3.
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hekimler ve hemşireler sorumludur.
4.
TANIMLAR:
Preoperatif: Ameliyat öncesi
5.
UYARILAR ve ÖNERİLER
Hastanın ameliyat öncesi gece 24:00’ dan sonra aç kalması sağlanmalıdır.
Hazırlıklar yapılırken hastanın operasyon hakkında bilgilendirilmesi ve psikososyal
destek sağlanması ihmal edilmemelidir.
Ameliyat öncesi genelde hasta ve yakınlarında uyuma problemi yaşanır. En azından
hastalar istirahat etmesi yönünde desteklenmelidir.
6.
ARAÇ ve GEREÇLER:
Vücut temizliği için gerekli malzemeler.
Orderde bulunan ilaçlar.
İlgili formlar (Ameliyat Öncesi Hazırlık Formu, Hemşire Anemnez Formu, Değerli
Eşya Teslim Tutanağı vb.)
Ameliyat önlüğü ve bonesi
7.
İŞLEM BASAMAKLARI:
Preoperatif bir gün öncesi:
Orderına uygun olarak beslenme programına uyup uymadığı kontrol edilir.
Hastanın genel vücut hijyeni sağlanır. Sakıncası yoksa genel vücut banyosu yapması
sağlanır.
Rutin tetkikleri için diğer ekip üyeleri ile koordineli çalışılarak tetkikler tamamlatılır.
Anestezi hazırlığı sağlanır.
“Derin Solunum ve Öksürme Egzersizi Talimatı” uygulanır.
Hasta ve yakınlarının ameliyatla ilgili soruları yanıtlanır.
Ameliyat akşamı hazırlıkları:
Rutin tetkikler kontrol edilir, gerekli olan kan ve ilaçlar temin edilir.
Hastanın değerli eşyalarını yakınının alması sağlanır. Yakını yoksa daha sonra teslim
edilmek üzere tutanak karşılığı teslim alınır.
Hastada mevcut ise oje ve makyajı çıkartılır.
Ameliyat bölge temizliği yapılır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 179
Orderına uygun olarak varsa lavman uygulaması yapılır.
Gece 24’den sonra oral alımı kapatılarak aç kalması sağlanır.
“Ameliyat Öncesi Hazırlık Formu”ndaki ilgili alan doldurularak tüm işlemler
gözden geçirilir.
Hastanın gece uyuyabilmesi için uygun ve rahat bir ortam sağlanır.
Ameliyat sabahı hazırlıkları:
Vital bulguları talimatlarına uygun olarak alınıp kaydedilir.
Hastada mevcut olan çıkarılabilir protezler çıkartılıp teslim edilir veya tutanak
karşılığı teslim alınır. Takı, oje, makyaj varlığı tekrar kontrol edilir.
Mesanenin boşaltımı sağlanır.
Hastanın kıyafetlerinin çıkartılarak, ameliyat gömleği ve bonesi giydirilir.
“Ameliyat Öncesi Hazırlık Formu”ndaki ilgili alan doldurularak tüm işlemler
gözden geçirilir.
Tüm elde edilen bilgi ve bulgular “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir.
Hasta ameliyat zamanı geldiğinde hasta dosyasıyla beraber, “Hasta Transport
Etme Talimatı”na uygun olarak ameliyathaneye gönderilir.
Post operatif dönem için hasta odası ve yatağı hazırlanır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 180
62- SAÇ BANYOSU TALİMATI
1.
AMAÇ: Yatağa bağımlı / öz bakımını yapamayan hastaya saç banyosu uygulamaya
yönelik standart bir yöntem belirlemektir.
2.
KAPSAM: Bu protokol saç banyosu uygulama faaliyetlerini kapsar.
3.
SORUMLULAR: Servis/Ünite Hemşiresi
4.
TANIMLAR:
Kepek: Kafa derisinin pul pul dökülmesidir. Aynı zamanda kaşıntı da vardır.
Lokal Saç Dökülmesi (Allopecia): Yaşlanma, kullanılan bazı ilaçlar, hormonal
değişimler, bazı hastalıklar, travma veya radyasyona bağlı olarak, lokal olarak ya da
tamamen tüm vücuttaki kılların dökülmesidir.
5.
UYARILAR ve ÖNERİLER
Hastanın bağımlılık derecesine göre bakıma katılımı sağlanmalıdır.
Bakım sırasında hemşire bireyin güvenliğini sağlamalıdır.
İşlem boyunca hastanın mahremiyeti korunmalı ve üşümesi engellenmelidir.
Bakım sırasında derinin tahriş olması, çizilmesi ve yaralanması önlenmelidir.
Bakım sırasında kullanılan ürünler (şampuan, losyon vb) kullanım alanlarına ve cilde
uygun olmalıdır.
Bakım sonrasında cildin ve saçın nemli kalması önlenmelidir.
