Kazak Abdal:
Kazak Abdal söylər bu türlü sözü,
Yoğurt, ayran ilə həll olmuş özü.
Köydən şəhrə gələn bir yörük qızı,
İnci, yaqut istər, mərcan bəyənməz.
Aşıq Seyrani:
Molu karyesində həsir toxuyar,
Gəlir Kayseriyə kilim bəyənməz.
Şöylə-böylə bir kaç hərfi oxuyan,
Gedər mədrəsəyə elim bəyənməz.
Tufarqanlının “Adam var” baş qafiyə ilə başlayan həmin şeiri yenə sələf və xələf məsələsini xatırladır:
Abbas Tufarqanlı:
Adam var dolanır səhranı, düzü,
Adam var döşürür gülü, nərgizi.
Adam var geyməyə tapammaz bezi,
Adam var al geyər, şalı bəyənməz.
XV-XVI əsrdə yazıya alınmış “Oğuznamə”də “adəmi var” misraları ilə başlayan bir bənd isə belədir:
Adəmi var, qızıl alma naqşıdır,
Adəmi var, heyvan ondan yaxşıdır.
Adəmi var, söhbətində baş yitər,
Adəmi var, söhbətində can bitər.
XIX-XX əsr türk aşıq şeirinin görkəmli nümayəndəsi Aşıq Sümmaninin aşağıdakı bəndində də bu yaxın ab-hava hiss olunur.
Adam var dərk etmiş mətni Quranı,
Adam var, dövr etmiş Bəhri ümmanı.
Hər bir haldan bixəbərdir Sümmanı,
Sazına üç-beş tel qoşmağı bilir.
XX əsrdə Bəxtiyar Vahabzadənin aşağıdakı bəndi də sağlam milli-mənəvi dəyərlərin yaşanması arzusundan irəli gəlmişdir.
Adam var, yanında olsan bir qədər,
Tamam unudular dərdin, məlalın.
Adam var, bir kəlmə danışsa əgər,
Dəymişin dururkən tökülər kalın.
Bunlar nəsillərin poeziya aləmində bir-birindən xəbərsiz qurduqları mənəvi körpülərdir, milli mədəniyyətimizin bünövrəsindən xəbər verən, böyük bir coğrafiyanı əhatə edən poeziyanın qüdrəti, mənəvi-əxlaqi dəyərləridir.
Dostları ilə paylaş: |