Şimali Abşeron sahilləri başdan-başa qaranlığa qərq olub
Yüklə 3,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
– Səncə, nə olar burda! Bilmirsən? – Elmira qovluğun iplərini açdı – qovluqda not kağızları görünür. – Üz-gözünü turşutma görək, yetər! Görürsən ki?.. Bethovenin əsərləridi. Kimdi Bethoven?
– Lüdviq Van... Anadan olub... Almaniyada... – Düzdü. – O, örtüyü qaldırdı. – Bax, gör o nələr yaradıb.
– “Sonata”. – Gözün yaman itidi, ha! Hələ qulağını demirəm...
– Düzdü, sonatadı. İndi bir asan sualıma da cavab ver: niyə bu sonatanı şəhərin o başından bu başına gətirmişəm?
– Mən nə bilim... – Təkcə birinci səhifəyə boylandım, “dördmərtəbəli” cərgələrlə not yazısı, bolluca diyezlər, bemollar... Sual verməyə, maraqlanmağa həvəsim qalmadı.
– Başa düşdün deyəsən. – Elmira stul gətirdi, royalın yanına qoydu, sonra hər iki əlimdən yapışdı, həmişə olduğu kimi canımdan yenə xoş bir gizilti keçdi. – Bura bax, qulağını aç, iki aydan sonra tətil başlayır. Sən ki, bilirsən, dərslər qurtaran günü bütün siniflər konsert verəcəklər. Elə deyilmi? De görüm, o gün sən nə çalacaqsan?
312
– Qedikenin etüdünü...
– Sən invalidsən? – Elmira yumşaq səslə soruşdu. – Gizlətmə, de?! Onda niyə Qedikeni çalmalısan? Bir də, səndən başqa on beş uşağın oxuduğu bir sinifdə, sən niyə hamıdan geri qalan sayılmalısan?
– Bu nə sözdü? – hirsləndim. – Hamıdan geri qalanlar Vasif Məmmədov, bir də Gülya Əlibəylidi.
– Ola bilər... Amma qadası, səni də zəif, perspektivsiz sayırlar. – Kim?
– Müəllimlər. İnan, özümdən demirəm ki... Deyirlər, pis uşaq deyil, az-çox dərk eləyir, amma qabiliyyəti yoxdu...
Hiss elədim ki, o, düz deyir, məyus oldum. – Bilirsən, mən nə cavab verdim?.. Heç nə demədim, susdum...
Axı nə deyə bilərəm. Amma, ağlıma bir fikir gəldi. – O, püpitrin üstünə notu qoydu, royalın arxasında əyləşib sonatanı çaldı. Qurtarıb, gözünü üzümə zillədi.
– Xoşuna gəldi? – Çoox!
– Sən o konsertdə bu sonatanı çalacaqsan!
Hım... ona nə olub bu gün?! Güldüm. – Təsəvvür eləyirsənmi, – indi o, xəyalpərvər kimi danışırdı, – əynində frak çıxırsan səhnəyə... Yaxşı, frak olmasın, – mən hırıldayan kimi Elmira beləcə sözünü dəyişdi. – Hamı səni gözləyir, amma... səndən heç gözləmirlər. Hamı bu fikirdədir ki, səhnəyə çıxacaqsan, iki ay əzbərlədiyin Qedikeni də qolunu-qıçını sındırıb pis günə salacaqsan... Elə bu yerdə sən çıxıb royala yaxınlaşırsan, əyləşib başlayırsan çalmağa. – O, barmaqlarını royalın dillərinə çırpdı. – Təsəvvür eləyirsənmi? Hamısı donub qalacaq. Hamısı! – Elmira qonşu otağa sarı boylanıb göz vurdu.
Mən heyranlıqla ona baxırdım. Nələr deyirdi Elmira! – Afərin! – Elmira məni tərifləyirdi. – Gör məni necə yaxşı başa düşdün! Çalacaqsan?
Mən yenə nota sarı boylandım. – Yox, bacarmaram. İnan mənə...
– Əfəlsən, əfəl! Axı mən... mən beşinci sinifdə oxuyanda bunu çalmışam! Özüm də “beş” almışam!
