«Тасдиқлайман»

Qiz bolalar.
1-jadval davomi

Antropometrik ko`rsatkichlar		Tajribadan oldin		Tajribadan keyin
		tajriba guruxi p=16	nazorat guruxi p=17	tajriba guruxi p=16	nazorat guruxi p=17
		M	M	M	M
1	Gavda uzunligi (sm)	120,9	120,6	125,1	124,6
2	Gavda og’irligi (kg)	22,8	21,8	25,8	24,9
3	O`ng qo`li kuchi (kg)	10,1	9,7	11,8	10,5
4	Chap qo`li kuchi (kg)	9,8	9,9	10,9	10,8
5	Ko`krak qafasining kengligi tinch xolatda (sm)	60,3	60,6	62,4	62,5

7-8 yoshli o`g’il va qiz bolalarning jismoniy tayyorgarligini aniqlash maqsadida o`quv yilining sentyabr va aprel’ oylarida test oldik. Olingan ma`lumotlarni taxlili 2-jadvalda keltirilgan.

4 x 10 mga mokkisimon yugurishda tajriba guruxi o`g’il va qizlari 1,1 – 1,0 soniyaga, nazorat guruxidagi tengdoshlarida 0,8 – 0,9 soniyaga natijalar yaxshilanganligi aniqlandi.
Joyidan uzunlikka sakrashda tajriba guruxidagi o`quvchilarda 22,2-20,1 sm.ga nazorat guruxidagilarda 18,5-17,1 sm.ga natijalar yaxshilandi.
Gavdani 1 daqiqa davomida bukib yozish testida tajriba guruxi o`g’il va qizlari 3-2 marta, nazorat guruxidagi tengdoshlari 2-1 martaga ko`proq bajarishgan.
Oldingi engashish testida tajriba guruxidagi o`quvchilarda 1,6 – 1,7 smga nazorat guruxidagi o`g’il va qizlarda 1,0 – 1,1 smga egiluvchanligi yaxshilanganligi ayon bo`ldi.
7-8 yoshli bolalarni jismoniy tayyorgarligini aniqlash bo`yicha olingan barcha testlarda tajriba guruxi o`quvchilarining ko`rsatgan natijalari nazorat guruxidagi tengqurlariga nisbatan yaxshiroq natijalarga ega bo`lganligi aniqlandi.


7-8 yoshli bolalarning jismoniy tayyorgarligi (o`g’il bolalar).
2-jadval

Testlar		Tajribadan oldin		Tajribadan keyin
		tajriba guruxi p=15	nazorat guruxi p=15	tajriba guruxi p=15	nazorat guruxi p=15
		M	M	M	M
1	4x10 m.ga yugurish (soniya)	14,9	14,8	13,8	14,0
2	Joydan uzunlikka sakrash (sm)	100,3	101,6	122,5	120,1
3	Tanani bir daqiqa bukib yozish (marta)	17	17	20	19
4	Oldinga egilish (sm)	2,3	2,7	3,9	3,7

Qiz bolalar
2-jadval davomi

Testlar		Tajribadan oldin		Tajribadan keyin
		tajriba guruxi p=16	nazorat guruxi p=17	tajriba guruxi p=16	nazorat guruxi p=17
		M	M	M	M
1	4x10 m.ga yugurish (sek)	15,0	15,1	14,0	14,2
2	Joyidan uzunlikka sakrash (sm)	85,6	88,2	105,7	105,3
3	Tanani bir daqiqada bukib yozish (marta)	16	15	18	16
4	Oldinga egilish (sm)	2,8	2,8	4,5	3,9

Bob bo`yicha xulosa. Olib borilgan ilmiy tadqiqot ishlaridan shunday xulosa chiqarish mumkinki, o`quvchilarning jismoniy rivojlanishi bir tekis o`sayotganligi hamda jismoniy rivojlanish bilan jismoniy tayyorgarlik o`tasida bog’liqlik borligi ayon bo`ldi.

O`tkazilgan tadqiqotdan ma`lum bo`ldiki, tajriba va nazorat guruxi o`quvchilarini jismoniy rivojlanishi tabiiy biologik o`zgarishda ekanligi aniqlandi.
Qo`l kuchi ko`rsatkichlarida tajriba guruxi o`quvchilarida ko`rsatkichlar ishonchli bo`lganligi, nazorat guruxidagi bolalarda natijalar ham ijobiy tomonga o`zgargan bo`lsada, statistik jixatdan barcha antropometrik ko`rsatkichlarda farqqa erishmadi.
Jismoniy tayyorgarlik ko`rsatkichlari bo`yicha olingan test natijalari ko`rsatdiki, tajriba sinflari o`g’il-qizlari tadqiqot ishlari oxirida ishonchli farqga erishgan bo`lsa, nazorat guruxidagi tengdoshlari natijalari yaxshilangan.
7-8-yoshli bolalarning jismoniy rivojlanishi tayyorgarligini, yoshini va individual xususiyatlarini xisobga olgan xolda xarakatli o`yinlarni ketma-ketligi olib borilishi yaxshi samara berishi aniqlandi.
Xulosa.
Adabiyotlar taxlilidan ma`lum bo`ldiki, 7-8-yoshli bolalar uchun xarakatli o`yinlar bo`lsada, ulardan etarli darajada foydalanilmayotganligi aniqlandi.
7-8-yoshli bolalarning jismoniy tarbiya va o`quv kun tartibidagi jismoniy sog’lomlashtirish ishlarini o`rganish hamda taxlil qilishda shunday xulosa qilish mumkinki, amaldagi jismoniy tarbiya sog’lomlashtirish tadbirlari jarayonida o`tkazilayotgan xarakatli o`yinlar xozirgi kun talabiga etarli darajada javob bermaydi.
Pedagogik kuzatishlardan ma`lum bo`ldiki, boshlang’ich sinf o`quvchilarini jismoniy sifatlarini oshirishga qaratilgan o`yinlardan foydalanishga e`tibor etarli darajada emas.
7-8-yoshli bolalar uchun jismoniy tarbiya darsida va darsdan tashqari sog’lomlashtirish tadbirlarida xarakatli o`yinlar muntazam o`tkazilishi natijasida ularning jismoniy rivojlanishi, jismoniy tayyorgarlik yaxshilashi aniqlandi.
7-8-yoshli bolalar uchun xarakatli o`yinlar bo`yicha ishlab chiqilgan tavsiya, o`quvchilarning nazariy bilimlarini boyitishga hamda jismoniy sifatlarni rivojlantirishga yordam beradi. Bu esa tajribadan keyin tajriba – sinov va nazorat guruxlari bolalari bilan o`tkazilgan testlarda yaqqol namoyon bo`ldi.
Tadqiqotlar natijasiga ko`ra, tajriba va nazorat guruxlari bolalarining jismoniy tayyorgarligini o`zaro taqqoslaganimizda ma`lum bo`ldiki, tajriba guruxida barcha ko`rsatkichlar ishonchli farqga erishildi, nazorat guruxida esa o`sish borligi aniqlandi.
Olib borilgan ilmiy izlanish ishlaridan shunday xulosa qilish mumkinki, bugungi kunda 7-8-yoshli bolalar bilan jismoniy tarbiya darslari, o`quv kun tartibidagi jismoniy sog’lomlashtirish tadbirlari, sinfdan va maktabdan tashqari ishlarda muntazam ravishda xarakatli o`yinlarni o`tkazilishi natijasida avvalo ularning jismoniy tayyorgarligi yaxshilandi, hamda organizmni kunlik xarakatga bo`lgan extiyoji qondirildi.