Tadbirkorlik biznes huquqi O\'quv qo\'llanma Z O Kuvandikov Samarqand
2-BOB. TADBIRKORLIK HUQUQI SUBYEKTLARI 1.Tadbirkorlik huquqi subyektlari tushunchasi, belgilari va tasnifi.
2.Tadbirkorlik huquqi subyektlari faoliyatini tashkil qilish, davlat
ro‘yxatidan o‘tkazish va tugatish.
3.Yakka tartibdagi tadbirkor tadbirkorlik huquqining subyekti
sifatida.
4. Tadbirkorlik huquqining subyekti sifatida davlat.
Mavzuni mustaxkamlash uchun savollar Bobni o‘zlashtirish uchun testlar 1.Tadbirkorlik huquqi subyektlari tushunchasi, belgilari va tasnifi. Tadbirkorlik faoliyati subyektlari tushunchasi va maqomini aniqlash
uchun avvalambor “huquq subyekti” va “fuqarolik huquqi subyekti”
tushunchalarining mohiyatini chuqur anglab olish lozim bo‘ladi. Huquq
subyekti keng huquqiy kategoriya hisoblanib, uning tarkibiga amaldagi
qonun hujjatlariga binoan huquq va majburiyatlarga ega bo‘lgan ijtimoiy
munosabatlarning barcha ishtirokchilari kiradi. O‘z navbatida har bir
huquq tarmoining o‘z subyektlari (davlat huquqida – saylovchilar va
saylanuvchilar, mehnat huquqida - ish beruvchi va xodim, moliya
huquqida - soliq to‘lovchi va soliq organi hamda boshqalar) bo‘lganidek,
tadbirkorlik huquqining ham o‘z subyektlari bor.
Fuqarolik huquqining barcha subyektlari yagona “shaxslar” degan
umumiy nom bilan ifodalanadi. “Shaxslar” ham o‘z navbatida uch
guruhga bo‘linadi: birinchisi, fuqarolar (jismoniy shaxslar) bo‘lib, ular
O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari, boshqa davlatlarning fuqarolari,
shuningdek fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar; ikkinchisi, yuridik shaxslar
bo‘lib, ular foyda olishni o‘z faoliyatining asosiy maqsadi qilib olgan
(tijoratchi tashkilot) yoki foyda olishni ana shunday maqsad qilib
olmagan tashkilot (tijoratchi bo‘lmagan tashkilotlar) hisoblanadi. Ular
O‘zbekiston Respublikasi, chet el yoki aralash (qo‘shma) korxonalar
shaklida bo‘lishi mumkin; uchinchisi, davlat bo‘lib, u alohida subyekt
sifatida bevosita o‘z nomidan, shuningdek uning nomidan ma’muriy
39
hududiy tuzilmalar yoki davlat organlari ishtirok etishlari mumkin.
(O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksi 2-bo‘lim)