– Beşinci sinifdə? – Sevincək dilləndim. – Axı mən hələ dördüncüyəm. – Bura gəl! – o, yenə əlimdən yapışdı. – Qulaq as, gör nə deyirəm... 313
Söz ver ki, heç kəsə demiyəcəksən! Söz verirsənmi? Mən onu beşinci sinifdə çalmışam, düzdü... Amma... sən məndən bacarıqlısan, axı. Eşidirsənmi? İnan mənə, düz deyirəm. Sən məndən bacarıqlısan, bütün sinif yoldaşlarından, bütün müəllimlərindən bacarıqlısan.
Mən başa düşdüm ki, indi o, pedaqoq kimi danışır... – Sənin mənliyin yoxdu, – Elmira acıqlı danışırdı. – Sən musiqini gözəl duyursan, musiqi yaddaşına söz ola bilməz, – o, sağ əlimin barmaqlarını ora-bura dartışdırırdı, – bax, yaxşı bax! Daha sən tam oktavanı götürə bilirsən.
– Bəs niyə pis çalıram? – Ona görə ki, musiqidən zəhlən gedir, daha doğrusu, oxumaqdan, heç cür başa düşə bilmirəm səni. Sən qəddarsan? Hamıya nifrət eləyirsən! Şükür... bircə məndən başqa... Bəlkə düz demirəm? Sonatanı başlayaq?..
– Dedim ki, bir şey çıxmayacaq... Ora bax, gör sol əllə nələr çalınmalıdı, mən onu heç iki ilə də öyrənə bilmərəm.
– Elə bilirdim, mənə az-çox hörmətin var. Məni sevindirə bilərdin – bu sonata ən böyük hədiyyən olardı... Özü də birinci, həm də axırıncı...
– Axırıncı? – Nə dediyini yaxşı başa düşmədiyimdən heyrətləndim. – Hə, hə! Apreldə məşğələmiz qurtarır. Sən ki bilirsən, mənim nişanlım var, apreldə toyumuz olacaq. Səni toyuma dəvət eləyirəm, sən də gərək məni sevindirəsən. İstəyirəm imtahanda hamıdan yaxşı çıxış eləyəsən.
– Bəs sonra? Daha məşğul olmayacaqsan? – Sənə müəllim, repetitor lazım deyil, eşidirsən? Bircə tənbəlliyin daşını at! – O, gülümsəyə- gülümsəyə danışırdı, mənsə... bu söhbətdən sonra daha ona qulaq asmırdım.
– Bəs mən neyləyəcəyəm? – Sən? – Mehribanlıqla məni qucaqlamaq istəyəndə əlini kənara itələdim, üzümü çevirdim. Heç onunla danışmaq belə istəmirdim...
İmtahana iki ay qalmışdı, bu iki ayda möhkəm hazırlaşdım. Bu neçə ildə ilk dəfə idi ki, ixtisasdan “beş” alırdım.
Şam yeməyinin nə vaxt qurtaracağını səbirsizliklə gözləyirdim. Mənzər xanım çay gətirən kimi qiymət cədvəlini əmimə uzatdım.
– Afərin! – O, qiymət cədvəlini Mənzər xanıma verdi. – Bura bax, bir dənə də “üç”ü yoxdu! Mənzər xanım qiymətlərə diqqətlə baxırdı.
314
Mən dedim ki, gedib anama baş çəkmək istəyirəm. Qiymət cədvəlini unudub ikisi də duruxa- duruxa gözünü mənə zillədi.
– Mən anamı görmək istəyirəm! – dedim. Əmim başını aşağı saldı, heç üzümə də baxmadı, vazdan mürəbbə götürüb çay içməyə başladı.
– Razılıq verməsəniz, buraxmasanız, özüm gedəcəyəm! – Əgər sən ona lazım olsaydın, – Mənzər xanım dedi, – iki yaşında səni atmazdı.
– Dayan görək, elə danışma! – Əmim ona acıqlandı. – Sonra üzünü mənə tutdu: – İkinci dəfədi mənə belə deyirsən. Doğrudanmı, anana baş çəkmək istəyirsən?
