Resim 2: Kompres uygulama noktaları
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 188
6. b) ARAÇ VE GEREÇLER
Tepsi,
İçi soğuk su dolu solüsyon kabı (buz parçaları doldurularak soğutulabilir),
6-8 adet kompres,
Havlu,
Plastik örtü
Tedavi bezi,
Vazelin,
Non- steril eldiven
7
. b) İŞLEM BASAMAKLARI
Malzemeler hazırlanır.
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
Hasta odasına gelinir. Hastaya yapılacak işlem açıklanır. Hastanın genel durumu
kontrol edilir,
Vital bulgular alınır.
Eldiven giyilir.
Hastaya uygulama bölgesi açık kalacak şekilde pozisyon verilir.
Hastanın altına tedavi bezi serilir.
Hastanın uygulama yapılacak bölgesine ince bir tabaka hâlinde vazelin sürülür.
Eldiven değiştirilir. Kompresler solüsyon içine batırıldıktan sonra iyice sıkılarak
bölgeye uygulanır.
Süngerler ısındıkça buzlu suya tekrar batırılır ve uygulama süresince bu işleme
devam edilir.
Uygulama esnasında deride beneklenme, kızarıklık, aşırı solukluk ve uygulanan
bölgede uyuşukluk, siyanoz gibi belirtiler iyi gözlenmeli, gerektiğinde işlem
sonlandırılmalıdır. İşlem 20 dakika sürdürülür ve gerekiyorsa 2-3 saat sonra tekrar
edilir.
İşlem bitince kompresler/ havlu alınır ve cilt kurulanır. Hasta, uygun pozisyon
verilerek rahatlatılır.
İşlem sonrası hastanın vital bulguları ve genel durumu kontrol edilir.
Atıklar “Tıbbi Atık Yönetimi Talimatı”na uygun şekilde atılır. Tekrar
kullanılacak malzemeler temizlenerek yerine konur.
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
Yapılan işlem “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 189
65- SOLUNUM EGZERSİZ CİHAZI (TRİFLOW) UYGULAMA TALİMATI
1.
AMAÇ: Yeterli ventilasyonu ve oksijenlenmeyi sağlamak, solunum sekresyonlarını
yumuşatmak, kollabe alveollerde atelektaziyi önlemek, solunum egzersiz cihazının
(triflow) doğru ve uygun teknikle kullanımına yönelik standart bir yöntem belirlemektir.
2.
KAPSAM: Bu protokol hastanın solunum egzersiz faaliyetlerini kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu protokolün uygulanmasından hemşire, fizyoterapist ve hekim
sorumludur.
4.
TANIMLAR:
Solunum Egzersiz Cihazı (Triflow): Akciğerlerin istenilen düzeyde genişlemesini
sağlamak için triflow kullanılır. Alveollerin hava ile dolmasını ve anestezinin
verilmesiyle zayıflayan solunum kaslarının kuvvetlenmesini sağlar. Yavaş ve
maksimum inspirasyonu destekler.
5.
UYARILAR ve ÖNERİLER:
Solunum hızı ve derinliği değerlendirilmelidir.
Hastanın inspirasyon volümünün zamanla artıp artmadığı değerlendirilmelidir.
Hasta, ameliyat sonrası solunum egzersiz cihazını rahat çalışabilmesi için ameliyat
öncesi triflow kullanım eğitimi verilerek, çalıştırılmalıdır.
Hasta, ameliyat sonrası doktor istemine göre saat başı yapılması istenen sıklığa göre
triflow kullanmalıdır.
Solunum Egzersiz Cihazının (Triflow) Uygulamasının Kontrendike Olduğu
Durumlar;
Hekim istemiyle uygulanması kontrendike bulunan (KİBAS’ı yüksek hastalar,
hemotorax, aktif kanamalı hastalar vb.) durum ve hastalıklarda kullanılmaması
gerekmektedir.
6.
ARAÇ ve GEREÇLER:
Solunum egzersiz cihazı (triflow)
7.
UYGULAMA:
İşlem öncesi hasta ve hasta yakınlarına uygulama hakkında bilgi verilir.
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
“Hastaya Pozisyon Verme Talimatı”na göre hasta fowler pozisyonda oturtulur.
Solunum egzersiz cihazı (triflow) düz olarak tutulur.
Hastanın solunum egzersiz cihazının ağızlığını dudaklarıyla dışarıya hava
çıkmayacak şekilde tamamen kapatması sağlanır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 190
Hastaya, derin bir şekilde nefes vererek akciğerlerdeki tüm havayı dışarı vermesi
söylenir.
