R. D. Dusmuratov, A. S. Boltayev moliyaviy tahlil
Yüklə 5,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
76 4.2. Moliyaviy tahlil axborot manbalari va ularga quyiladigan talablar Iqtisodiyotni yanada rivojlantirish sharoitida iqtisodiy jarayonlarga kirishishdan oldin har bir xo‘jalik yurituvchi subyekt moliyaviy ahvolini tahlil qilib o‘rganishi muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki, tahlil natijalari asosida subyektning moliyaviy resurslarining holati, joylashganligi va ulardan foydalanish darajasiga baho beriladi hamda yo‘l quyilgan kamchiliklarni bartaraf etish va kelgusida mavjud moliyaviy imkoniyatlaridan samarali foydalanish bo‘yicha kerakli chora-tadbirlar ishlab chiqiladi. Moliyaviy tahlil natijalarining to‘g‘ri, ishonchli va aniq bo‘lishi esa o‘z navbatida uning axborot manbalari bilan ta’minlanganlik darajasiga bog‘liq bo‘ladi. Moliyaviy tahlilda foydalaniladigan axborot manbalari iqtisodchi olim M.Yu.Raximov 27 tomonidan quyidagicha tarkiblanadi: 1. Moliyaviy hisob va hisobot ma’lumotlari; 2. Tanlab olingan ma’lumotlar. Ushbu tarkiblashni e’tirof etgan holda shuni ta’kidlab o‘tish mumkinki, iqtisodchi olim M.Yu.Raximov tomonidan axborot manbalari moliyaviy tahlil xususiyatidan kelib chiqqan holda to‘g‘ri ifoda etilgan. Chunki, bevosita moliyaviy hisob va hisobot ma’lumotlari asosida moliyaviy tahlil o‘tkaziladi. Moliyaviy tahlilning maqsadidan kelib chiqqan holda yana boshqa ma’lumotlar tanlab olinishi mumkin. Moliyaviy tahlilning axborot manbalari va ularning tarkibiy tuzilishini quyidagicha ifodalash mumkin (4.2-jadval). Shuni ta’kidlash kerakki, moliyaviy tahlilda foydalaniladigan axborot manbalari quyidagi mezonlar bo‘yicha baholanadi: - axborot manbaida ifodalangan ko‘rsatkichlar ishonchliligi va xolis bo‘lishi lozim; - axborot manbalaridagi ma’lumotlarning taqqoslanuvchanligi. 27 Raximov M.Yu. Iqtisodiyot subyektlari moliyaviy holatining tahlili. –T.: “IQTISOD-MOLIYA”, 2013. – 73 b. |