– O heç yana getməyəcək! – Mənzər xanım hirslənsə də, əmim onun sözünə əhəmiyyət vermədi, hiss elədim ki, mənim cavabımı gözləyir. Başımı ehmalca tərpətdim.
Bazar günü əmimlə vağzala getdik. O, beşinci vaqonun bələdçisinə yaxınlaşıb salamlaşdı, sən demə, tanışı imiş, bileti ona verib xahiş elədi ki, məndə gözü olsun. Kupedə xeyli vaxt yanaşı oturduq, o, dinməz-söyləməz fikrə getmişdi, amma hirsli deyildi; sonra xəbərdarlıq zəngi vurulanda ayağa qalxdı, başımı sığalladı, kurtkamın döş cibinə zərf qoydu, “anana çatdırarsan” – deyib, kupedən çıxdı.
Vaqonun pəncərəsindən baxırdım, qatarın tərpənməyini gözləmədi. Zərfi çıxartdım, ağzı açıq idi, pul qoymuşdu ora.
Qatar səhər Rostova çatdı. Biz, bələdçi ilə mən perrona çıxanda anamla üz-üzə gəldik. O məni əlüstü tanıdı, qucaqlayıb dedi ki, yaman böyümüsən, əvvəlcə gülümsündü, sonra ağladı – əlbəttə, sevincindən ağlayırdı. Yanında bir kişi dayanmışdı, məni görən kimi göz vurdu, əlini uzadıb tanış oldu. Bu, Viktor əmi idi. Anamın əri...
Gülərüz, mehriban adamdı. Rostovda olduğum müddətdə Viktor əmi hər gün məni özlərinin teatrına aparırdı. Orda hamı ilə tezcə tanış oldum. Özümü orkestrin yanına verib, Viktor əminin oynadığı bütün tamaşalara baxırdım, “Səməndər quşu”, “Əs, külək”, “Anjelo” daha çox xoşuma gəlirdi.
bundan qabaq uşağı – qızı olub.
Vağzaldan evə çatan kimi onu gördüm. Anam məni qarşılamağa gələndə uşağı rəfiqəsinə – teatrda bir yerdə işlədiyi Vera Stepanovnaya tapşırıbmış. Anam dedi ki, qızın adını Lena qoymuşuq, mən onu sevib-əzizləməliyəm, çünki bacımdı...
Mənim yerimi özüaçılan çarpayıda saldılar, Viktor əminin gətirdiyi bu çarpayıda yatmaq lap ürəyimdən idi.
Hamımız bir otaqda qalırdıq, Viktor əmi dedi ki, bu yaxınlarda teatrın aktyorlarına evlər veriləcək, onda bizə də çatacaq...
315
Rostovda bir həftə qaldım.
Ayrılanda anam dedi ki, mənsiz ürəyi əsir, cəmi bir-iki il qalıb, hamımızın bir yerdə yaşayacağımız günü səbirsizliklə gözləyir. Mən yola düşəndə yaman həyəcanlı idi, elə hey ağlayırdı, onu sakitləşdirməyə çalışsam da, axırda, bir az sonra, qatar tərpənəndə kupedə özüm də göz yaşımı saxlaya bilmədim...
Beşinci fəsil Hər hansı məktubu oxuyanda, məzmunundan, xəttin, yazılışın necəliyindən asılı olmadan, onu göndərənə paxıllığım tutur. Neçə dəfə özüm də məktub yazmaq istəmişəm, amma təkcə başlanğıcından savayı heç nə alınmayıb: “Salam, əziz filankəs”... Vəssalam. Az qala bir saat vaxt sərf eləyib beş-altı cümləni yazandan sonra, saxtakarlığına görə hər notu qulağımı deşən bu kasıb “uvertüranı” gözdən keçirmək üçün mən mütləq dayanmalı idim; sonra onu “ifa eləməyə” başlayırdım, ifanın forması da, ritmi, üsulu da partituranın məzmununa tamamilə uyğun gəlirdi – belə ki, kağızı əvvəlcə bir neçə dəfə səliqə ilə qatlayıb yavaş-yavaş, ləzzətlə cırıq-cırıq eləyirdim...
