Reja: Eukariot va prokariot organizmlar

 
Баъзи бир бактерияларнинг катталиги 
Бактериянинг номи 
Узунлиги, (мкм) 
Кундаланг кесими, 
(мкм) 
Микрококк
0,8 
0,5 
Стрептококкус лактус 
0,8 – 1,2 
0,5 – 0,8 
Ацидофил таёкчаси
1,5 – 6,0 
0,6 – 0,9 
Пичан таёкчаси
1,2 – 3,0 
0,8 – 1,2 
Сил касали таёкчаси 
1,5 – 3,5 
0,3 – 0,5 

---

Куйдирги таёкчаси
4 – 8 
1,0 – 1,5 
Бруцеллез таёкчаси
0,5 – 1,5 
0,4 – 0,6 
AKTERIYA XUJAYRASINING TUZILISHI VA SISTEMATIKASI 
 
Bakteriya xujayrasi murakkab tuzilishga ega. Elektron mikroskopning 
yaratilishi, uta yupka kesmalar tayyorlash usullarining ishlab chikilishi, 
mikrobiologiya usullarini rivojlanishi bakteriya xujayrasining tashki va ichki 
kurilmalarini urganishga katta imkon yaratdi. 
Bakteriya xujayrasini sxematik kurinishi kuyidagilarni uz ichiga oladi: tashki 
tomondan kapsula, xivchin, fimbriy, pili; 
ichki kismida: sitoplazma, nukleoid, ribosomalar, membrana kurilmalari, kiritmalar 
(kushilmalar), ba'zi bakteriyalarda sporalar xam buladi
. 
 
Kapsula. 
Bakteriyalarning kuplari kapsula bilan uralgan. Ular shilimshik moddadan 
iborat bulib mikro va makrokapsuladan iborat bulishadi. Makrokapsulaning 
kalinligi 0.2 mkm, mikrokapsulaniki esa - 0.2 mkmdan kichik buladi. Makro va 
mikrokapsulaning ichki tomonida shillik kavat va uni ichki tomonida esa eruvchan 
shillik kavat buladi. 
 
Kapsulaning kimyoviy tuzilishi. 
Kapsula geteropolisaxarid bulib, uning tarkibi 90% suvdan 
iborat, polisaxarid, polipeptid, lipid (tuberkullyoz bakteriyalarda) birikmalaridan 
tashkil topgan.Kapsulali bakteriyalar kapsulasiz bakteriya yashay olmaydigan 
muxitlarda xam yashay olishi mumkin.