Şərq ruhunun Qərb həyatı

Yemək və içmək
Sonra qoca bir karvansaraçı dilləndi: “Bizə yemək-içməkdən danış”.

O dedi:

“Kaş ki, siz torpağın ətri hesabına yaşaya və bitki kimi işıqla qi­da­lana biləydiniz.

Lakin bir halda ki, siz yeməkdən ötrü öldürməyə, su­suz­lu­ğunuzu y­a­tırtmaqdan ötrü körpələrin südünü oğurlamağa məcbursunuz, onda bu­nu elə edin ki, qoy, səcdəyə bənzəsin.

Qoy, süfrəniz müqəddəs qurbangah yeri olsun. Burada meşənin gü­­nahsız və təmiz varlıqları insanın daxilində yaşayan daha təmiz və da­­ha məsum olana qurban verilsin.

Heyvanı öldürəndə ürəyinizdə deyin:

“Səni öldürən qüvvə ilə mən də öldürüləcəyəm və məni də ye­yə­cək­lər.

Çünki, səni mənim əlimə təslim edən qanun məni daha qüdrətli Ələ təslim edəcəkdir.

Sənin və mənim qanım ilahi ağacın köklərini qidalan­dı­ran şirə­dən başqa bir şey deyil.”

Almanı dişləyəndə, ürəyinizdə ona deyin:

“Sənin toxumların mənim bədənimdə yaşayacaq,

Sənin sabahkı çiçəklərin mənim ürəyimdə açacaqdır.

Sənin ətrin mənim nəfəsim olacaq,

Keçən hər fəsilə biz birlikdə sevinəcəyik.”

Payızda üzümlüklərinizdən üzümü şərab presi üçün yı­ğan­da ürə­yi­nizdə deyin:

“Əslində mən də üzümlüyəm və mənim də meyvələrim beləcə şə­rab presinə yığılacaq cavan şərab kimi, məni də əbədiyyət küplərində gizləyəcəklər.”

Qışda bu şərabı açanda, ürəyinizdə hər bir qədəh üçün nəğməniz olsun;

Nəğmələrinizdə ötən payız günlərini, üzümlüyü və şərab presini bir daha xatırlayın”.

Zəhmət
Sonra əkinçi dilləndi: “Bizə zəhmətdən danış”.

O belə söylədi:

“Siz torpaqla və torpağın qəlbi ilə bərabər olmaq üçün işləyir­si­niz.

Zira, bekar olmaq – fəsillərə yadlaşmaq, sonsuzluğa doğru möh­tə­şəm və vüqarlı itaətkarlıqla yeriyən həyat axı­nın­dan ayrılıb itmək de­mək­dir.

Siz işləyəndə saatların pıçıltısını ürəyində musiqiyə çevirən neyə dö­nürsünüz.

Ətrafdakılar səs-səsə verib oxuduğu zaman, sizlərdən kim lal və səs­siz-səmirsiz bir qamış olmağa razı olar?

Sizə həmişə deyiblər ki, iş – cəhənnəm əzabıdır, fiziki əmək isə – fəla­kətdir.

Lakin mən sizə deyirəm ki, siz işləyəndə, torpağın ən ali istəyini hə­yata keçirmiş olursunuz.

Bu, sizin əzəli öhdəçiliyinizdir.

Zəhmətə qatlaşmaqla siz həqiqətən həyatı sevmiş olursunuz.

Zəhmət dolayısı ilə sevmək – həyatın ən gizli sirlərinə varmaq de­­məkdir.

Lakin siz ağrıya görə doğuluşu xəstəlik, bədəni çalışdırmağı isə al­nınıza yazılmış lənət sayırsınızsa, onda mən deyirəm ki, alın yazısını məhz alın təri ilə yumaq mümkündür.

Sizə deyiblər ki, həyat – zülmətdir və öz yorğunluğu­nuz­da digər yor­ğunların dediklərini əks-səda kimi təkrarlayırsınız.

Mən isə deyirəm ki, həyat həqiqətən də zülmətdir,

Əgər orda heç bir cəhd yoxdursa.

Hər hansı cəhd biliksiz kordur.

Hər hansı bilik də zəhmətsiz mənasızdır.

Əgər məhəbbət yoxdursa zəhmət də puçdur.

Yalnız məhəbbətlə işləyəndə siz özünüzü özünüzlə, digərləri ilə və Allahla bağlamış olursunuz.

Bəs məhəbbətlə işləmək nə deməkdir?

Bu, ürəklə əyirilən saplarla paltarı elə toxumaqdır ki, sanki onu sev­giliniz geyinəcəkdir.

Bu, evi elə bir hisslə tikməkdir ki, sanki onun içində sevgiliniz ya­şayacaqdır.

Bu, toxumları elə şəfqətlə səpmək və məhsulu elə sevinclə yığ­maq­dır ki, sanki sevgiliniz yeyəcək bu meyvələri.

Bu, yaratdığınız hər bir əşyanı öz ruhunuzla doldurmaq,

bütün müqəddəslərin ətrafınızda duraraq sizi müşahidə etdiyini bil­mək deməkdir.

Çox vaxt eşidirəm ki, yuxulu-yuxulu belə danışırsınız:

“Mərmərlə işləyən öz qəlbinin formasını daşda tapan torpağı şum­­layan sadə əkinçidən daha yüksəkdir.

Göy qurşağını kətana köçürə bilən bizim ayaqlarımız üçün çarıq to­xu­yandan daha artıqdır.”

Lakin mən sizə deyirəm, özü də yuxulu yox, günorta ayıqlığında.

Külək kiçicik bir otla nəhəng palıddan daha az nəzakətlə da­nış­mır.

Həqiqətən o kəs böyükdür ki, küləyin səsini məhəbbətin­dən şirin­ləş­miş nəğməyə çevirə bilir.

Zəhmət – görünən məhəbbətdir.

Əgər məhəbbətlə işləyə bilmirsinizsə və iş sizdə ikrah ya­ra­dırsa, yaxşı olar ki, işi dayandırasınız və məbədin qapılarının ağzında oturub sevinclə işləyənlərdən sədəqə istəyəsiniz.

Zira, çörəyi biganəliklə bişirirsinizsə, deməli, dadsız çörək bi­şi­rir­siniz, insanın aclığını da doyurmaz.

Üzümü də narazılıqla sıxırsınızsa, sizin narazılığınız zəhər olub şə­rabınıza qarışacaq.

Siz lap mələk kimi oxusanız belə, əgər oxumağınızda eşq yox­dursa, yalnız gündüzün və gecənin səsini batırmış olur­su­nuz”.