Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi
Yüklə 14,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- SIGNAL TIZIMLAR
|
qo‘z§2$&m ^a
po‘stloqning faolligi susayadi va hayvon uxlashga moyil Ьо‘ШвИ0^а£^- Xullas, turli xil sabablarga ko‘ra, katta yarim sharlar po‘stlogu* ^ ichki tormozlanish paydo b o iib , keng tarqalishi uyquga sabab b o ia o ^ 1 Qattlcl uyqu vaqtida ham ayrim markazlar qo‘zg‘algan holda bo‘J,‘^*- markazlami I.P.Pavlov "qorovul" markazlar deb atagan. markazlar b o iish i tufayli odam odatda o‘rgangan vaqtida uygona ^ oladi. Ot va kavsh qaytamvchi hayvonlar odatda sutkasida bir necha m ^ 11 vaqt- vaqti bilan hammasi b o iib 6-7 soat uxlaydi. Ot asosan tik turi"^ аУГШ1 hollardagina yotib uxlaydi. Boshqa qishloq xo‘jalik hayvonlatf11 asosan yotib uxlaydi. Odatdagi fiziologik uyqudan tashqari, mavsumP') иУЧи- gipnotik uyqu, narkotik uyqu va patologik uyqu ham boiadi. Mavsumiy uyqu (hayvonlaming yozgi yoki qishki uyqusi) evolyutsiyada hayvonlaming turli n o q o iay sharoitga moslashishl11 tufayli paydo boigan. Gipnotik uyqu sun'iy yo‘l bilan ataylab hosil qilingan g .ipnozdir. Uyquning bu turini ham I.P.Pavlov fiziologiya asosida tushuntir"^ berdi. Gipnozda gipnozchidan kelayotgan ta ’sirotlar katta yarim sharlar po‘stlog‘ining airim qismlarida tormozlanish jarayonini keltirib c i hiqaradi, ya’ni batamom irradiatsiyalanmagan, shu sababli po‘stloqni to ia * 4amrab olmagan tormozlanish paydo b o ia d i, boshqacha aytganda, gipnoz^ paytida po‘stloqning ayrim qismlari tormozlangani holda, ayrim qismlari tormozlanmaydi. Narkotik uyqu tibbiyot va veterinariya amaliyotda turli uyq**1 dorilar berish yoki fizikagentlar (elektronarkoz)ta’siri bilan hosil qilinadi • Patologik uyqu turli miya kasalliklari (miyada qon aylarpish’nin8 bo‘zilishi va boshqalar) paytida kuzatilib, kunlab, haftalab, oylab V a yiNab davom etishi mumkin. SIGNAL TIZIMLAR Tashqi va ichki muhitdan kelayotgan turli ta’sirotlaming a fi a *'z va sintezi bir-biridan tubdan farq qiladigan ikkita signal tizimsiga: biri^10*11 va ikkinchi signal tizimlariga bogiiq. Tashqi dunyoning signallarirli idrok 392 etish, sezish, ya’ni ko‘rish, eshitish, hid bilish va boshqa retseptorlaming qo‘zg‘alishi bilan ro‘y beradigan analiz va sintez birinchi signal Yüklə 14,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|