Hastanın kuvvetli bir şekilde nefes alması istenir.
Hastaya sırası ile birinci, ikinci ve üçüncü topu 3-5 saniye havada tutmaya çalışması
gerektiği söylenir.
Solunum egzersiz cihazı (triflow) ters olarak tutulur.
Hastanın solunum egzersiz cihazının ağızlığını dudaklarıyla dışarıya hava
çıkmayacak şekilde tamamen kapatması sağlanır.
Hastaya derin bir şekilde nefes alarak akciğerlerini tamamen doldurması gerektiği
söylenir.
Hastanın kuvvetli bir şekilde nefes vermesi istenir.
Hastaya sırası ile birinci, ikinci ve üçüncü topu 3-5 saniye havada tutmaya çalışması
gerektiği söylenir.
Hastaya bu işlemi her saat başı, hem inspiryum hem de ekspiryum için doktor
istemine göre belirlenen sıklıkta yapması söylenir ve gözlemlenir.
Hastaya uygulama sonrası rahat edeceği bir pozisyon verilir.
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
Hastanın inspiryumda ve ekspiryumda kaç top kaldırdığı ve yapılan işlem “Hemşire
Gözlem Formu”na kaydedilir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 191
66- SOLUNUM SAYMA TALİMATI
1.
AMAÇ: Hastanın solunum sayısını uygun teknikle sayarak, doğru bir şekilde sayı ve
niteliğini saptamaktır.
2.
KAPSAM: Bu talimat hastanın solunum sayma faaliyetlerini kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hemşire sorumludur.
4.
TANIMLAR:
Toraks solunum: Kostalar arası kasların ve yardımcı kasların çalışması ile olur.
Abdominal solunum: Karın ve diafram kaslarının çalışması ile olur.
Yüzeysel solunum: Alınan hava miktarı azdı.
Hiperpne: Derinliği fazla olan solunumdur.
Regüler solunum: Solunum ritminin düzenli olması.
İrregüler solunum: Solunum ritminin düzensiz olması.
Solunum tipleri;
Eupne: Normal solunumdur. Düzenli ve eforsuz, her bir solunum arasında dinlenme
periyodu vardır.
Taşipne: Solunum sayısı normalin üstündedir. Solunum hızlı ve çoğunlukla
yüzeyeldir.
Bradipne: Solunum sayısının normalden az olması, solunumun yavaşlamasıdır.
Dispne: Solunum güçlüğü hissidir. O2 alınımında CO2 atımında güçlük
çekmektedir. Bu nedenle dispneli hastalar genellikle heyecanlı görülür ve yüzlerinde
endişe ifadesi vardır.
Ortopne: Rekumbert pozisyonunda görülen dispnedir. Ancak gövdenin yükselmesi
ile solunum normale döner.
Cheyn-stokes: (Periyodik solunum) solunum derinliği ve hızı gittikçe artar.
Maksimum noktaya varır. Sonra gittikçe amplidüd azalır. Hız yavaşlar ve tamamen
durur.(5-45 sn) sonra aynı süreç tekrarlanır. Sol kalp yetmezliği narkotik
zehirlenmeler ve KİBAS’ ta görülür.
Biot: Birçok değişik volümdeki solunumu takiben uzun bir apne periyodu ile
karakterizedir. İntrakranial basınç artışında görülür.
Kusmaul solunum: Çok derin ve hızlı solunumdur. Metabolik asidozda görülür.
Apne: Solunumun durmasıdır.
Solunum sayısı;
Yeni doğanda dakikada 30-60
İki yaş üzeri çocuklarda 20-35
Yetişkinlerde l2-20
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 192
5.
UYARILAR ve ÖNERİLER:
Solunum sayılmadan önce hasta l5 dakika dinlendirilir.
Solunum l dakikada sayılır.
Hemşire hastaya solunumunu saydığını hissettirmemelidir.
Solunum sayılırken hastanın üzeri açılır.
Göğsün yükselip alçalması (1 inspiryum + 1 ekspiryum) bir solunum olarak sayılır,
Solunum, nabız sayımından sonra nabız alınır gibi sayılır.
İşlem öncesi oda havalandırılmalıdır. Odanın aşırı sıcak ya da soğuk olmaması
sağlanmalıdır.
6.
ARAÇ ve GEREÇLER:
Saniye göstergeli saat
7.
UYGULAMA:
İşlem öncesi hasta ve yakınlarına uygulama hakkında bilgi verilir (özellikle çocuk
hastalara solunumunu tutabileceğinden söylenmemelidir).
