Reja: Yunon faylasufi – Suqrot ”Suqrot metodi” 3
Yüklə 430,45 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yunon faylasufi – Suqrot
- Suqrot insonda
|
Reja: 1. Yunon faylasufi – Suqrot 2. ”Suqrot metodi” 3. Aristotel va uning ta’limoti Yunon faylasufi – Suqrot Suqrot - yunon faylasuflaridan biri. Eramizdan avvalgi 469-399-yillarda Afinada yashagan. Haykaltarosh Sofriniks va doya Fenaretta oilasida tugʻilib o’sgan. O’z taʼlimotini ogʻzaki bayon qilgan, hech qanday yozma manba qoldirmagan. Sofistlarga qarshi kurashish va yoshlarni tarbiyalashni o’z oldiga maqsad qilib qoʻygan. Atrofiga ko’plab iqtidorli talabalarni jamlagan. Bu talabalarning bir qismi (Alkiviad, Kritiy va boshqalar) Afina demokratiyasiga qarshi kayfiyatda bo’lgan. Suqrotni demokratiyaga nisbatan dushmanlikda asossiz ayblashgan. Aslida u boshqaruvning hamma shakli — monarxiya, mustabidlik, aristokratiya, plutokratiya va demokratiyani, agar ular adolatni buzayotgan boʻlsa, tanqid qilgan. Suqrot ta’limotidagi tanqidiy ruh Afina hukmron doiralarini xavotirga solgan. Buning natijasida Suqrot yoshlarni yo’ldan adashtirganlik, fuqarolik meʼyorlarini buzganlik hamda "yangi xudolarga sajda qilish"da ayblanib, sudga berilgan va o’lim jazosiga hukm qilingan. Bu hukm turmada Suqrotga zahar ichirish yoʻli bilan ijro etilgan. Suqrotning falsafiy taʼlimoti toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni unga zamondosh va shogird boʻlgan Ksenofont, Platon, keyinroq Aristotel yozib qoldirgan. Suqrot faqirona kun kechirib, doimo eski liboslarda, oyoq yalang yurardi. Uning turmush tarzi ham, soʻzlari va suhbatlari ham odamlarda katta qiziqish uygʻotardi. Faylasuf ko’p vaqtini odam gavjum maydonlarda, xiyobonlarda o’tkazgan. O’zining suhbatidan bahramand bo’lish niyatida yurgan istalgan kishi bilan savol javob qilgan. Ushbu muloqotlarning uslubi va harakteri Platonning suhbat tarzida yozilgan asarlarida o’z ifodasini topgan. Suqrot o’z falsafiy tadqiqotlariga axloqiy masalalarni asos qilib olgan. U olamning kelib chiqishi va tuzilishini o’rganish zaruratini rad etib, bu masalalarni yechishga inson tafakkuri qodir emas deb hisoblagan. Suqrot ta’limotiga ko’ra, falsafaning maqsadi o’z-o’zini bilish bo’lib, bu esa chin ezgulikka erishish yo’lidir, ezgulik — bilim yoki donolikdir. Suqrot insonda: Yüklə 430,45 Kb. Dostları ilə paylaş:
|