S. Hasanov D. Abdumadjidova N. Ataeva shaxsning bilish jarayonlari

Hissiyotning 
yo`nalishi
Hissiyotning 
chuqurligi
Hislarning 
barqarorligi

---

Aksincha kishining hayotidagi asosiy vazifasidan boshqa ishlarga chalg`itib, 
tanlagan yo`lidan adashtirib, ancha to`sqinlik qilishi ham mumkin.

 hissiyotning chuqurligi - birovning hissiyotiga oid hayotini bilish 
uchun uning hissiyotining qanchalik chuqurligini bilish muhimdir. CHuqur his 
deb, hayotning shu odam uchun eng muhim bo`lgan tomonlariga daxil qilgan, 
kishining fikri, tiliga va orzulari bilan ko`p aloqador bo`lgan va kishining butun 
ruhiy hayotini aks etib ko`rinuvchi hisni aytamiz. Hissiyotning boy va 
mazmundorligi, inson hislarining kuchliligidan ko`ra ko`proq chuqurligiga 
bog`liqdir; 

hissiyotlarning barqarorligi - ularning chuqurligi bilan juda yaqin 
bog`liqdir. Chuqur his mahkam va barqaror bo`ladi; sayoz hislar esa, garchi kuchli 
bo`lsa ham, umri qisqa bo`lib, tez o`tib ketadi. 
Uzoq davom etadigan va barqaror bo`lgan emotsional holatlardan biri – 
ehtirosdir. Kayfiyatdan ehtirosning farki shuki, ehtiros muayyan harakatga, 
muayyan obyektiv muttasil intilishda kuchli suratda ifodalangan holatdir. Bular - 
ijobiy ehtiroslarga misol bo`lib, ular odamni ulkan ijodiy faoliyat yo`liga 
yetaklovchi kuchdir. 
Ehtiroslar kishidagi barqaror his-tuyg`ularning alohida turini tashkil etadi. 
Odamlarning bajarayotgan ishiga va hayotida yuz berayotgan narsalarga nisbatan 
ichki munosabati boshdan oxirigacha barqaror tus kasb etadi, doimiy harakat 
qiluvchi kuchga aylanadi. Bu kuch kishi tomonidan uni hayajonlantirgan narsa 
qanday idrok etilishi, tasavvur qilinishi va hayolga keltirilishi, uning bir-biri bilan 
almashib turadngan hissiyotlarni, affektlarni, kayfiyatlarni qanday boshdan 
kechirishi xususiyatlarini belgilaydi. Bu kuch muayyan harakatlarga da’vat etuvchi 
va qaror topgan his-tuyg`uga mos kelmaydigan xatti-harakatlarga qarshi qudratli 
to`siq sifatida namoyon bo`ladi. SHunday qilib, his-tuyg`u kishining tafakkur va 
faol faoliyat ko`rsatishi jarayoniga jalb etilgan bo`ladi. Kishining fikrlari va xatti-
harakatlari yo`nalishini belgilaydigan barqaror, chuqur va kuchli his-tuyg`u – 
ehtirosdir. 

---