Tarmoqlar iqtisodiyoti

(1.8)

Daromad bazasi kamayib borayotgan bank rahbariyati va xodimlari mavjud daromad bazasini saqlab qolish uchun faol ish olib borishlari zarur bo‘ladi.

Daromadlilikning qo‘shimcha formulalari. Bank qanchalik darajada samarali faoliyat ko‘rsatishini tahlil qilishda daromadlilikning ba’zi ko‘rsatkichlarini qismlarga bo‘lish maqsadga muvofiqdir. Masalan, hozirgi paytda keng ishlatilayotgan ROE va ROA ko‘rsatkichlarining o‘zaro bog‘liqligini ko‘rish qiyin emas. Ikkalasida ham soliqlar to‘langandan so‘nggi foyda ko‘rsatkichi ishlatiladi. Shuning uchun ikkala ko‘rsatkichni to‘g‘ridan – to‘g‘ri bog‘lash mumkin:

(1.9)

Bankning sof foydasi jami daromadlardan operatsion xarajatlar (foizlarni to‘lash xarajatlari hisobga olingan holda) ning chegirilganidan so‘ng qolgan summaga tengligini inobatga olsak:

(1.10)

10
Ushbu aloqadorlik aksiyadorlarga yo‘naltiriladigan bank foydasining bank resurslari qanday manbalar hisobiga shakllantirilishiga (qarz majburiyatlari hisobigami yoki bank egalari mablag‘i hisobigami) yuqori darajada sezgirligidan dalolat beradi. ROA ning past darajasiga ega bo‘lgan bank bank aksiyadorlari kapitalini kam miqdorda ishlatilishi va qarz majburiyatlaridan keng foydalanish evaziga ROE ning yuqori darajasiga erishishi mumkin.
ROA ko‘rsatkichi bilan aniqlangan samaradorlikning pasayishi oqibatida, bank aksiyadorlari istalgan darajadagi daromadga erishish imkoniyatiga ega bo‘lish uchun, qarz majburiyatlari va aksioner kapitali o‘rtasidagi nisbatni ko‘paytirish ko‘rinishidagi yuqori riskni bank o‘z zimmasiga olishiga to‘g‘ri keladi.



¹⁰ Formulalar Jahon Bankining rasmiy vebsayti www.worldbank.org ma’lumotlari asosida tuzib chiqildi.
Bank kengashi va boshqaruvi bank barqaror faoliyat yuritishini ta’minlashda va raqobat sharoitida yutib chiqish hamda raqobatga bardosh berishda, qolaversa bankni samarali boshqarishda barcha tegishli ma’lumotlarga ega bo‘lishi va bank faoliyati bo‘yicha tezkor qarorlar qabul qilishi, bankning joriy holati va to‘lovga layoqatliligi va joriy likvidligini boshqarish, aktivlar va passivlarni boshqarishda ma’lumotlardan keng foydalanishi lozim.
аниқланади. Аҳоли фаровонлиги даражасини қуйидаги тўрт кўрсаткич билан ажратиш мумкин:
Аҳоли фаровонлигининг тўлиқлиги-инсоннинг ҳар томонлама камол топишини таъминлайдиган неъматлардан фойдаланиш;
Аҳоли фаровонлигининг меъёрий даражаси – инсоннинг жисмоний ва ақлий куч-қувватини тўла тиклаш учун қулай шароитларни таъминлайдиган илмий асосланган меъёрлар бўйича оқилона истеъмол қилиш;
Камбағаллик-меҳнат учун ресурсларни қайта яратишнинг қуйи чегараси сифатидаги иш қобилиятини сақлаш даражасида неъматларни истеъмол қилиш;
Аҳоли фаровонлигини оширишнинг энг муҳим кўрсаткичларидан бири умр кўриш давридир. Шу билан бир қаторда аҳолининг маълумот даражаси, касбий даражаси юқорилиги, иқтисодий фаоллиги, тадбиркорлиги, ижтимоий муносабатлари мамлакатда аҳоли фаровонлиги даражасини юқори бўлишини таъминловчи сабаблар сифатида таъкидланади.
Мамлакат аҳолисининг фаровонлиги ялпи ички маҳсулотнинг ҳажми ва таркиби билан ифодаланади. Айниқса шахсий истеъмол ҳаражатлари муҳим аҳамиятга эга.
IV BOB. KUTILAYOTGAN NATIJALAR VA VAQT REJASI