Keys savollari: 1. O‘qituvchining mavjud vaziyatdagi holatini shaxsan Siz qanday
baholaysiz?
2. Bu vaziyatda o‘qituvchi qanday tarbiya metodini qo‘lladi?
Keys echimi. Bu vaziyatda o‘qituvchi o‘zining tarjribali va pedagogik
nazokatga egaligini namoѐn eta oldi. U karikaturani o‘zining ustidan kulish vositasi
deb emas, aksincha, san’at asari sifatida qabul qildi. Natijada o‘qituvchi aybdor
talabani qidirib, unga tanbeh berishni istamadi. Buning o‘rniga o‘zining san’atga
bo‘lgan muhabbatini ko‘rsatdi. Bunday ѐndashuv talabalarga o‘qituvchining irodali,
o‘ziga hurmat bilan munosabatda bo‘lishi, hissiѐtlarini jilovlay olish, o‘z-o‘zini
boshqara bilish qobiliyatiga egaligini ko‘rsatdi. Oqibatda o‘quvchilar o‘qituvchining
ruhan barqaror ekanliklarini angladi. SHu sababli keyingi safar ular o‘qituvchini
kamsitish ѐki ustidan kulishni istashmaydi. Baѐn etilgan vaziyatda o‘qituvchi: 1)
izohlash (o‘zida muayyan guruh ѐki alohida shaxsga yo‘naltirilganlikni ifodalovchi
hissiy-og‘zaki ta’sir etish usuli); 2) xulq va faoliyatni rag‘batlantirish metodlaridan
biri bo‘lgan – qo‘llab-quvvatlash metodidan foydalandi.
Ta’lim-tarbiya jaraѐnlari, pedagogik faoliyat hamda hodisalarning tarkibiy elementlari o‘rtasidagi o‘zaro birlik va aloqadorlikni anglash hamda tahlil qilishga yo‘naltirilgan keys. Keys baѐni. Tarix fani o‘qituvchisi bir soatlik darsida quyidagi xatti-
harakatlarni amalga oshirdi: 1) ma’lumotlarni izchil baѐn qildi; 2) zarur o‘rinlarda
tayanch tushunchalarga alohida urg‘u berdi; 3) xaritadan tarixiy voqealar sodir
bo‘lgan joylarni ko‘rsatdi; 4) vaqti-vaqti bilan talabalarga savollar berib, ulardan
javoblar oldi; 5) o‘quv filmi orqali tarixiy voqelikka oid dalillarni namoyish etdi.
Keys topshirig‘i. O‘qituvchining xatti-harakatlari qanday metodlar ѐrdamida
amalga oshirilganligini aniqlang.
Keys echimi. Tarix fani o‘qituvchisi qo‘llagan metodlar: 1) hikoya;
2) tushuntirish;
3) tasvirlash;
4) suhbat;
5) namoyish.