6.
ARAÇ ve GEREÇLER
Su (ısısı 43-46°)
Şampuan
Yüz ve Saç Havlusu
Temiz Yatak Takımı
Muşamba ve çarşaf
Non-steril eldiven
Tarak
Tek Kullanımlık Önlük / Box Önlüğü
Su dökmek için kap
Pike
Gözleri kapamak için gazlı bez
Kulaklar için pamuk tampon
Yıkama küveti
Kova
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 181
7.
UYGULAMA:
İşlem öncesi hasta ve hasta yakınlarına uygulama hakkında bilgi verilir.
Eller “El Hijyeni Talimatına” uygun yıkanır.
Önlük, bone, maske ve eldiven giyilir.
Malzemelerle birlikte hasta başına gidilir.
Oda kapısına uyarı asılır.
Açık kapı ve pencereler kapatılır.
Oda ısısı 25 °C'ye ayarlanır.
Yatak kenarına paravan perde kullanılır.
Bireyin mahremiyeti korunur.
Yıkama küveti su ile doldurulur.
Hastaya başı ve gövdesi kendimize yakın ve yatakta çapraz yatacak şekilde supine
veya fowler pozisyonu verilir.
İşlem yapılacak taraftaki yatak kenarı indirilir.
Hastanın yatak çarşaflarının ve giysilerinin ıslanmaması için boynunun ve
omuzlarının altına muşamba ve çarşaf yerleştirilir
Hastanın saç tokası varsa çıkartılır, hastanın kafa derisi ve saçları gözlemlenir.
Sakıncası yoksa yastık hastanın başının altından alınır ve üzerine baş havlusu
konularak uzak tarafa yerleştirilir. Hasta yastıksız yatamıyorsa yıkama işlemi yastık
kaldırılmadan yapılır.
Hastanın başı (durumu uygunsa) rulo yapılan pike ile omuz altından desteklenir.
Gerekiyorsa gözlere gazlı bez, kulaklara pamuk tampon uygulanır.
Baş yıkama muşambası hastanın başının altına yerleştirilir ve muşambanın alt ucu
suyun boşalacağı kovaya yerleştirilir.
Hastanın saçları ıslatılır ve sonra şampuan uygulanır.
Saç dipleri ve alın şakaklardan başlayarak geriye doğru parmak uçlarıyla masaj
yapılarak yıkanır.
Saçlar bol su ile durulanır.
Bu işlemler (şampuanlama ve durulama) saçlar temizleninceye kadar yapılır.
Saçlar toplanır ve eller arasında hafifçe sıkıştırılır. Böylece fazla su akıtılmış olur.
Hastanın başı yastığa konulur. Havluya sarılır.
Varsa gözlerdeki gazlı bez ve kulaklardaki pamuk tampon çıkartılır. Kirli kabına
atılır.
Hastanın altına konulan çarşaf ve muşamba kaldırılır.
Saçlar iyice kurulanır.
Hastanın yüzü, boynu ve omuzları silinip kurulanır.
Bireyin saçları taranır.
Eğer yatak takımları ıslanmış veya kirlenmişse değiştirilir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 182
Uygun pozisyon verilir.
Yatak kenarları kaldırılır.
Atıklar “Tıbbi Atık Yönetimi Talimatı”na uygun şekilde atılır.
Eldiven, önlük, maske ve bone çıkarılır.
Eller “El Hijyeni Talimatına” uygun şekilde yıkanır.
Yapılan işlem “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 183
63- SERUM FORMUNDA İLAÇ HAZIRLAMA TALİMATI
1.
AMAÇ: Serum formundaki ilacın doğru ve uygun teknikle hazırlanmasını sağlamak
için standart bir yöntem belirlemektir.
2.
KAPSAM: Bu talimat; serum formunda ilaç hazırlama talimatlarını kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hemşireler sorumludur.
4.
TANIMLAR:
5.
UYARILAR ve ÖNERİLER:
Serumun hazırlığı, serumu takacak hemşire tarafından yapılmalıdır.
Seruma bir ilaç eklenecekse mutlaka ilacın; ismi, miktarı bir etikete yazılarak
serumun ön yüzüne (serumun isim etiketinin olduğu yön üzerine) yapıştırılır.
Serum, kullanım miadı, berraklık, renk, tortu, ilaç ve etkileşimleri açısından kontrol
edilir.
6.
ARAÇ VE GEREÇLER:
İlaç kartı
Tedavi tepsisi
Serum ve gerekli ilaçlar
Serum seti, damla sayar
7.
İŞLEM BASAMAKLARI:
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
Serum şişe ise; serum asma aparatı şişeye takılıp, şişenin üst kapağı açılır.
Serum torba ise; kullanılacak torbanın dış koruyucu paketi açılıp, setin takılacağı
hazne giriş yerindeki koruyucu kapağı açılır.
