See discussions, stats, and author profiles for this publication at

18.3-§. Hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishida 
tahdidlarni tizimlashtirish va baholash 
O‗zbekiston Respublikasida mintaqalarining ijtimoiy-
iqtisodiy rivojlantirish bo‗yicha olib borilayotgan islohotlaridan 

---

549 
kelib chiqadigan bo‗lsak, davlat ichida paydo bo‗layotgan 
iqtisodiy makon hududlarning mustaqil iqtisodiy subyektlarga 
aylanib borayotganligi bilan belgilanadi. Bunday sharoitda 
hududiy siyosat tobora ko‗proq kamchiliklarni bartaraf etishning 
bir usuli sifatida emas, balki raqobat siyosati va keng qamrovli 
rivojlanish siyosati sifatida qaralishi maqsadga muvofiqdir.
Mintaqaning iqtisodiy xavfsizligi va o‗zini o‗zi ta‘minlashi 
ko‗p jihatdan uning ijtimoiy-iqtisodiy salohiyatiga bog‗liq bo‗lib, 
bu o‗z navbatida raqobat ustunliklari va barqaror rivojlanish 
imkoniyatlarini 
belgilaydi. 
O‗zbekiston 
Respublikasi 
mintaqalarining o‗ziga xos xususiyatlari, tabiiy va moddiy-texnik 
resurslarning sezilarli xilma-xilligi, aloqa tizimi, kommunikatsiya, 
infratuzilmani tizimini rivojlanganligi, innovatsion, sanoat 
salohiyatining rivojlanish darajasi va boshqalar bilan bog‗liq. 
Mintaqaning iqtisodiy xavfsizligi murakkab tizimli tushuncha 
sifatida, bizning fikrimizcha, bir qator muhim elementlarni o‗z 
ichiga oladi: 

shartli ravishda iqtisodiy avtonomiya, ya‘ni mintaqaviy 
ishlab chiqarish va mahsulot sifatining shunday samaradorligi 
darajasiga 
erishish 
lozimki, 
bu 
mintaqa 
iqtisodiy 
 
Mintaqaning iqtisodiy xavfsizligi bu
- yalpi holatda 
mintaqa darajasida iqtisodiyotni samarali boshqaruv asosida 
barqaror iqtisodiy o‗sish, ta‘minlash boshqa mintaqalarga va 
butun davlatga nisbatan tahdidlarni vujudga keltirmagan holda 
mintaqa aholisi uchun munosib turmush darajasi ta‘minlash va 
ichki va tashqi tahdidlarning ta‘siriga mintaqani qarshi tura 
olish qobiliyatidir. 

---

550 
raqobatbardoshligini ta‘minlasin va bozor ishtirokchilariga 
kooperatsiya 
munosabatlarida, 
xalqaro 
va 
mintaqaviy 
ayirboshlashlarda tenglar qatorida ishtirok etishga imkoniyat 
bersin; 

O‗zbekiston Respublikasi subyektlarida tadbirkorlik va 
innovatsion faoliyat uchun qulay shart-sharoitlar mavjudligi, 
shuningdek, salbiy omillarni hamda iqtisodiyot va jamiyatdagi 
vaziyatni beqarorlashtirishi mumkin bo‗lgan to‗siqlarni bartaraf 
etishni kafolatlovchi mintaqaviy iqtisodiy tizimning strategik 
barqarorligini ta‘minlash; 

mintaqaviy iqtisodiyotning o‗z-o‗zini rivojlantirish va 
taraqqiyotga, 
qulay 
investitsiya 
va 
innovatsiya 
muhitini 
yaratishga, sanoat va qishloq xo‗jaligini modernizatsiyalashga va 
mehnat unumdorligini oshirishga qodirligi.
Boshqacha qilib aytganda, mintaqaning iqtisodiy xavfsizligi 
bir qator tarkibiy qismlardan iborat, ya‘ni: moliyaviy, ijtimoiy, 
kadrlar, resurs, sanoat, innovatsion xavfsizlik va boshqalarni o‗z 
ichiga oladi. Mintaqa iqtisodiyotning o‗zi asosiy tizimli 
xususiyatlarga ega va ko‗plab o‗zaro bog‗liq kichik tizimlar va 
ular o‗rtasida tobora murakkab aloqalardan tashkil topgan, ochiq, 
nochiziq tizim bo‗lib, ierarxik tuzilma va dinamik elementlar bilan 
tavsiflanadi. Bu quyidagi rasmda ifoda etilgan. 

---

551