R. D. Do‘smuratov, B. Yu. Mengliqulov qishloq xo‘jaligida buxgalteriya hisobi va statistika asoslari

Statistik ko‘rsatkich
13
deb, ijtimoiy hayotdagi hodisa va
jarayonlarning umumlashtirilgan tavsifini uni miqdor va sifat
ko‘rsatkichlari orqali ma’lum vaqt va joyda o‘rganilishini tushunamiz.
Statistik ko‘rsatkichlar tizimi
14
deb, ijtimoiy hayotning hamma
tomonlarini qamrab oluvchi statistik ko‘rsatkichlar to‘plamini tushu-
namiz.

13
Statistik ko‘rsatkich – aniq sharoitda sodir bo‘lgan voqea va hodisaning miqdorini, hajmini, qiymatini

ifodalaydi.

14
Ko‘rsatkichlar tizimi - bir-biri bilan o‘zaro bog’langan yaxlit tizim bo‘lib, hodisa va voqealarni bir

butunligicha tavsiflaydi.

---

308
Bu ko‘rsatkichlarga quyidagilarni kiritish va o‘rganib chiqish

mumkin:
1. Aholi ko‘rsatkichlar tizimi. Bu ko‘rsatkichlar orqali aholi soni,
uning jinsiy tarkibi, yoshi, millati, ma’lumotliligi, ijtimoiy kelib chiqishi
va boshqa belgilariga, shuningdek, aholining harakat va takror ishlab
chiqarish ko‘rsatkichlariga ham tavsifnoma beriladi.
2. Mehnat resurslari ko‘rsatkichlar tizimi. Bu ko‘rsatkichlar
orqali mehnat qobiliyati yoshidagi aholi soni va uning tarkibi, ularning
shahar va qishloq aholi soniga bo‘linishi, ish vaqtidan foydalanishi,
kadrlarni tayyorlash va shu kabi ko‘rsatkichlar aniqlanadi.
3. Milliy boylik ko‘rsatkichlar tizimi. Bu boylikka - yer va suv
resurslari, yer osti va usti boyliklari, ishlab chiqarish binolari va ins-
hootlari, mashinalar, jihozlar, chorva mollari, yoqilg‘i, uy-joylar, mak-
tablar, kasalxonalar, teatrlar, bibliotekalar va hokazolar kiradi hamda
ularning hajmi qiymat ko‘rinishida aniqlanadi.
4. Madaniyat ko‘rsatkichlar tizimi. Bunda o‘quv yurtlari (univy-
ersitetlar, institutlar, kollejlar, maktablar) ning miqdoriga, bularda
o‘qiyotganlar soniga, shuningdek, biblioteka, teatr va kinoteatrlarning
joylanishiga tavsifnoma beriladi.