Təsdiq edilmişdir 1 nömrəli əlavə Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının milli kolleksiyalarının formalaşdırılması, mühafizəsi və istifadəsi qaydalari
Yüklə 275,86 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 13. MBGE-nin paylanması və mübadiləsi
- 15. MBGEMK-nın toplanması, saxlanması və bərpasının təşkili
- 1 nömrəli əlavə Toplanan bitki haqqında məlumatlar
- İnkişaf tipi
- Toplanmış bitki nümunəsi haqqında əlavə məlumatlar
- Ekoloji qrup: Bitki qrupu: Mərtəbəlilik
- 3 nömrəli əlavə Hüceyrə plazmasının toplanma yeri haqqında məlumat
|
11. MBGE-nin istifadəsi 11.1. MBGE-nin davamlı istifadəsi müvafiq elmi tədqiqat institutları, laboratoriyalar, özəl şirkətlər, fərdi tədqiqatçılar tərəfindən nəzəri və praktiki tədqiqatlar, seleksiya və biotexnologiya proqramları vasitəsilə həyata keçirilir. 11.2. Biotexnologiyanın tətbiqi ilə MBGE-dən istifadə etməklə bir sıra mədəni bitkilərin yeni yüksəkməhsuldar, keyfiyyətli, stress amillərinin təsirinə davamlı, yerli şəraitə uyğun sort və formaları yaradılır və ya mövcud sortlarda hər hansı bir əlamətin yaxşılaşdırılması həyata keçirilir. 11.3. Qorunub-saxlanan və qiymətləndirilən MBGE-dən lazımi strategiyalar vasitəsilə təlim və təhsil, rekreasiya və şəhər yaşıllaşdırılması proqramlarında da istifadə olunur. 11.4. İstifadə üçün götürülmüş nümunələrlə bağlı aparılmış hər hansı fəaliyyət barədə məlumatlar MBGEMK-nın məlumat bazasına daxil edilməlidir. 11.5. İstifadə ilə bağlı hər hansı gəlir (məsələn, sort yaradılması ilə bağlı) formalaşarsa, onun müqavilədə nəzərdə tutulmuş hissəsi MBGEMK-ya təqdim edilməlidir. 11.6. İstifadənin ümumi təşkili aşağıdakı təsviri modelə uyğun ümumiləşdirilməlidir: Seleksiya proqramları Nəzəri tədqiqatlar Biotexnologiya Rekreasiya Farmakologiya Ərzaq təhlükəsizliyi İstifadə məhsulları Yüksəkməhsuldar, keyfiyyətli, biotik və abiotik amillərin mənfi təsirinə davamlı, yerli aqroekoloji və becərmə şəraitlərinə uyğun sort, forma, hibrid Dərmanlar və digər tibbi preparatlar, ərzaq, geyim, aşılayıcı, boyaq və digər sənaye məhsulları, tikinti və digər təsərrüfat vasitələri Kənd təsərrüfatı sistemlərinin diversifikasiyası On-farm müxtəliflik 12. Sənədləşdirmə 12.1. Nümunələrin formalaşdırılması, idarə olunması və hərəkəti haqqında məlumatlar yayılan materiallara əlavə olunmalıdır. Hər bir nümunənin pasport məlumatları olmalıdır. 12.2. Nümunələrin pasport məlumatları bitkilərin pasport deskriptorlarının köməyi ilə sənədləşdirilir. 12.3. Azərbaycanın mədəni bitkilərinin genetik ehtiyatlarının milli kataloqu respublika ərazisində MBGEMK-da mövcud olan nümunələr haqqında məlumatlardan ibarətdir. 12.4. Kataloqa pasport məlumatları ilə yanaşı, xarakteristika və səciyyələndirmə məlumatları da daxil edilir. 12.5. Kataloqda biotexnologiya, genomika, proteomika və bioinformatika elmləri sayəsində əldə edilən molekulyar məlumatlar da qeyd olunur. 12.6. Materialın saxlanması və istifadə olunması ilə bağlı bütün məlumatlar MBGEMK-nın məlumat bazasına daxil edilir. Bu zaman pasport deskriptorlarından istifadə olunur. Pasport deskriptorlarının siyahısı beynəlxalq təşkilatlarla razılaşdırılmaqla Elmi-Texniki Şura tərəfindən vaxtaşırı təsdiq edilir. 12.7. Məlumat bazalarının istifadəçilər üçün əlçatan olması təmin edilməlidir. Məlumat bazasının hansı hissəsinin ümumi istifadə üçün açıq olması məsələsinə Elmi-Texniki Şurada baxılır və qərar qəbul edilir. 12.8. MBGEMK-nın məlumat bazasının hansı hissəsinin beynəlxalq sistemlərə inteqrasiya üçün açıq olması məsələsinə Elmi-Texniki Şurada baxılır və müvafiq qərar qəbul edilir.
