Sh. Sh. Olimov, Sh. X. Samiyeva

kontseptual asos; 
- 
oʻquv mashgʻulotining mazmuni
(oʻquv maqsadlari va oʻquv 
materialining mazmuni);
- 
texnologik qism
(oʻquv jarayonini tashkil etish, oʻquv 
faoliyatining usullari va shakllari, pedagogning ish usullari va 
shakllari; diagnostika). 
Konseptuallik maʻlum bir ilmiy konseptsiyaga, jumladan, taʻlim 
maqsadlariga erishish uchun falsafiy, psixologik, taʻlimiy va ijtimoiy-
pedagogik asosga tayanishni anglatadi. 
Mustahkamlik tizimning barcha belgilarining mavjudligini oʻz 
ichiga oladi, yaʻni jarayonning mantiqiyligi, uning barcha 
qismlarining munosabati, yaxlitligi. 
Boshqarish 
imkoniyati 
diagnostik 
maqsadlarni 
belgilash, 
rejalashtirish, taʻlimiy jarayonini loyihalash, bosqichma-bosqich 
diagnostika, natijalarni tuzatish uchun turli xil vositalar va usullarni 
amalga oshirishga imkon beradi. 
Samaradorlik xarajatlarning optimalligini, maʻlum bir taʻlim 
standartiga erishish kafolatini koʻradi. Qayta ishlab chiqarish 
pedagogik texnologiyani bir xil turdagi boshqa taʻlim muassasalarida, 
boshqa 
fanlar 
tomonidan 
qoʻllash 
(takrorlash, 
koʻpaytirish) 
imkoniyatini nazarda tutadi. 

---

83 
G. 
N. 
Selevko 
tomonidan 
olib 
borilgan 
pedagogik 
texnologiyalar tahlili asosida maktabgacha taʻlim tizimida 
qoʻllaniladigan quyidagi texnologiyalarni ajratib koʻrsatish 
mumkin: 
- taʻlimni rivojlantirish texnologiyalari,
- muammoli taʻlim texnologiyalari, 
- oʻyin texnologiyasi,
- kompyuter texnologiyalari, 
- muqobil texnologiyalar. 
Rivojlanish - oddiydan murakkabga, quyidan yuqoriga, eski 
sifatlardan yangi holatlarga oʻtish, yangilanish, yangining paydo 
boʻlishi, eskini yoʻqolib borishi, miqdor oʻzgarishining sifat 
oʻzgarishiga oʻtishini taʻminlovchi, murakkab harakat jarayoni 
sanaladi. Rivojlanishning manbai qarama-qarshiliklar oʻrtasidagi 
kurashlardan iboratdir. Bola shaxsining rivojlanishi inson ijtimoiy 
mavjudotdir, degan falsafiy taʻlimotga asoslanadi. Bola shaxsi 
rivojlanishida tabiat rivojlanishining qonuniyatlari, biologik va 
ijtimoiy qonuniyatlar birgalikda taʻsir etadi. Tarbiya rivojlanishidagi 
muhim jarayon hisoblanadi. Tarbiyaning samarali taʻsir etishi uchun 
oʻsish va rivojlanish qonuniyatlarini bilish va hisobga olish maqsadga 
muvofiqdir. Shaxs rivojlanishida irsiyat, muhit, tarbiya bilan bir 
qatorda inson faoliyati ham muhim ahamiyat kasb etadi. Faoliyat 
inson tomonidan tabiiy va ijtimoiy hayotni maqsadga muvofiq 
oʻzgartirishga yoʻnaltirilgan ijtimoiy-tarixiy turmushning oʻziga xos 
shaklidir. Insonning qobiliyat va yoshi u tomondan tashkil etilayotgan 
faoliyat mohiyatiga koʻra belgilanadi. Faoliyatning asosiy turi 
muloqotdir. Faoliyat faol va passiv boʻlishi mumkin. Aynan shu 
sababdan maktabgacha taʻlim jarayonida bolalar bilan olib boriladigan 
har bir faoliyatga rivojlantiruvchi muhit xarakterini shakllantirish 
zarur. 
Maktabgacha taʻlim muassasasida bolani toʻIaqonli tarbiyalash 
maqsadida mashgʻulotlarda, mashgʻulotlardan tashqari vaqtlarda, sayr 
va ekskursiyalarda innovatsion texnologiyalardan foydalanishda
 
rivojlantiruvchi predmetli muhitni yaratish bosh vazifa qilib qoʻyilgan. 
Bolani rivojlantiruvchi predmetli muhit - bu bola faoliyati uning 
shaxsini toʻIaqonli rivojlanishini taʻminlovchi sharoitlar tizimidir. U 
bolalarning rivojlanishi uchun kerak boʻlgan bazaviy tarkibiy 
qismlarni oʻz ichiga qamrab oladi.