Sjif 2022: 947 Advanced Sciences Index Factor asi factor = 7

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 2 | ISSUE 3 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor
 
 SJIF 2022: 5.947 
Advanced Sciences Index Factor 
 ASI Factor = 1.7 
425 
w
www.oriens.uz
March
2022
 
mamlakatimizning rivojlanishi va islohotlarning muvaffaqiyati ko‘p jihatdan 
aholining huquqiy ongi hamda huquqiy madaniyati darajasiga bog‘liqdir. Shaxsning 
siyosiy-huquqiy faolligi, uning chinakam fuqaroviy munosabati, demokratik 
islohotlarga nisbatan daxldorlik hissi davlatimiz o‘z oldiga qo‘ygan buyuk 
maqsadlarga erishishining muhim omilidir. 
Ta’kidlash joizki, shaxs huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini shakllantirish 
jarayonida turli xil sub’ektlar, xususan, oila, maktab, mahalla, jamoatchilik 
tashkilotlari, huquqni muhofaza qiluvchi organlari faol ishtirok etadilar. Shu jihatdan 
olganda, yuqorida qayd etib o‘tilgan sub’ektlar o‘rtasidagi bu boradagi hamkorlik 
masalalarini tahlil etish va bu boradagi mavjud muammolar yuzasidan ilmiy va 
amaliy ahamiyatga ega bo‘lgan taklif va tavsiyalarni ishlab chiqish bugungi kunda 
oila, jamiyat, huquqiy madaniyat masalalari bilan shug‘ullanuvchi ijtimoiy fanlarning 
vakillari oldida turgan dolzarb vazifalardan biri hisoblanadi. Bugungi kunda 
barkamol avlodni tarbiyalashda uch asosiy omil: oila–mahalla–ta’lim muassasalari 
hamkorligi muhim ahamiyat kasb etadi. Yosh avlod tarbiyasi bilan shug‘ullanadigan 
insonlar, ya’ni oilada ota-onalar, mahallada qo‘ni-qo‘shni va keng jamoatchilik, 
ta’lim muassasasida o‘qituvchi va murabbiylar kelgusi avlod barkamolligi yo‘lida 
o‘g‘ilqizlarimizning ulug‘ ajdodlarimizga munosib bo‘lishlari uchun mas’uldirlar. 
Ma’lumki, “mahalla” atamasining kelib chiqishi uzoq tarixga ega bo‘lib, u 
arabcha “mahallun” so‘zidan kelib chiqqan, o‘zbek tilida “joy” ma’nosini anglatadi. 
Mahalla nafaqat tarix, balki bugungi va ertangi kunimizni ham tutashtirib turuvchi 
maskan bo‘lib, mahalla milliyligimiz timsoli hamda qadriyatlar va urf-odatlarni 
avloddan avlodga yetkazuvchi ijtimoiy makon sifatida, o‘zligimizni anglashga, milliy 
g‘urur va vataparvarlikni yuksaltirishga xizmat qiladi. O‘zbekistonda fuqarolar o‘zini 
o‘zi boshqarishning noyob usuli–mahalla instituti azaldan chinakam milliy 
qadriyatlar, ezgu amallar maskani bo‘lgan. [1] 
Xalqimiz hayotida mahalla azaldan ma’lum bir hudud ahlining ijtimoiy hamkori 
bo‘lib kelgan. Shu ma’noda, o‘zini o‘zi boshqarish organi bo‘lgan mahallaning 
maqomini ijtimoiy hamkorlik tamoyillari asosida kengaytirish bo‘yicha huquqiy 
me’yorlar ishlab chiqilmoqda. Ijtimoiy hamkorlik mahalla institutiga o‘zini o‘zi 
nazorat qilish imkoniyatini beribgina qolmay, balki hudud obodligini yaxshilash 
uchun shart-sharoit yaratadi.
Birgina so‘nggi besh yilda yangi tahrirdagi “Fuqarolarning o‘zini o‘zi 
boshqarish organlari to‘g‘risida”gi hamda “Fuqarolar yig‘ini raisi (oqsoqoli) va uning 
maslahatchilari saylovi to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasining qonunlari, 

---