”Qurilish materiallari va buyumlari” fanidan o‘quv-uslubiy majmua

5.

Silikat g‘isht 
 
Silikat g‘isht kuydirmasdan, olinadigan sun’iy qurilish materiali bo‘lib, u 
kvars qumi va ohak aralashmasini preslab , avtoklavda qotirib olinadi.
Tarkibida 7-10% aktiv SaO bo‘lgan holda ohak ishlatiladi. Silikat g‘isht 
mustahkamligini oshirish uchun bog‘lovchi modda sifatida maydalangan 
ohakli kremnizemli, ohak-shlakli, ohak-kulli aralashmalar ishlatiladi.
Qum kam bo‘shliqli, diametri 0,2-2 mm li bo‘lishi kerak. Qum tarkibida 
tuproq 10% dan oshsa buyumni suv shimuvchanligi oshadi, mustahkamligi 
kamayadi.
G‘isht olish texnologiyasi: 
Qum olish ohak maydalash qum bilan to‘yilgan ohakni aralashtirish
aralashmani so‘ndirish g‘ishtni preslash avtoklavda pishirish.
Tayyor aralashma 6-7% namlikda bo‘lib, 37 MPa bosim bilan preslanadi. 
Preslangan pishmagan xom g‘ishtni mustahkamligi 0,3 MPa bo‘lishi kerak. 
Avtoklavdagi bosimga qarab, unda ishlov berish sikli 8-12 soatni tashkil etadi.
Silikat g‘isht oddiy va modulli bo‘ladi.
-oddiy g‘isht to‘liq va teshikli 250x120x65 mm.
-modulli g‘isht 250x120x88 mm.
-silikat toshlar 250x120x138 mm. bular faqat teshik bo‘ladi.
Modulli g‘ishtning vazni 4,3 kg dan oshmasligi kerak. Silikat g‘isht va 
toshlar o‘rtacha zichligiga va teplotexnik xossalariga qarab 3 turga bo‘linadi:
1.Effektiv-oddiy to‘liq g‘ishtga qaraganda devor qalinligini kamaytirishga 
imkon beradi: 
0
=1400 kg/m
3 
gacha (g‘isht), 1450 kg/m
3 
gacha
(tosh); -0,04 Vt/(mk)gacha;
2.Shartli 
effektiv-devor 
qalinligini 
kamaytirmasdan 
teplotexnik 
xossalarini yaxshilaydi, (g‘isht) k
0
=1401-1650 kg/m
3
,(tosh) k
0
=1451-1650 
kg/m
3
, k-0,58 Vt/(mk)gacha;

---

Oddiy silikat g‘isht - k
0
=1650 kg/m
3
dan ortiq. Silikat g‘ishtlar siqilishga 
bo‘lgan mustahkamligiga qarab markalarga bo‘linadi: 300; 250; 200; 150; 125; 
100; 75. (kgs/m
2
)
Bezak silikat g‘ishtlar rangli va rangsiz chiqariladi. Silikat g‘isht va 
toshlarni suv shimuvchanligi 6% dan kam bo‘lmasligi kerak.
Sovuqqa chidamliligiga qarab: 50, 35, 25, 15 markali bo‘ladi. (sikl) 
Silikat g‘ishtlarni er ustidagi ichki, tashqi devorlar uchun ishlatiladi. Suvga 
chidamliligi kichik bo‘lgani uchun uni fundament, sokol uchun ishlatib 
bo‘lmaydi. Silikat g‘ishtlar uzoq davom etadigan, Yuqori haroratga chiday 
olmaydi.