Serum seti torbası işaretli yerden yırtılarak açılır ve setteki klemp kapalı konuma
getirilir.
Serum setinin hazne ucundaki koruyucu kapak çıkarılır ve seruma takılır.
Serum ters çevrilerek serum askısına asılır, serum setinin havalandırma kapağı açılır
ve hazne 1/3 oranında doldurulur.
Serum setinin klempi açılarak setin içerisinde hava kabarcığı kalmayacak şekilde
setin havası çıkarılır ve klemp kapatılır. Damla sayar kullanılacaksa, serum setinin
ucuna damla sayar takılarak setin havası çıkarılır.
Seruma ilaç eklenecekse; ilaç hazırlama talimatına uygun hazırlanan ilaç, serum
torba ise ilaç torbanın enjeksiyon portundan, serum şişe ise ilaç şişenin lastik
tıpasından verilir.
Seruma eklenen ilacın ismi, miktarı bir etikete yazılarak serumun üzerine yapıştırılır.
Hazırlanan serum ilaç tepsisine konulur.
Atıklar “Tıbbi Atık Yönetimi Talimatı”na uygun şekilde atılır.
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 184
64- SOĞUK UYGULAMA TALİMATI
1.
AMAÇ: Vücut ısısını düşürmek, bölgenin ısısını düşürerek gelen kan akımını azaltmak,
doku metabolizmasını yavaşlatmak, vazokontrüksiyon ve anestezik etki yaratarak ağrı
duygusunu azaltmaktır.
2.
KAPSAM: Vücut ısısının düşürülmesi, ödemin ve ağrının azaltılması, kanamanın
önlenmesi amacıyla lokal ya da genel olarak bir takım fiziksel ajanların kullanılmasıyla
yapılan tedavi yöntemlerini kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu protokolün uygulanmasında hemşireler sorumludur.
4.
TANIMLAR:
Vazokontrüksiyon: Damar cidarlarındaki kas yapıların kasılması sonucu damar
çapının azalması.
Kompres: Yaraların bakımında ve ya başka bir amaçla kullanılan, birkaç kat
katlanmış bez.
5.
UYARILAR ve ÖNERİLER:
Soğuk Uygulamaların Fizyolojik Etkileri
Soğuk uygulama sonucu vazokontrüksiyon meydana gelir ve uygulama
yapılan bölgeye kan akışı azalır, bölgede ödem ve enflamasyon gelişimi azalır.
Uygulama yapılan bölgede lokal olarak oksijen ihtiyacı azalır ve hücre
metabolizması yavaşlar.
Kaslarda gerginlik, ağrı ve enflamasyonun azalmasına yol açar.
Lokal ve kısa süreli anestezik etki oluşturur. Kan dolaşımını artırır, lokal ısıyı
düşürür.
Soğuk Uygulamanın Riskli Olduğu Durumlar
Soğuk uygulama periferik vasküler hastalığı olan hastalarda,
Diyabetli hastalarda,
Arteriosklerozu olan hastalarda,
Bazı nörolojik hastalığı olanlarda uygulanmamalıdır.
Ciltleri çok hassas olduğundan çocuklar ve yaşlılar soğuk uygulama açısından risk
grubundadır. Bu grup hastalara uygulama yapılması mutlaka gerekli ise çok dikkat
etmek gerekir.
Soğuk uygulama yaparken bazen istenmeyen durumlar ortaya çıkabilir. Deri ve
mukozada morarma ve hissizlik varsa, titreme ve vücut ısısında hızlı düşme olursa,
kaslarda kontraksiyon ve ağrı gelişirse soğuk uygulama durdurulur.
Soğuk Uygulamalarda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Soğuk uygulamalar hemşire tarafından yapılmalı ve uygulama esnasında hasta yalnız
bırakılmamalıdır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 185
Hemşire her 5 dakikada hastayı gözlemeli ve gözlemlerine göre işleme devam
etmelidir.
İşlem sonucu ve süresi mutlaka kaydedilmelidir.
Soğuk uygulamalar 15-20 dakikadan fazla uygulanmamalıdır. Soğuk uygulamalar 30
dakikadan fazla sürerse hücre ölümüne neden olur.
Soğuk uygulamalar vücut ısısını düşürmek amacıyla yapılıyorsa ateş saatte 1°C
düşecek şekilde uygulanmalıdır. Soğuk uygulamalarda vücut ısısı 1,5-2 °C birden
düşerse uygulamaya ara verilerek bir süre sonra yeniden yapılmalıdır.
Soğuk uygulamalarda uygulama aralığı 2 saat olmalıdır.
Soğuk uygulama yapıldıktan sonra hastanın yaşam bulguları 72 saat düzenli takip
edilmelidir.
Soğuk uygulama yapılacak bölgede açık yara varsa asepsi kurallarına göre
çalışılmalıdır.