Hastanın göğsüne bakılmamalıdır,
Sayıma 1 dk. devam edilmelidir (solunumla ilgili anormal bir durum yoksa 30 sn
sayılıp ikiyle çarpılabilir).
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
Solunum sayısı, düzenli olup olmadığı ve solunum tipini, “Hemşire Gözlem
Formu”na kaydedilir.
Normal dışı değerler doktora bildirilir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 193
67- STEROİD KULLANAN HASTANIN EĞİTİM TALİMATI
1.
AMAÇ: Bu talimatın amacı, steroid kullanan hastayı kullanım şekli, yan etkileri ve
beslenme konusunda bilgilendirerek komplikasyonları önlemeye yönelik standart bir
yöntem belirlemektir.
2.
KAPSAM: Bu talimat steroid kullanan hastanın eğitimine yönelik faaliyetleri kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hemşire sorumludur.
4.
TANIMLAR:
5.
UYARILAR VE ÖNERİLER:
6.
ARAÇ ve GEREÇLER:
7.
İŞLEM BASAMAKLARI:
Eğitimin İçeriği;
Steroidin Yan Etkileri
Hipertansiyon
Kilo artışı
Ödem
İnfeksiyona eğilim (yüksek ateş, halsizlik)
Diyabet (idrar miktarında artma, susuzluk hissi, bol su içme)
Peptik ülser ve GİS kanamaya eğilim: (Epigastriumda ağrı, yanma, kazınma,
dispeptik şikâyetler, epigastrik ağrıya ek olarak huzursuzluk, iştahsızlık, bulantı,
kusma, şişkinlik, erken doyma,
GİS (Gastrointestinal sistem) Kanama Belirtileri: (hematemez, melena,
hemotokozya)
Gizli Kanama Belirtileri: (solukluk, dispne, efor kapasitesinde azalma, yorgunluk
hissi)
Oral mukozada değişiklikler
Yara iyileşmesinde gecikme
Cilt bütünlüğünün bozulması
Peteşi, akne, ekimoz
Yara iyileşmesinde gecikme
Hipopotasemi Belirtileri: (Uykusuzluk, reflekslerde azalma, abdominal gerginlik,
gaz, kardiyak aritmi, EKG değişikliği, kalp durması, hipotansiyon, paralitik ileus,
kas gevşemesi, bulantı-kusma, barsak seslerinin azalması veya kaybolması, tonüs
azalması, adale zayıflığı, paralizi)
Konvülsiyon ve psikoz
Adet düzensizlikleri
Myopati: Omuz, kalça, karın ve ayak kasları zayıfladığından yürüme zorlaşır.
Osteoartroz, osteoporoz belirtileri: (Ağrı, kas gücü kaybı, eklem hareket
açıklığının azalması, eklem şişmesi)
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 194
Aydede yüzü
Boyun çukurunda yağ birikmesi
Hirsutizm (kıllanma)
Göz içi basıncında artma: (Gözde zonklar tarzda ağrı, kızarıklık)
İlacın Kullanımı ile İlgili:
İlacın hiçbir zaman birdenbire kesilmemesi, kademeli kesilmesi
Adrenal kriz belirtileri (bulantı kusma, diyare, adele kramplar, halsizlik, karın
ağrısı, ateş, siyanoz)
Çocuklarda tek doz verilmesi
Tüm tek doz steroidlerin sabah (06.30 – 08.30)
GİS kanamalarında ilacın kesilmemesi, bu belirtiler olduğunda kuruma
başvurması
Adrenal krizde ilacın verilmeye devam edilmesi
Kontrollerini hiç aksatmaması söylenir.
Beslenme ile ilgili:
Tuz kısıtlamasının gerekliliği (orta ve yüksek dozlarda),
Kan şekeri düzeyine göre uygun diyet alması,
Proteinden ve potasyumdan zengin diyet alması söylenir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 195
68- STEROİD TEDAVİSİ UYGULANAN HASTANIN TAKİP TALİMATI
1.
AMAÇ: Bu talimatın amacı, hastanın tedavisinin devamlılığını sağlayarak
komplikasyonları önlemeye yönelik standart bir yöntem belirlemektir.
2.
KAPSAM: Bu talimat steroidin (uygulandığı durumlar, yan etkileri, adrenal kriz
belirtileri) tanılanması, uygulanması ve takibini kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından doktor ve hemşireler sorumludur.
4.
TANIMLAR:
5.
