Reja: Elektr texnik materiallar haqida asosiy tushunchalar va sinflar

Musbat atomlar bilan erkin elektronlarni tortilishi metalning monolitik xossasini ifodalaydi. Erkin elektronlarning xajmi meterialning elektr o‘tkazuvchanligi, issiqlik o‘tkazuvchanligi va yaltirashini ifodalaydi.

3. Molekulyar bog‘lanish (Van-der-Vals bog‘lanish). Bu bog‘lanish ba’zi jismlarda ichki molekulaning bog‘lanishni ifodalaydi.

Bu molekulalararo bog‘lanish kushni molekuladagi elektron valentligining xarakatiga bog‘liq. Istalgan paytda elektronlar maksimal uzoq va maksimal yaqin (+) zaryadga nisbatan bo‘lishi mumkin. Bunda musbat zaryadining tortilish kuchi tashqi orbitaning itarish kuchidan katta bo‘ladi. Bunday bog‘lanishlar parafinda quyi temperaturada erishadi. Kristal holatida chidamsizligida ko‘rish mumkin.

Elektrotexnik materiallar deb alohida elektr mashinalari apparatlari uchun ishlatiladigan materiallar tushuniladi.

Elektroizolyasion - dielektrik, o‘tkazgich - o‘tkazuvchi, yarim o‘tkazgich - yarim o‘tkazadigan sinflarga bo‘linadi. Bundan tashqari magnitli materiallarga bo‘linadi. Elektro texnik materiallarni to‘g‘ri tanlay olishga bog‘liq. Buning uchun materialni xossalari kuchlanish ta’sirida harorat ostida o‘zgarishini bilish kerak. YUqoridagi kattaliklarni ifodalash uchun xarakteristika (parametr) ni bilish kerak.

Mexanik xarakteristika. Tortilishdagi buziluvchi kuchlanish Q_r (MPA) R - tortishdagi tok (N)

S - tekshiruvgacha bo‘lgan yuza (m²) Siqilish natijasida esa Q_s (MPA)

F_c - siqilishdagi kuch, Q_c - silindr va kub shaklidagi materiallar uchun ifodalaydi.

B. Elektrik xarakteristika.

1.Solishtirma qarshilik - 

2. _s tashqi va _v xajmiy bo‘ladi.

Umuman,  =RS/l [Om^.m] da ifodalanadi.

Elektr texnikaviy materiallar uchun  quyidagi qiymatlar oralig‘ida bo‘ladi.

Dielektriklar 10⁸ - 10¹⁸ [Om^.m]