T. S. Malikov moliya

Wilshire 5000 indeksi yordamida o‘lchangan umumiy 
daromadlilik va asosan keng tarqalgan aksiyalar bilan 
ishlaydigan hamda aktiv investitsiya strategiyasiga 
asoslangan fondlarning ko‘rsatkichlari
Yakuniy 
ko‘rsatkich
O‘rtacha yillik 
ko‘rsatkich
Wilshire 5000 indeksi
+272,52%
+14,06%
Asosan keng tarqalgan 
aksiyalar bilan ishlaydigan 
o‘rtacha statistik fondlar
+237,63%
+12,94%
7.3.3-jadvalda esa dunyo bo‘yicha har xil daraja (toifa)
dagi aktivlar bo‘yicha daromadlilik stavkalari keltirilgan. Bu 
yerda ko‘rsatkichlarning har biri tegishli davlatning valy-
utasida hisoblangan. 
Misol uchun, 7.3.3-jadvalda 2015-yildan 2016-yilga-
cha AQSh aksiyalari kursi o‘rtacha 19,6%ga ko‘tarilgan, 
Yaponiyada esa 2,1%ga tushgan. Ushbu davlatlar ko‘rsat-
kichlarining samaradorligini solishtirish uchun ular bir pul 
birligiga o‘tkazilishi kerak. 
Iyenda dollar kursi shu davr mobaynida 9,2%ga pa-
saygan. Shunga ko‘ra aksiyaga hisoblanadigan pul ko‘rin-
ishidagi dividendlarni hisobga olmasdan, 2015-yil martda 
qiymati 1 mln. dollar bo‘lgan amerika aksiyalarining ba-
hosi 2016-yil martda 1,196 mln. dollarga ko‘tarilgan. Qim-
matli qog‘ozlar portfeli 2015-yil martda – 141,128 mln. 
iyen bo‘lgan (1,196 mln. dollar x 118 iyen/dollar). Shun-
ga ko‘ra AQSh fond bozorining iyendagi kapitallashtirilishi 
atigi 8,56% o‘sgan. Shunday qilib, iyenga nisbatan dollar 
kursining pasayishi Yaponiya va Amerika fond bozorlari-
ning turli samaradorligini qisman qoplaydi. 

---

142
T.S.Malikov, N.H.Haydarov
7.3.3-jadval
Mamlakatlarda har xil daraja (toifa)dagi aktivlar 
bo‘yicha daromadlilik stavkalari
201
Mamla katlar
Fond bozo
-
rining
bir yilda 
o‘zgarishi, %
Foiz stavkalari
Valyuta kurslari
Qisqa 
muddatli
Uzoq 
muddatli
1 dollar uchun
Bir yilda o‘zga
ri
shi, 
%da
Oxirgi sana
Bir yil oldin
Avstraliya
+7,5
4,80
5,38
1,59
1,50
+6,0
Buyuk Britaniya
+4,0
5,31
4,53
0,61
0,60
1,7
Kanada
-11,2
4,88
5,22
1,52
1,42
+7,0
Daniya
-21,3
3,32
4,29
6,75
6,96
-3,0
Yaponiya
-2,1
0,07
1,81
118,00
130,00
-9,2
Shvetsiya
-3,3
3,17
4,39
8,16
7,95
+2,6
Shveytsariya
+1,4
1,29
2,54
1,45
1,49
-2,7
AQSh
+19,6
4,81
5,10
-
-
11 Yevropa 
mamlakatlari
+6,2
3,04
3,89
0,91
0,93
-2,2
Dunyo
+13,6
Jadvalning oxirgi qatorida turli mamlakatlar aksiyala-
rining umumiy 
dollardagi
bahosi (qiymati)ni aks ettiruvchi 
jahon fond indeksi o‘zgarishining foizi ko‘rsatilgan.