zichlikda 0,51-0,65; kam 0,36-0,5; juda kam 0,35. Yog‘och
qirindili taxta ishlab chiqarishda antiseptiklar va antipirenlar qo‘shiladi.
Taxtalar 1800-3500mm uzunlikda, 1220-1750 mm eniga, 4-100 mm qalinlikda
ishlab chiqariladi.
Yog‘och qirindili taxtalar konstruktiv, bezak, issiqlik va tovush
izolyasiyasi materiali sifatida ishlatiladi.
Yog‘och qatlamli plastiklar yog‘och shponlarni rezol fenolformaldegid
polimerida shimdirib va elimlab olinadi. Uning zichligi 1,25-1,33 g sm
3
,
tolalari bo‘ylab cho‘zilishdagi mustahkamligi 140-260 MPa,
egilishdagi
mustahkamligi 150-280 MPa, solishtirma zarbiy mustahkamligi 3-8 MPa. Bu
plastiklar erituvchilar, moylar va boshqa agressiv muhitlarga chidamli bo‘lib,
magnitlanmaslik, ishqalanishga qarshilik zarur bo‘lgan joylarda ishlatiladi.