UYARILAR ve ÖNERİLER:
Steroidin Kullanıldığı Durumlar:
Solunum Sistemi Hastalıkları (astım, bronşit, sarkoidoz, akciğer fibrozu)
Kalp Hastalıkları (miyokardit, şoklar)
Enfeksiyon Hastalıkları (virüs enfeksiyonları, paraziter hastalıklar)
Karaciğer Hastalıkları (akut-kronik hepatit)
Mide-Barsak Hastalıkları (ülseratif kolit, chron)
Böbrek ve İdrar Yolu Hastalıkları (nefrotik sendrom, glomerülonefritler)
Endokrin ve Metabolizma Hastalıkları (tiroid, miksödem koması)
Kan Hastalıkları (hemolitik anemi, hemofili, lenfoma)
Nörolojik Hastalıklar (Beyin ödemi, multiple skleroz)
Deri Hastalıkları ( pemfigus, numuler egzema,eritema nodosum)
Kulak Burun Boğaz Hastalıkları(nazal polipozis, ani işitme kayıpları)
Göz Hastalıkları (cogan sendromu, uveit, kornea nakli, vs )
Allerjik Reaksiyonlar (ürtiker, ilaç reaksiyonları, böcek sokmaları)
Organ Transplantasyonları
Romatizmal Hastalıklar (romatoid artrit, sistemik lupus eritematozus, vaskülitler,vs.)
Steroidin Yan Etkileri:
Hipertansiyon
Kilo artışı
Ödem
İnfeksiyona eğilim (yüksek ateş, lökopeni)
Oral mukozada değişiklikler
Doku bütünlüğün bozulması
Yara iyileşmesinde gecikme
Hipopotasemi
Konvülsiyon ve psikoz
Adet düzensizlikleri
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 196
Çocuklarda büyüme-gelişmenin normalden sapmaları
Myopati osteoartroz
Osteoporoz
Ay dede yüzü
Boyun çukurunda yağ birikmesi
Hirsutizm
Steroid Doz Seçimleri:
Düşük doz: 15 mg’ın altındaki dozlar
Orta doz: 15-40 mg’ın arasındaki dozlar
Yüksek doz: 40 mg’ın üzerindeki dozlar.
Adrenal Kriz Belirtileri (Bu sorun çok önemli olup ölümle sonuçlanabilir):
Bulantı,
Kusma,
Diyare,
Adale krampları,
Halsizlik,
Karın ağrısı,
Yüksek ateş,
Siyanoz,
6.
ARAÇ ve GEREÇLER:
İlgili talimatlara uygun malzemeler.
7.
İŞLEM BASAMAKLARI:
İşlem öncesi hasta ve yakınlarına uygulama hakkında bilgi verilir.
Eller “El Hijyeni Talimatına” uygun yıkanır.
GİS kanama riski olan hastalarda oral steroid hekim orderıne göre mide koruyucu
ilaçlarla birlikte verilir. Kanama varsa steroid parenteral olarak verilmelidir.
Parenteral steroid “
İntravenöz (Damar İçi - Iv) Yolla İlaç Uygulama Talimatı
”na
uygun olarak verilir.
İntramüsküler steroid “
İntramüsküler (Kas İçi-İm) Yolla İlaç Uygulama Talimatı
” na
uygun olarak verilir.
İntraartiküler steroid uygulamada ekleme buz tatbik edilir ve steroid uygulanan
eklemin elevasyonu sağlanır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 197
Lezyon içine ve subkonjonktival steroid uygulamada; uygulama sonrası hasta şuur
bulanıklığı ve vital bulgular yönünden yarım saat süreyle takip edilir, lezyon bölgesi
enfeksiyon gelişimi ve nekroz yönünden gözlenir,
Steroid inhalasyon şeklinde ise uygulama sonrası ağız bakımı yapılmalıdır.
Göz hastalıklarında lokal steroid (pomad, damla, subkanjonktival) “Oftalmik Yolla
İlaç Uygulaması Talimatı”na uygun olarak uygulanır.
Hipertansiyonu olan hastanın kan basıncı “Kan Basıncı Ölçüm Talimatı”na uygun
2-4 saat ara ile takip edilir.
Pulse steroid uygulamada;
Uygulama öncesi
Uygulama sırası
Uygulama sonrası kan basıncı talimatına uygun takip edilir.
Hasta her gün tartılır, “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir.
24 saatlik aldığı-çıkardığı sıvı “Aldığı Çıkardığı Sıvı Takip Talimatı”na uygun
takip edilir, “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir. Gerekli ise tuz alımı kısıtlanır.
Hastanın ateşi “Vücut Isısı Ölçüm Talimatı”na uygun takip edilir, “Hemşire
Dostları ilə paylaş: |