T. Malikov O. Olimjonov moliya

Bahs-munozara yoki nazorat uchun savollar 
 

Davlat byudjeti daromadlari deb nimaga aytiladi? 

Nima uchun davlat byudjeti daromadlari oraliq xarakteriga 
ega? 

Davlat byudjeti daromadlari nima uchun zarur? 

Davlat byudjeti daromadlari qanday jarayonda vujudga 
keladigan iqtisodiy munosabatlarni o’zida ifoda etadi? 

Davlat byudjeti daromadlari qanday organlarning ixtiyoriga 
kelib tushadi? 

Mamlakatlarning davlat tuzilishiga 
bog’liq ravishda davlat 
byudjeti daromadlari bir-biridan qanday farq qiladi? 

Miqdoriy jihatdan qaysi tushuncha katta: davlat daromadlarimi 
yoki davlat byudjeti daromadlari? Nima uchun? 

Davlat 
byudjeti 
daromadlarining 
moddiy-buyumlash-gan 
shaklini nimalar tashkil etadi? 

Davlat byudjeti daromadlarining asosiy moddiy man-baini nima 
tashkil etadi? 

Davlatning ehtiyojlarini qondirishga milliy boylik ham jalb 
etilishi mumkinmi? Qanday hollarda? 

Milliy daromadning muayyan qismini davlat ixtiyoriga o’tkazish 
qanday usullar yordamida amalga oshiriladi? 

Davlat kreditiga qanday holatlar inobatga olingan holda 
murojaat qilinadi? 

Davlat kreditini olishning qanday ikki yo’li mavjud? 

Qanday vaziyatlarda davlat 
qog’oz pullar emissiyasiga 
murojaat qiladi? 

Davlat byudjeti daromadlari 
kategoriyasining namoyon bo’lish 
shakllari nimalardan iborat? 

Miqdoriy jihatdan davlat byudjetiningdaromadlari o’zida nimani 
ifodalaydi? 

Davlat byudjeti daromadlarining absolyut hajmi va salmog’i 
qanday omillarga 
bog’liq? 

Davlat byudjeti daromadlarini shakllantirish jara-yonining 
asosiy printsiplarini bilasizmi? 

Davlat byudjeti daromadlarining asosiy qismi soliqlar 
yordamida byudjetga undirilishi tufayli bu jara-yonda ularga nisbatan 
qanday printsiplardan foydalani-ladi? 

---


Davlat byudjeti daromadlari qanday mezonlar asosida 
tasniflanishi (klassifikatsiya qilinishi) mumkin? 

Davlat byudjeti daromadlari o’zlarining manbalariga ko’ra 
qanday guruhlarga 
bo’linadi? 

Davlat byudjetiningsoliq daromadlari tarkibini aytib bering. 

Davlat byudjetiningsoliq xarakteriga ega 
bo’lmagan daromad-lari 
tarkibiga nimalar kiradi? 

Tushumlarning qanday 
turlari (ko’rinishlari) davlat byudjeti 
daromadlarining tarkibiga olinishi mumkin? 

Amaliyotda davlat byudjetining daromadlari qanday tartibda 
tasniflanayapti (klassifikatsiya qilinayapti)? 

To’g’ri (bevosita) va egri (bilvosita) soliqlarning tarkibini aytib 
bering. 

O‘zining ijtimoiy-iqtisodiy belgisiga ko’ra davlat byudjeti 
daromadlari qanday guruhlarga bo’linishi mumkin? 

Mulkchilik shakliga ko’ra davlat byudjeti daromadlari qanday 
ko’rinishlarga ega bo’lishi mumkin? 

Yuridik nuqtai nazardan, davlat byudjeti daromadlari qanday 
guruhlardan tashkil topadi? 

Davlat byudjeti daromadlariga qanday daromadlar kiritiladi? 

O‘zbekiston Respublikasining respublika byudjeti qanday 
daromadlarni o’z tarkibiga oladi? 

Qoraqalpog’iston Respublikasi byudjeti va mahalliy byudjetlar 
daromadlari qanday daromadlar hisobidan shakllantirilishi mumkin? 

Byudjetlarning barcha daromadlari u yoki bu byudjet-larga 
biriktiri
lishiga qarab, qanday guruhlarga bo’linishi mumkin? 

Davlat byudjeti daromadlari qay tarzda (shaklda) jalb qilinishi 
mumkin? 

Qanday 
metodlarni 
qo’llash 
evaziga 
sub’yektlarning 
daromadlari davlat byudjeti ixtiyoriga olinayapti? 

Hozir davlat byudjeti daromadlarining tarkibi nimalardan iborat 
va uning tuzilmasi qanday? 

Milliy iqtisodiyotda qo’llanilayotgan davlat byudjeti daromadlari 
tizimining samaradorligi bevosita qanday omillarga bog’liq va u o’z 
ichiga nimalarni oladi? 

“Davlat byudjeti daromadlari” va “Davlat daromad-lari” 
tushunchalari o’rtasiga tenglik belgisini qo’yish mumkinmi? 

Soliqning ta’rifi qanday? 

Soliqlarning ijtimoiy mazmunini bilasizmi? 

