Таълим вазирлиги гулистон давлат университети
Yüklə 425,85 Kb.
|
|
1- savolning bayoni
Kasb tanlash motivlari. Kasbiy motiv va motivatsiya muammolari xorij psixologlari E.A.Klimov, V.A.Krutetskiy, A.N.Vasilkova, V.Vrum, M.V.Dmitriy va boshkalar tomonidan keng doirada tadqiq qilingan. Shaxsning ish faoliyati bilan bog’lik motivatsiyalarni 3 guruhga ajratish mumkin; birinchisi - mexnat faoliyati motivlari, ikkinchisi - kasb tanlash motivlari uchinchisi- ish joyini tanlash motivlari. Mexnat faoliyati motivlari, kasb tanlash motivlari va ish joyini tanlash motivlari aniq faoliyatni tashkil qiladi. Ular o’zaro bir birlariga bog’liq bo’ladi ya’ni, bunda mehnat faoliyati motivlari kasb tanlash motivlarining shakllantirsa, shuningdek, qolgan ikkita motiv orkali esa ish joyini tanlash motivlari xam yuzaga keladi. Mexnat faoliyati motivlari xilma-xil bo’lib, ular o’ziga xos omillar bilan belgilanadi. Birinchi gurux omillariga jamoaviy xarakterning uyg’onishi bilan bog’liqlari motivlar kiritilib, bular jamoaga foyda tegishini anglash, boshqa insonlarga yordam berish istagi, mehnat faoliyatida ijtimoiy ustanovkaning zarurligi va boshkalarga nisbatan tobelikni xoxlamaslik kabi motivlar xisoblanadi. Ikkinchi gurux omillari o’zi va oilasi uchun moddiy mablag’ning orttirilishi, moddiy va ma’naviy ehtiyojlarning qondirilishi uchun pul ishlab topish motivlaridir. Uchinchi guruxga o’zini o’zi faollashtirish, rivojlantirish, o’zini namoyon qilish ehtiyojlarining qondirilishi va shu kabi xususiyatlar kiradi. Ma’lumki, insonlar tabiatdan biror-bir faoliyat bilan shug’ullanmasdan turolmaydilar. Jamiyatda shaxs nafaqat iste’molchi bo’lib emas balki yaratuvchi bo’lib ham faoliyat yuritadi , yaratish jarayonida u ijoddan ilxom oladi. Bu guruxga mansub motivlar shaxs uchun jamiyat tomonidan extiyojlarning qondirilishi va boshqalarning hurmatini qozonish bilan bog’likdir. Maktab o’kuvchilarining mehnat tarbiyasi ham shu motiv bilan bog’lik ravishda shakllantiriladi. Mehnat faoliyatining umumiy motivlari aniq kasblar doirasida amalga oshadi. Jamiyatda shaxslar uchun kasb tanlash anchagina qiyin va motivatsion jarayon hisoblanadi. Chunki shaxsning to’g’ri kasb tanlashi ko’pincha insonning hayotdan qoniqishiga ham sabab bo’ladi. Insonning qaysi faoliyatni tanlashi ko’prok tashqi omillar hakidagi qarorning qabul qilinishiga bog’liq bo’ladi. Bunga sabab asosan shaxsning tashqi holat 36
baholariga, o’zining imkoniyat va qobiliyatlariga, kasb tanlashdagi qiziqish va moyilliklariga bog’likdir. Yüklə 425,85 Kb. Dostları ilə paylaş:
|