SOĞUK UYGULAMA ÇEŞİTLERİ
Soğuk uygulama; kuru soğuk uygulama (buz torbası, buz paketleri) ve yaş (nemli)
uygulama olmak üzere iki şekilde uygulanır.
Kuru Soğuk Uygulamalar
Buz Torbası Uygulaması
Kas burkulmalarında, hematomda, diş, burun ameliyatlarında ve tonsillektomide buz
torbası uygulaması yararlı olmaktadır.
Buz Paketi
Buz paketleri; jelli paketler ve kimyasal buz torbaları olmak üzere iki çeşittir.
Jelli paketler: Jelli buz paketlerinin içinde jel bulunur, paketler vücut bölgelerine
göre şekil
alır
ve
yumuşak,
katlanabilen
özelliktedir. Jelli paketler
dondurulduklarında bile yumuşaktır, bu özelliklerinden dolayı vücudun düz
olmayan
kıvrımlı
bölgelerinde bile kolaylıkla kullanılır. Bu paketler
uygulanacakları bölgeye fazla rahatsızlık vermeyecek ağırlıkta olmalıdır. Jeller
ısındıktan sonra buzdolabına konur tekrar soğutulup kullanılır. Kullanımdan 2-3
saat önce buzlukta tutulur. Jeller vücuda direkt temas ettirilmemeli, bir havlu ya da
örtüye sarılarak uygulama yapılmalıdır. Uygulama süresi 10-15 dakikadır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 186
Resim 1: Jelli buz paketleri
Kimyasal buz torbaları: Kimyasal buz torbaları; paket sıkıştırıldığında ya da
yoğrulduğunda paketin soğumasını ve reaksiyona geçmesini sağlayan alkollü
kimyasal maddeyle doldurulmuştur. Bu paketlerin soğutulması için buzluğa
konulması gerekmez. İlk yardım aracı olarak oldukça yaygın olarak
kullanılmaktadır.
Buz torbalarının ve özel buz paketlerinin uygulamada işlem basamakları aynıdır.
6.
a) ARAÇ VE GEREÇLER
Buz torbası ve kılıfı, hazır buz paketleri (yapılacak uygulamaya göre malzeme
seçilir)
Küçük buz parçaları (buz torbası kullanılıyorsa)
Havlu
7.
a) İŞLEM BASAMAKLARI
Malzemeler hazırlanır.
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
Buz torbası kullanılacaksa
Buz torbasının sağlam olup olmadığı kontrol edilir.
Buz parçaları buz torbasına 2/3 oranında doldurulur.
Torbanın ağzı sıkıca kapatılır, sızıntı kontrolü yapılır. Buz torbası silinir ve kılıfı
geçirilir.
Hastaya yapılacak işlem hakkında bilgi verilir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 187
Hastanın genel durumu ve vital bulguları kontrol edilir ve kaydedilir.
İstenilen bölgeye koyabilmek için hastaya uygun pozisyon verilir.
Uygulama yapılacak bölge renk solukluğu, morarma yönünden kontrol edilir. Eğer
bir anormallik varsa işleme son verilir. İşlem esnasında hasta her beş dakikada bir
kontrol edilir. Hasta ile iletişim kesilmemelidir.
Buz kesesi uygulaması 30 dakikadan fazla olmamalıdır. Uygulamanın tekrarı
gerekiyorsa en az bir saat beklenmelidir.
Uygulama bittiğinde hasta rahatlatılır. Uygulama bölgesi silinip kurulanır. Hastaya
uygun pozisyon verilir.
İşlem sonrası hastanın vital bulguları ve genel durumu kontrol edilir.
Atıklar “Tıbbi Atık Yönetimi Talimatı”na uygun şekilde atılır. Tekrar kullanılacak
malzemeler temizlenerek yerine konur.
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
Yapılan işlem “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir.
Yaş (Nemli) Soğuk Uygulamalar
Soğuk su içerisine gazlı bez, değişik boylarda kompresler ya da havlu batırılarak vücudun
istenilen bölgesine uygulanması işlemine soğuk nemli kompres uygulaması denir. Soğuk
su yerine alkol kullanılması ısının ani düşmesine ve cildin kurumasına sebep olacağından
kullanımı tavsiye edilmez.
Uygulama genellikle ateşi düşürmek için el ve ayak bileklerine, koltuk altına, inguinal
bölgeye, boyna veya başa konur. Kalbi etkileyeceği için kalbin bulunduğu bölgeye
soğuk
uygulama yapılmaz. Bunun dışında vücudun diğer bölgelerine soğuk kompres uygulaması
yapılabilir. Soğuk kompres uygulaması baş ağrılarında burkulmalarda, böcek ısırmalarında
ve dermatitlerde uygulanır.
Dostları ilə paylaş: |