Test topshiriqlarini tuzish metodikasi “Test” atamasi birinchi marta amerikalik psixolog J. Kettel tomonidan 1890 yilda kiritilgan. “Test” atamasi inglizcha “test” so‘zidan olingan bo‘lib, tekshirish, nazorat, sinov ma’nolarini bildiradi. Pedagogikada “test” atamasi o‘ziga xos shaklga va mazmunga, turli qiyinlik darajasiga ega bo‘lgan, o‘quvchilar o‘zlashtirishi darajasini xolisona baholash imkoniyatini beradigan topshiriqlar tizimidan iborat.
Test topshiriqlari – ta’lim natijalarini xolisona nazorat qilishning didaktik va texnologik vositalaridan hisoblanadi.
Test sinovlari yordamida barcha o‘quvchilarning bilimini bir vaqtda tekshirish, ularni mashg‘ulotlarga puxta tayyorgarlik ko‘rishga, mustaqil o‘qish ko‘nikmalarini rivojlantirishga o‘rgatish, intizomini mustahkamlash kabi imkoniyatlar yaratiladi.
Testlarning o‘quvchilar o‘zlashtirishi darajasi bo‘yicha tasnifi Birinchi bosqich testlar: 1. Tanib olish testlari - “ha” yoki “yo‘q, “to‘g‘ri” yoki “noto‘g‘ri” deb javob beriladigan savoldan iborat bo‘ladi. Topshiriqda albatta o‘quvchi bilishi yoki xususiyatlari haqida tasavvurga ega bo‘lishi lozim bo‘lgan obyekt haqida so‘raladi.
2. Farqlash testlari - bir yoki bir necha to‘g‘ri javobga ega bo‘lgan testlar.
3. Qiyoslash testlari - o‘rganilgan obyektlarda umumiylik yoki farqlarni topish so‘raladi, bunda qiyoslanayotgan xususiyatlar yoki parametrlar topshiriq shartida berilgan bo‘ladi.
4. Bir necha variantli test-topshiriqlar - topshiriq sharti va barcha kerakli boshlang‘ich ma’lumotlar beriladi, javoblar variantlari keltiriladi. O‘quvchi berilgan topshiriq yechimini va to‘g‘ri javob qaysi ekanligini ko‘rsatishi kerak.
Иккинчи босqич тестлари: 1. Ma’lumotni eslash testlari -test savoli beriladi, javob variantlari berilmaydi. O‘quvchi javob uchun kerakli ma’lumotlarni eslash asosida to‘g‘ri javobni topishi kerak.
2. To‘ldirish testlari -topshiriqda har xil shakldagi ma’lumot – matn, formula (tenglama), chizma yoki grafik beriladi va o‘quvchi tushirib qoldirilgan ma’lumotni to‘ldirishi kerak.
3. Konstruktiv testlar -o‘quvchi javobni topish uchun, masalan, formulani yozishi, teoremani isbotlashi yoki grafikni chizib berishi lozim.
Uchinchi bosqich testlar 1. Ijodiy qobiliyat testlari -o‘zlashtirilgan ko‘nikma va malakalarni yangi sharoitlarda, amaliyotda ishlatish so‘raladi.