Beləcə, mən ömrüm boyu bir dənə də olsun, məktub yazıb başa çatdıra bilmədim. Amma onu da deyim ki, yaza bilmədiyimə görə heç vaxt məyus olmamışam, mənimlə məktublaşacaq adamların sayı o qədər də çox deyildi, odur ki, telefonla, teleqramla birtəhər keçinmişəm.
Əmim xırda-xırda yazsa da, onun məktubu dörd şagird dəftəri vərəqinə güclə yerləşmişdi. Əmimin məktubları, bir növ, gündəliyi xatırladır; nə dərəcədə vacib olub-olmamasına baxmayaraq, bütün hadisələr xronoloji ardıcıllıqla şərh edilir.
Birinci səhifədə Mənzər xanımın soyuqdəyməsindən, bu soyuqdəymənin sətəlcəmə keçmək təhlükəsindən uzun-uzadı danışılırdı.
Sonra onun əzab-əziyyəti təsvir olunurdu, amma soyuqdəymənin nə ilə nəticələnməsi bilinmirdi, çünki söhbətin ən şirin yerində birdən-birə, gözlənilmədən “bağ əhvalatı” başlayırdı; sən demə, əmimin bağında, evin lap qabaq-qənşərində mayda öz əlilə saldığı iki üzüm tənəyi bitibmiş. Əmidostunun soyuqdəyməsinin “aqibəti” üçüncü səhifənin başlanğıcında verilirdi; o, sağalıb, həkimlərin qadağasına və zəifləməsinə baxmayaraq, hərdən ayağa durub otaqda gəzinir...
* * * İki il bundan əvvəl, Tbilisidəki bircə gün qaldığım ev elə bil gözümün qabağındadı. Əsgərlikdən qayıdanda onlara baş çəkdim.
Yadımdadır, aeroportda hərbiçilərin kassasında biletimi beşcə dəqiqəyə qeydiyyatdan keçirib şəhərə yollandım.
Sən demə, onların evi şəhərin lap mərkəzində imiş. Hay-küylü prospektdən dönüb iki-üç kvartal gedəndən sonra gözlənilmədən sakit, kölgəli Napareuli küçəsinə çıxdım. Darvaza qapısı açıq idi, o qədər də böyük olmayan daş evə sarı kərpic qırıntısı döşənmiş cığır uzanıb gedirdi. Eyvana qalxanda Mənzər xanımı gördüm.
O, əvvəlcə məni tanımadı. “Salam, Mənzər xanım” – deyəndə cavab vermədi, gözlərini iri-iri açıb diqqətlə baxdı, sonra yaxınlaşıb məni qucaqladı. Bir neçə anlığa elə beləcə qaldı. Mənə elə gəldi ki, onun boyu balacalanıb, özü də yaman arıqlayıb; heç cür inanmırdım ki, Mənzər xanım onu görmədiyim bu illər ərzində belə qocala bilər. Gözünü məndən çəkmirdi, əmimin iş yerinə də zəng vuranda ikicə kəlmə dedi:
– O gəldi... 316
Dəstəyi ondan aldım, əmimlə salamlaşıb, hal-əhval tutdum.
Əmim dedi: – Mən gələnə kimi heç yana tərpənmə! Eşidirsənmi? Onca dəqiqədən sonra evdəyəm, – bu sözləri pıçıltı ilə dedi...
Axşam üçümüz eyvanda oturub xeyli söhbətləşdik. Əmim səhərisi işə getmədi, sonra aydın oldu ki, nahaq getmədi; səhər yeməyindən başlamış təxminən günortaya kimi ancaq məni işə düzəltmək yollarından danışdı, ona görə “təxminən” deyirəm ki, günortaya qədər dayanmağa nə hövsələm çatdı, nə həvəsim qaldı.
O, ara verdi, mən fürsətdən istifadə eləyib bağa düşdüm, bir az gəzib dolaşdım, amma yenə də özümə gələ bilmədim. Küçəyə çıxdım.
