256
Bu yerda:
K
жл
– joriy likvidlik koeffitsiyenti;
A
а
– aylanma aktivlar (balansning 2-bo‘limi);
QP
– qisqa muddatli passivlar (kelgusi davr
daromadlarisiz).
Joriy likvidlik koeffitsiyentining
darajasi ikkidan kichik
bo‘lmasligi lozim. Shunday bo‘lishiga qaramasdan, g‘arb
iqtisodiyotida
uning
darajasiga
birdan
kichik
bo‘lmagan
hollargacha yo‘l qo‘yiladi.
Absolyut likvidlik koeffitsiyenti eng likvidli aktivlarning (pullar
va qisqa muddatli moliyaviy qo‘yilmalar)
qisqa muddatli
majburiyatlarga nisbati orqali aniqlanadi va uni formula orqali
quyidagicha ifodalash mumkin:
K
ал
= (PM + MQ) : QP
≥
0,2
Bu yerda:
K
ал
– mutloq (absolyut) likvidlik
koeffitsiyenti;
PM
– pul mablag‘lari;
MQ
– qisqa muddatli moliyaviy qo‘yilmalar;
QP
– qisqa muddatli majburiyatlar (kelgusi
davr daromadlarisiz).
Bu koeffitsiyentning
istaluvchi darajasi
≥
0,2 dan iborat
bo‘lib, biroq amaliyotda bu narsa o‘z faoliyatining
turli davrlarida
XYuSning moliyaviy siyosati va ishining samaradorligiga
bog‘liqdir.
Bozor
iqtisodiyoti
sharoitida
aylanma
kapitaldan
foydalanishning samaradorligi juda ko‘p omillarga bog‘liq. U, eng
avvalo, to‘lov
intizomining ahvoli, aylanma mablag‘larning turli
funksional elementlariga joylashtirilgan
investitsiyalarning hajmi
bilan belgilanadi. Shuningdek, ishlab chiqarish sohasida aylanma
kapitaldan samarali foydalanishga ishlab chiqarishning chiqitsiz
yuqori texnologiyalarga
asoslanganligi, materiallar qiymatining
pasayishi,
ishlab
chiqarish
va
muomala
xarajatlarini
minimallashtirish, ishlab chiqarish zaxiralari va ularning harakatini
oqilona tashkil qilish hamda natijali boshqaruv ta’sir etadi.
241
Dostları ilə paylaş: