Samarqand davlat tibbiyot universiteti buxoro davlat tibbiyot instituti
Yüklə 3,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- O`quv qo`llanma
|
Limfa tomirlari kasalliklari
Anatomik-fiziologik ma’lumotlar. Kapillyarlar tarmog’ini hosil qiladigan limfokapillyarlar limfatik tizimining ildizlari hisoblanadi. Yuzaki va chuqur limfatik tomirlar farq qilinadi. Yuzaki limfatik tomirlar limfani teri va teri osti kletchatkasidan yig’ib, katta va kichik teri osti venalari yo’li O`quv qo`llanma 214 Sahifa bo’ylab yuradi, yuzaki chov limfatik tugunlariga quyadi. Chuqur limfatik tomirlar limfani chuqur yotgan to’qimalardan oladi, qon tomirlar bilan birga yuradi va taqim hamda chuqur chov limfa tugunlariga quyiladi, bular limfani yuzaki chov tugunlaridan ham qabul qiladi. Chuqur chov tugunlaridan limfa oqimi bel tugunlariga yonbosh tomirlari va tugunlari orqali kelib, ular o’ng va chap bel limfatik tugunlarini shakllantiradi. Oxirgilari bir-biri bilan qo’shilib, ko’krak limfatik yo’lini hosil qiladi. Limfatik tomirlar devorining mushak elementlari va klapan apparati limfaning proksimal yo’nalishda aktiv oqishiga imkon beradi. Limfangoit – limfatik tomirlarning o’tkir yallig’lanishi, u ikkilamchi kasallik hisoblanadi, teri va mahalliy yiringli o’choqlarga infektsiya tushib zararlanishining ko’p sodir bo’ladigan asorati hisoblanadi. Limfangoitlar birlamchi o’choq bilan bir vaqtda yoki undan ancha keyin paydo bo’ladi. Klinikasi jarayonning joylashuviga, infektsiya virulentligiga va organizm reaktsiyasiga bog’liq. Yuzaki va chuqur limfatik tomirlar limfangoitlari, yallig’lanish xarakteriga ko’ra oddiy va yiringli turlari farq qilinadi. Yuzaki limfatik tomirlar limfangoiti xarakteri bo’yicha yuzaki oddiy limfangoit yoki to’rsimon limfangoit, shuningdek poyasimon limfangoit ko’rinishida bo’lishi mumkin. O’tkir yuzaki limfangoitda yallig’lanish mayda limfatik tomirlarda paydo bo’ladi. Teri qizaradi, tomirlar yo’li bo’ylab ipsimon zichlashish paydo bo’ladi. Bemorlar achishish, qattiq qichishish, umumiy lohaslik va harorat ko’tarilishidan shikoyat qiladilar. O’tkir yuzaki limfangoitda (poyasimon limfangoit) jarayon yirik limfatik tomirlarga tarqaladi. Birlamchi o’choqdan regional limfatik tugunlargacha boradigan qizil yo’l- yo’l chiziqlar paydo bo’ladi. Keyingilari kattalashadi va og’riqli bo’lib qoladi. Harorat 39°C gacha ko’tariladi, et uvishishi mumkin. Chuqur limfatik tomirlarning o’tkir limfangoitida terida o’zgarishlar bo’lmaydi, biroq bemorlar oyoqni bosa olmaydilar, shishlar paydo bo’ladi, tomirlar yo’li bo’ylab og’riq bo’ladi. Umumiy hodisalar yuzaki limfangoitga o’xshash, biroq og’irroq o’tadi. Yiringli limfangoitda umumiy belgilar yuzaga chiqqan, harorat 39°C gacha ko’tariladi, et uvishadi. Umumiy behollik bo’ladi, oyoq-qo’llar qaqshab og’riydi. Ba’zan kasallik kechishi abstsess, flegmona, saramas, tromboflebit, kamqonlik va sepsis rivojlanishi bilan og’irlashadi. |