Geri dönüb onlarla sağollaşmadan çıxıb getdim. ...Üçüncü səhifənin ikinci yarısında öz işlərindən, “rəsmi xəbərlərdən” söz salırdı. Öyrəndim ki, Bakıda əmim işləyən nazirlikdə, respublikadan kənardakı filialların işlərinin qaydaya düşməsinə illərlə əməlli-başlı əngəl törədən bir şöbə axır ki, bağlanıb. Filialların işindən heç nə yazılmamışdı, yəqin əmim belə başa düşüb ki, onun əvvəlki məktublarını oxumaqla mən hər şeyi öyrənmişəm.
Dördüncü səhifədəki məlumat mənim beynimi yerindən oynatdı, üstəlik qonşu çarpayıda uzanıb mürgüləyən Adili də silkələdi.
Özüm də məəttəl qaldım; məktubun o yerinə çatanda Adil gözünü açdı, qalxıb çarpayıda oturdu, gözünü üzümə zillədi – elə bil o gözlər nəyisə öyrənməkdən ötrü alışıb yanırdı.
Əmim yazırdı ki, İrkutskdan bacım Lena gəlib, neçə gündür onlarda qonaq qalır. Özü də, bircə məqsədlə gəlib: məni – yeganə qardaşını görmək üçün... Onun sözündən belə çıxırdı ki, Lena neçə il bu arzu ilə yaşayıb, Tbilisiyə gəlmək imkanı tapanda fürsəti fövtə verməyib. Əmimin Tbilisidə, nazirliyin filialında işləməsini, ailəsinin də orda yaşamasını, ev ünvanını Lena Bakıya, nazirliyə məktub yazmaqla öyrənib. Yazırdı ki, Lena çox diqqətcil, həssas adam imiş; mən əlüstü başa düşdüm ki, Lena Mənzər xanımın qayğısına qaldığına, həyət-bacada ona əl-ayaq verdiyinə görə əmim belə yazır – hərçənd, məktubda bu haqda heç nə deyilmirdi...
Mən məktubu Adilə uzatdım ki, oxusun. O oxuyunca, Lena ilə bağlı bildiklərimi xəyalımda götür-qoy eləməyə çalışdım.
– Bax, buna sevinməyə dəyər, – dedi Adil. – Təsəvvür eləyirsənmi, demək, sənin bacın var imiş! – Təsəvvür eləyirəm... Nə olsun ki?.. Çoxdan bilirdim ki, ikinci ərindən anamın uşağı var, onun adının Lena olduğunu indi bildim, hərçənd, vaxtilə anam mənə demişdi...
– Tez ol, get teleqram vur, qoy bacın Yaltaya gəlsin! – Niyə? – deyə heyrətləndim. – Axı mən onu tanımıram, üzünü görməmişəm, heç qanım da qaynamır ona... Qoy bir az yaşasın Tbilisidə, məktubdan bilinir ki, bacım onların xoşuna gəlib, sonra da, məzuniyyəti qurtaranda çıxıb gedər İrkutska...
Adil mənim dediklərimi heç eşitmək istəmirdi, itkin bacısını tapan qardaş roluna girmişdi. 317
– Bilsəydim ki, mənim hardasa bacım yaşayır... – romantik səslə dedi və fikrə getdi.
– Bilsəydin neylərdin? – maraq xatirinə sual verdim. – Heç bir dəqiqə də dayanmazdım, axtarardım. Zarafat deyil, hardasa doğma, əziz adamın yaşayır, sənin də onu görmək imkanın yoxdu. Heç belə də zülm olar?
– Belə ah-uflar sənə yaraşmır. Saksafonçu belə sentimental ola bilməz, bu gec-tez sənin çalğına da təsir eləyər. Əgər skripkaçı, ya da fleytaçı olsaydın – başqa məsələ! Sızıldamaq onların elə bil boyuna biçilib.
– Bura bax. – Adil üzümə baxdı. – Gedək poçta, konsertə kimi hələ vaxtımız var, gedək teleqram vuraq Tiflisə.
– Əl çək məndən! – hirslə əlimi yellədim. Qəribədir bütün bu söz-söhbətlər nə üçünsə məni əsəbiləşdirirdi.
Həm də ona görə pərt olmuşdum ki, Adil bunu hiss elədi. O, pəncərənin qabağında dayanıb gözünü dənizə zilləmişdi. Mən ona yaxınlaşdım, yanaşı dayandıq.