---


Soliqlarning moddiy asosini nimalar tashkil etadi? 

Soliqlar qanday xarakterli belgilarga ega? 

Soliqlar qanday funksiyalarni bajaradi? 

Soliqlarning fiskal funksiyasining mazmunini ni-mada? 

Soliqlarning tartibga solish 
(rag’batlantirish) funk-tsiyasiga 
xarakteristika bering. 

Soliqlarning asosiy elementlari tarkibini aytib bering. 

Soliq 
sub’yekti nima? 

Soliq ob’yektini tushuntirib bering. 

Soliq manbai tarkibini aytib bering. 

Soliqqa tortish birligi qanday ataladi? 

Soliq stavkasi nima va uning qanday 
ko’rinishlari bo’lishi 
mumkin? 

Soliq imtiyozlari deyilganda nimalar tushuniladi? 

Soliqqa tortiladigan baza (asos, negiz) nima? 

Soliq okladi deyilganda nima nazarda tutiladi? 

Soliq tizimi tushunchasini tushuntirib bering. 

Soliq mexanizmining ta’rifini aytib bering. 

Unitar davlatlarda soliq tizimi 
o’z ichiga qanday soliqlarni 
oladi? 

Federativ davlatlarda 
soliq tizimi necha 
bo’g’indan tarkib 
topadi? 

Byudjetga tushumlarning katta qismini ta’minlaydigan qanday 
asosiy soliqlar davlat byudjetiga biriktiriladi? 

Zamonaviy soliq tizimining vazifalarini aytib bering. 

O‘zbekiston Respublikasining soliq tizimi qanday belgilar bilan 
xarakterlanadi? 

Soliqqa tortish jarayonlari bilan tartibga solina-digan soliq 
tizimining asosiy printsiplarini aytib bering. 

Sizningcha, hozirgi sharoitda soliq tizimida qanday nuqsonlar 
bor? 

Yangi sharoitda soliq islohotlarini 
amalga oshirish bo’yicha 
davlat siyosatining asosiy yo’nalishlarini tushun-tirib bering. 

Mamlakatning soliq tizimi qanday belgilar va omil-larga 
muvofiq tasniflanadi (klassifikatsiya qilinadi)? 

Soliqqa tortishning ob’yekti hamda soliq to’lovchi va davlat 
o
’rtasidagi o’zaro munosabatlarga bog’liq ravishda soliqlar qanday 
guruhlarga 
bo’linadi? 

---


Nega soliqlarning bir guruhi to’g’ri (bevosita) va ik-kinchi 
guruhi esa egri (bilvosita) soliqlar deb yuritiladi? 

Qanday soliqlar to’g’ri (bevosita) soliqlarning tarkibiga kiradi? 

Egri (bilvosita) soliqlarning tarkibi nimalardan iborat? 

Foydalanilishi bo’yicha soliqlar qanday soliqlardan iborat 
bo’lishi mumkin? 

Yig’ilishi va tegishliligi qaysi organga bog’liqligiga qarab, 
soliqlar qanday soliqlarga 
bo’linadi? 

Umumdavlat soliqlari nima va ularning tarkibiga qanday 
soliqlar kiradi? 

Qo’shilgan qiymat solig’i deganda nima tushuniladi? 

Boshqa soliqlarga nisbatan qo’shilgan qiymat solig’i qanday 
afzalliklarga ega? 

Kimlar qo’shilgan qiymat solig’ini to’lovchilar hisob-lanadi? 

Qo’shilgan qiymat solig’i orqali soliqqa tortishda qanday soliq 
imtiyozlari 
ko’zda tutiladi? 

Odatda, qo’shilgan qiymat solig’ini to’lashning qanday 
muddatlari belgilanishi mumkin? 

Aktsiz solig’i nima va qanday mahsulotlarga aktsiz solig’i 
solinadi? 

Korxona va tashkilotlarning daromadi (foydasi)dan olinadigan 
soliqning ahamiyati nimadan iborat va kimlar uning to’lovchilari 
hisoblanadi? 

Korxona va tashkilotlarning daromadi (foydasi)dan olinadigan 
soliq uchun soliqqa tortish ob’yekti bo’lib nima xizmat qiladi va uning 
tarkibi qanday elementlardan tashkil topgan? 

Korxonalarga tegishli bo’lgan daromad (foyda)ni soliqqa 
tortishda qanday soliq imtiyozlari beriladi va soliqni hisoblashda 
soliqqa tortiladigan baza qanday summalarga kamaytiriladi? 

Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i qanday 
o’rnatilgan progressiv stavkalarda undiriladi va bu soliq yordamida 
soliqqa tortishning qanday ikki tizimi mavjud? 

Kimlar bu soliqning to’lovchilari hisoblanadi va u qanday 
shakllarda to’lanishi mumkin? 

Mahalliy soliqlar va 
yig’imlar nima va ularning tarkibi qanday? 

Davlat hokimiyati organlari va mahalliy o’z-o’zini boshqarish 
organlari vakolatiga, o’zlarining fiskal ahamiyatiga va amal qilish 
davriga qarab mahalliy soliq va 
yig’imlar qanday guruhlarga bo’linadi
va ular har birining tarkibi qanday? 

---