“Tasdiqlayman” O’quv ishlari bo’yicha prorektor prof. A. Soleev

3 -bosqich
-trener tinglovchilardan 3 kishidan iborat kichik guruhlar tashkil etishlarini 
so’raydi. 3 kishilik guruhlar tinglovchilarning xoxishlariga qarab yoki raqamlar 
bo’yicha tashkil etilishi mumkin: 
-kichik guruhlardagi tinglovchilarning har biri o’z qog’ozidagi yakka baho 
bo’limida belgilangan xarakatlar ketma ketligi Bilan bir birini tanishtiradilar, keyin 
3 kishidan uch xil bo’lgan ketma ketlikni birlashib, bir birlari Bilan tortishib, 
bahg’slashib, bir bilariga ta’sir o’tkazib, o’z fikrlariga ishontirib kelishgan holda bir 
muqimga kelib ularga tarqatilgan qog’ozdagi “guruh bahosi” bo’limiga raqamlar 
bilan belgilab chiqadilar. 
-Trener kichik guruhdagi tortishuvlarda ishtirok etmaydi, faqat kichik guruhlar 
va har bir tinglovchi faoliyatini kuzatadi.Bu vazifani bajarish uchun 20 daqiqa vaqt 
beriladi. 
4 -bosqich.
-Barcha kichik guruhlar o’z ishlarini tugatgach, trener xarakatlar ketma ketligi 
bo’yicha to’g’ri javobni beradi, ya’ni tinglovchilardan ularga tarqatilgan 
qog’ozlardan “to’g’ri javob” bo’limini topishni va unga trener tomonidan aytilgan 
harakatlar ketma ketligining raqamlarini yozishini so’raydi. 
5-bosqich.
-Trener “to’g’ri javob” bo’limida berilgan raqamlardan “yakka baho” bo’limida 
berilgan baholarni (yoki aksincha), ya’ni kattadan-kichikni yairgan holda “yakka 
hato” bo’limiga chiqqan farqli yozishni so’raydi. “yakka baho” bo’limidagi sonlani 
yuqoridan pastga qarab qishib chiqib umumiysini hisoblashlari keraqligini uqtiradi. 
6- bosqich.
-Xudi shu tartibda “to’g’ri javob” va “guruh bahosi” o’rtasidagi farq kattadan-
kichikni ayirish orqali bajariladi, chiqarilgan farqlar soni “guruh hatosi” bo’limiga 
yozilib, yuqoridan pastga qarab qo’shiladi va umumiy son keltirib chiqariladi. 
7-bosqich.
-Trener yakka va guruh hatolarining soni bo’yicha tushuncha beradi, ularni 
alohida alohida sharhlab beradi. 
“yakka hato” bo’limidagi umumiy sonlarning sharhi: 

---

152 
Agar yakka hatolar soni 30 gacha bo’lsa, bunday tinglovchilardan 
tashkilotchilik, konstruktivlik qobiliyati yetarli, ular mustaqil ravishda har bir ishni 
eta oladilar, turlisharoitlardagi harakatlar vaqtida mantiqan ularning ketma ketlini 
tashkil eta oladilar. 
Agar yakka hatolar soni 30 dan 40 gacha bo’lsa, bunday tinglovchilarda 
tashkilotchilik qobiliyati yetarli emas, biron bir ishni yoki faoliyatini tashkil 
etishlarida qiynaladilar yoki pala partishlikka yo’l qo’yadilar. Shuning uchun ular 
alohida kurslarda o’qishlar yoki mantiqan fikrlashga o’rganishlari kerak bo’ladi. 
Agar hatolar soni 40 dan yuqori bo’lsa, bunday tinglovchilar tashkilotchilik, 
mantiqiy fikrlash qobiliyati yetarli emas, ular o’z ustilarida ishlashlari kerak 
bo’ladi yoki maxsus treninglar, kurslarda o’qishlariga to’g’ri keladi. 
“guruh hatosi” bo’limidagi umumiy sonlarning sharhi: 
Agar hatolar soni 30 gacha bo’lsa, bu guruhlarda tinglovchilar bir birlarini 
tushunishga harakat qilganlar, bir birlarini ishontira olganlar va natijada bir xil 
natijaga erishganlar. Demak, guruhda samimiy munosabat o’rnatilgan, fikrlar bir 
joydan chiqqan. 
Agar guruhning hatolar soni 30 dan 40 gacha bo’lsa, bu guruhda 
tinglovchilarning bir muqimga kelishlari qiyin bo’lgan, tortishuvlar yuzaki yoki 
ishonarsiz bo’lgan yoki guruh a’zolari bir birlarini tushunishga sust holda 
intilganlar, yoki vazifaga beparvoroq bo’lganlar, yoki bir birlarini hafa qilib 
qo’yishdan cho’chiganlar yoki guruhning barcha a’zolari yuzaki holda 
kelishigan u, aslida esa har Kim o’z fikrida qolgan bo’lishi mumkin. Samimiy 
munosabat bu guruhda o’z aksini topmagan. 
Agar guruh hatosining soni 40 dan ortiq bo’lsa, bu guruh ahzolari umuman bir 
birlari Bilan kelisha olmaganlar, o’zaro ishontirish bo’lmagan. Har kim o’z fikrida 
qolgan. Samimiy munosabat o’rnatilgan. 
Izoh:
Bajarilgan vazifani baholashning Yana bir turi, quyidagicha: 
tinglovchilarning javoblari trener tomonidan berilgan “TO’G’RI JAVOB”ning 
yarmida ko’piga to’g’ri kelgan bo’lsa, demak, “qoniqarli” 75% to’g’ri kelgan bo’lsa 
“yaxshi”, 100% to’g’ri kelgan bo’lsa “a’lo” deb belgilash mumkin.