– Bağışla, – dedim. – Gəl, teleqram vur!
– Yenə başladın? – Əl çək deyirəm. Heç üzr istəmirəm! Gündüz saat ikidə konsert vermək üçün yaradıcılıq evinə getdik. Valera dedi ki, yaradıcılıq evi şəhərdən qıraqdadı, Yalta ilə “Artek” arasında. Saat yarım yol getdik, əvvəlcə şose yolla, sonra isə ensiz, hər iki tərəfdən qayalarla əhatə olunmuş asfalt yolla irəlilədik; axırda dənizə endikcə, bu yola serpentin – rəngli daşlar döşənmişdi. Seymur yol boyu elə hey deyinirdi; axşam çəkəcəyi zülmü əvvəlcədən bilə-bilə, bu qədər əziyyət çəkə-çəkə gedib pulsuz, “şef” konserti verməyin nə mənası var? – deyirdi.
Gözləyirdim ki, Seymurla yanaşı oturan Davud Balayeviç indicə dillənəcək, amma, o, ağzına su alıb susurdu, yaman fikrə getmişdi, qayğılı, kədərli görünürdü.
Konsert verəcəyimiz zal çox xoşuma gəldi; o qədər də böyük deyildi, antresollar, qaralmış bürünc çilçıraq, rəngli parket – hamısı yerli-yerində... Divarlar döşəmədən tavana kimi çəhrayı şəbəkələrlə işlənmişdi, amma yaqut və tünd-yaşıl rəngə çalan nəhəng vitrajlar hesabına zal işıqlı idi.
olmuşam, kim bilir, bəlkə də yuxuda görmüşəm.
Seymur qayğılı-qayğılı zalı gözdən keçirib dedi ki, akustikasından xəbərimiz olmayan bu binada bu gün səs ucaldansız çıxış edəcəyik; mikrofonsuz çıxışa yadırğadığımız üçün özümüz də bilmirik bir şey alınacaq, ya yox...
318
Evin üstündə yarımmərtəbə və ya binanın içində yuxarıda balkon şəklində Səhnədə antresollara qalxan taxta pilləkənin altında alətlərimiz çoxdan sıralanmışdı.
Valeranın dediyindən aydın oldu ki, camaat nahar eləyir, on beş dəqiqədən sonra gələcəklər. Seymur, yenə həmişəki kimi gileygüzar üstündə köklənmişdi; bu “dilsiz-ağızsız, dözümlü” artistlərə yuxarıdan baxanları, ümumiyyətlə, “kimsəsiz, yiyəsiz sənət fədailərinə” az qala nifrət bəsləyənləri o ki var qamçıladı, bizi süfrə arxasına dəvət etməyən ev sahiblərinin “huşsuzluğundan” da dedi...
Davud Balayeviç göründü, direktorun onları nahara dəvət elədiyini bildirdi, ancaq, çıxışa görə imtina etmək lazım gəldiyini söylədi. Doğrudan da, yarım saatdan sonra səhnəyə çıxacağımızı bilə-bilə, boğazımızdan çörək ötməzdi... Davud Balayeviç bu “tarixi valdan” danışdı, sən demə, son iki yüz ildə burada, ən yüksək mərhələdə dünyanın taleyini həll eləyən görüşlər olub. O, nə isə, yaman fikirli idi, danışa-danışa elə hey çıxış qapısına sarı boylanırdı və... birdən sözünü ağzında qoyub zaldan çıxdı.
Beləcə, sirli-sirli səbəblər üzündən keçmişin böyük şəxsiyyətlərinin bu salonda nədən danışdıqlarını hərtərəfli öyrənə bilmədik...
Davud Balayeviç beş dəqiqədən sonra qayıtdı; kişi yamanca dəyişmişdi, onu tanımaq olmurdu. O, həyəcanlı idi, əsəbiliklə əlini əlinə sürtdü; demək, əslində kefi kök idi, özü qarşımızda dayansa da, sevincindən fikri-xəyalı göyün yeddinci qatında idi.
