Temir yo‘l transporti ta’mirlash tashkilotlari xodimlari uchun mehnatni muhofaza qilish qoidalarini tasdiqlash haqida

9-§. Xodimlar himoyasini va ishlab chiqarish uskunasini avtomatik o‘chishini ta’minlovchi
texnologik jarayonlarni nazorat qilishda xavfsizlik talablari
222. Uskuna va avtomatlashtirilgan liniyalar, ularning ishga tushganligi haqida
ogohlantiruvchi yoritish va tovush signallari tizimi bilan ta’minlanadi. Signal elementlari (qo‘ng‘iroq,
sirena va lampa) mexanik shikastlanishdan himoyalangan bo‘lishi va xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar
ish hududida signalni eshitishi va ko‘rishini ta’minlab joylashtirilishi lozim.
223. Elektr tokidan shikastlanishning oldini olish uchun ishlab chiqarish uskunasi quyidagi
talablarga javob berishi kerak:
a) xavf manbai bo‘lgan ishlab chiqarish uskunasi tok uzatuvchi qismi mustahkam qotirilgan,
izolatsiyalangan, to‘silgan yoki odamlar uchun o‘tib bo‘lmas joyda o‘rnatilgan bo‘lishi lozim;

---

14.05.2022, 15:52
2068-сон 15.01.2010. Temir yo‘l transporti ta’mirlash tashkilotlari xodimlari uchun mehnatni muhofaza qilish qoidalarini tasdiqlash haqida
https://lex.uz/docs/-1578222
16/16
b) elektr uskunaning ochiq bo‘lgan tok uzatuvchi qismini eshigi yopiluvchi korpusi (shkaf,
blok) yoki odamlar uchun o‘tishi mumkin bo‘lgan joyda joylashganda yopiq himoya yopqichi bo‘lishi
lozim;
v) ishlab chiqarish uskunasining metall qismi izolatsiya shikastlanishi natijasida elektr
kuchlanishining xavfli ko‘rsatkichi 10 — 15 mA. ta’sirida bo‘lsa, yerga sim orqali ulangan bo‘lishi
lozim;
g) ishlab chiqarish uskunasi elektr zanjiri sxemasida barcha elektr zanjirni ta’minlash
tarmog‘idan o‘chirish markaziy moslamasi nazarda tutilishi lozim.
224. Yechiladigan himoya va to‘siq moslamalari faqat konstruksiya yoki texnologik sabablar
bo‘yicha ularni statsionar o‘rnatish imkoni bo‘lmaganidagina qo‘llaniladi.
225. Ta’mirlash va sozlash ishlarini bajarish hamda texnologik jarayonlarni va mexanizm ishini
kuzatish uchun to‘siqlarda yopiluvchi oyna yoki lyuklar nazarda tutilishi mumkin. Kuzatish oynasi va
lyuklarining tuzilmasi (konstruksiyasi) xizmat ko‘rsatuvchi xodimning kuzatish qulayligi va
xavfsizligini ta’minlashi kerak.