Sh. Sh. Olimov, Sh. X. Samiyeva

“MASHA RASTERYASHA” OʻYINI
Biror qiz bolaga tarbiyachi tomonidan qandaydir buyum (qaychi) 
rasmi koʻrsatiladi. Masha rolidagi qiz bola bolalarga murojaat qilib, 
“men bir narsamni yoʻqotib qoʻydim, endi qirqib yopishtirishni 
qanday tayyorlayman?” deb murojaat qiladi. Bolalar Masha nimani 
yoʻqotganini aytishi kerak.
Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun TRIZ dasturi jamoaviy 
oʻyinlar va jarayonlar tizimi asosida amalga oshiriladi. Bu jarayonlar 
bolalarni turli qarama-qarshiliklarni, obyektlarning, hodisalarning 
xususiyatlarini aniqlashga va turli muammolarni hal qilishga 
oʻrgatadi. Muammolarni hal qilish esa ijodiy fikrlashning kaliti 
hisoblanadi. 
Shunday qilib, maktabgacha taʻlim muassasalarining taʻlim 
jarayonida TRIZni qoʻllash natijasida bolalarda uyatchanlik yengib 
oʻtiladi, fikrlash, ijodkorlik, tasavvur va mantiq rivojlanadi. TRIZ 
bolalarga 
nutq, 
tashabbus 
hamda 
individuallikni 
koʻrsatish 
imkoniyatini beradi. TRIZ texnologiyasi bolalarning yoshidan qatʻiy 
nazar, bolalarni ijodkorlik usullari va vositalari bilan taʻminlaydi. 
 
Nazorat savollari 
3.
TRIZ texnologiyasidan foydalanishning asosiy vazifasi nimadan 
iborat?
 
4.
TRIZning maqsadi nimadan iborat?
 
5.
TRIZ-pedagogika tizimi maktabgacha taʻlim tizimida qachon 
rivojlana boshladi?
 
 

---

137 
4.8. Ilk matematik tushunchalarini shakllantirishda innovatsion 
texnologiyalardan foydalanish 
Reja 
1.
Ilk matematik tushunchalarini shakllantirishda innovatsion
texnologiyalardan foydalanish.
2.
Bolalarning ilk matematik tushunchalari: son-sanoq, miqdor 
tushunchalarni oʻrgatish, arifmetik masalarni tuzish va yechishga 
oʻrgatish, raqamlar bilan tanishtirish hamda butun va qism bilan 
tanishtirish boʻyicha qoʻllaniladigan innovatsion texnologiyalar. 
3.
Ilk matematik tushunchalarini shakllantirishda TRIZ-IMEN 
usullaridan foydalanish. “Nima oʻzgardi?”, “Nechta bir xil rangli 
doira?”, “Matematik estafeta”, “U yerda qancha qoldiʻ,“Maydalang”, 
“Uchinchisi 
ortiqcha