– Uşaqlar, – Davud Balayeviç elə bil nitq söyləyirdi. – O gəldi! – Diqqətlə üzümə baxdı, istədiyini görmədiyindən pərt oldu. – Nikolay Fyodoroviçi deyirəm, tələbəlik dostumdu mənim! Çox nüfuzlu adamdı, həm nüfuzlu, həm də xeyirxah... Ondan çox şey asılıdı.
– Onun “nüfuzlu adam” olduğunu sizdən eşitmişdik. – Seymur özünü saxlaya bilməyib gülümsəyə-gülümsəyə dedi.
– Siz nahaq gülümsəyirsiniz, maestro, – Davud Balayeviç soyuq, təkəbbürlü səslə dilləndi. – Çox nahaq elə fikirləşirsiniz.
Məni tanıyanlardan biri də deyə bilməz ki, məndə nə vaxtsa, kiməsə yarınmağa meyl olub. Bəli, bəli! Siz indicə bunu fikirləşirdiniz.
– “Nikolay Fyodoroviç nüfuzlu adamdı” – deyəndə, mən onu nəzərdə tuturam ki, belə mövqeyi ola-ola, yəni bizim incəsənət aləmində ən böyük vəzifələrdən birini daşıya-daşıya, o, musiqini çox həssaslıqla duyur, onu ən yüksək səviyyədən qiymətləndirir, bu xoşbəxtlik də hər adama qismət olmur. Bir də onu demək istəyirəm ki, əgər o, bu gün bizim kollektivi layiqincə qiymətləndirsə, – sözsüz, bu qiymətə layiqsiniz – bəxt ulduzunuz parlaya bilər...
– Məsələn, nə ola bilər? – Seymur yenə gülümsünürdü. – Məsələn, Moskvanın konsert zallarının birində, yaxud Mərkəzi televiziya ilə çıxışınız... – o, özündən razı halda bizə baxdı, ancaq bu dəfə hamının üzündə ümid və sevinc işığı gördü. – Düzü, mən inanmırdım, onun gələcəyinə şübhə eləyirdim... Axır ki, gəldi!.. Qalanı bizdən asılıdır. Vəssalam...
Onun sözləri uşaqların hamısına, hətta Seymura da təsir elədi... 319
Konsert başlayan kimi bu, aşkar hiss olundu. Düzü, bu qastrol konsertlərinin heç birində onlar xalturaya yol verməmişdilər, amma bu gün ilk akkordlardan başlamış qeyri-adi həvəslə, ehtiramla çalırdılar. Seymur ilk nömrədə uşaqların əl-qol açması üçün nə lazımdı elədi. Oturub gözlədiyim balaca otaqdan zal görünmürdü, amma Adillə Borisin solo çalğılarının doğurduğu əks-səda onu göstərirdi ki, ora yığışanlar təsadüfi adamlar deyil. Hərçənd Seymur səhər-səhər hamını qorxutmuşdu ki, yazıçılar, bəstəkarlar və aktyorlar qarşısında çıxış eləmək müşkül işdi...
Mənim növbəm gəlib çatdı. Zal ağzınacan dolmuşdu, birinci cərgə bizim ikicə addımlığımızda idi, axırıncı cərgədən o yana – açıq qapıların arasına kreslolar qoyulmuşdu.
Seymur “Sədaqət” mahnısının girişini ustalıqla, zərif-zərif “toxuduğu” bir vaxtda, mən zala göz gəzdirdim. Elə bilirdim Davud Balayeviç hansı cərgədə öz dostu ilə yanaşı oturub, mən də axır ki, Nikolay Fyodoroviçi görəcəyəm, nədənsə, o, zalda yox idi. Onun əvəzində Məryəmi gördüm. O, ikinci cərgədə oturmuşdu.
Məryəmi sahildə görəndən sonra inanırdım ki, Yaltada, günlərin bir günündə ona rast gələcəyəm. Nömrədən çıxan kimi hər gün, hər dəqiqə gözləyirdim, amma bir dəfə də rast gəlmədim ona...
Mənə elə gəldi ki, bu üç ildə o heç dəyişməyib. Otuz beş yaşında yenə də zərif, cavanca qıza Yüklə 3,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|