13.2. Mübadilə saziş bağlamaqla həyata keçirilir. 13.3. Toxumların paylanması və mübadiləsi üçün tələb olunan xərclər tərəflər arasında razılaşdırılmadıqda, bu xərclər istifadəçi tərəfindən ödənilməlidir. 13.4. Ehtiyatlar tükəndikdə, istifadəçilərin tələbini təmin etmək üçün genbankdan nümunələr çoxaldılmaq üçün müvafiq laboratoriyalara təhvil verilməlidir (8 nömrəli əlavə). 14. Təhlükəsizlik 14.1. MBGEMK-da başqa hadisələrlə yanaşı, elektrik enerjisinin kəsilməsi, yanğın, subasma və zəlzələ halları üçün risklərin idarə edilməsi strategiyası hazırlanmalıdır. 14.2. Genbank əməyin mühafizəsi və texniki təhlükəsizlik sahəsində mövcud tələblərə cavab verməlidir. 14.3. Saxlanma yerinin ərazisində qoruyucu paltarlardan istifadə olunmalıdır. Genbankda siqnalizasiya, qurutma kameraları və soyuducuların qapılarının içəridən də açılması üçün qurğular daxil olmaqla, xüsusi avadanlıqlar quraşdırılmalıdır. 14.4. Genbankda əsas elektrik təchizat şəbəkəsi kəsildikdə, avtomatik işə düşən qəza generatoru olmalıdır. 14.5. Qurudulma və saxlanma yerində faktiki parametrlərin izlənməsi üçün temperatura nəzarət sayğacları quraşdırılmalıdır. 14.6. Genbankda yanğın siqnalizasiyası və yanğınsöndürmə avadanlıqları olmalıdır. Tez-tez ildırım çaxması baş verən rayonlarda genbank ildırım keçiricisi ilə təchiz edilməlidir. 15. MBGEMK-nın toplanması, saxlanması və bərpasının təşkili 15.1. MBGEMK-nın toplanması, saxlanması və bərpasının təşkili üzrə fəaliyyətlər aşağıdakı sxem üzrə həyata keçirilir: genefond pitomniki informasiya informasiya in situ /on-farm ex situ yerli qədim sortlar yabanı növlər genefond bağı toxum genbankı Генбанк test işləri (cücərmə, rütubət, qurutma) paylama uzunmüddətli saxlama, ortamüddətli saxlama, aktiv kolleksiya regenerasi-ya (bərpa) informasiya informasi-ya
sənədləşdirmə və qeydiyyat daxil olmuş nümunələrin kollektoru qiymətlən dirmə “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının milli kolleksiyalarının formalaşdırılması, mühafizəsi və istifadəsi Qaydaları”na
Cinsi _______________________ Növü_____________________________ Yarımnöv / variasiya _____________________________ Yerli adı______________________ Çiçəklənmə H / Y Barvermə H / Y Suvarılan / Dəmyə Təmizlənmiş H / Y Çiçəyin rəngi Populyasiya tipi Nümunənin statusu Sıxlıq kl % Toxum neçə bitkidən yığılıb ______ İnkişaf tipi Herbari H/Y Qeydlər_______________________________________________________________
Cinsi _______________________ Növü_____________________________ Yarımnöv / variasiya __________________________________ Yerli adı_________________ Çiçəklənmə H / Y Barvermə H / Y Suvarılan / Dəmyə Təmizlənmiş H / Y Çiçəyin rəngi Populyasiya tipi Nümunənin statusu Sıxlıq kl % Toxum neçə bitkidən yığılıb ______ İnkişaf tipi Herbari H / Y Qeydlər_____________________________________________________________________
“Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının milli kolleksiyalarının formalaşdırılması, mühafizəsi və istifadəsi Qaydaları”na 2 nömrəli əlavə Yığıldığı yerin kodu _____ Kolleksiya №-si _____ Elmi adı _______________________________________________________ Yerli adı __________________________ Bitki qrupu Ekoloji qrup Mərtəbəlilik Fitosenoz kl Coğrafi areal tipi (vətəni) ______________ Dominantlıq________ Qeydlər_____________________________________________________________
Yığıldığı yerin kodu _____ Kolleksiya №-si _____ Elmi adı _______________________________________________________ Yerli adı __________________________ Bitki qrupu Ekoloji qrup Mərtəbəlilik Fitosenoz kl Coğrafi areal tipi (vətəni) ______________ Dominantlıq________ Qeydlər_____________________________________________________________
Yığıldığı yerin kodu _____ Kolleksiya №-si _____ Elmi adı _______________________________________________________ Yerli adı __________________________ Bitki qrupu Ekoloji qrup Mərtəbəlilik Fitosenoz kl Coğrafi areal tipi (vətəni) ______________ Dominantlıq________ Qeydlər_____________________________________________________________
“Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının milli kolleksiyalarının formalaşdırılması, mühafizəsi və istifadəsi Qaydaları”na 3 nömrəli əlavə Hüceyrə plazmasının toplanma yeri haqqında məlumat Ekspedisiyanın kodu___________ Toplanma yerinin nömrəsi________ Tarix ___________ Kollektorlar________________________________________________________________ En dairəsi ______Uzunluq dairəsi ________ Hündürlük _____m Yağıntının miqdarı ___mm Ölkə ________________ Rayon ________________ Kənd _______________________ Yerləşdiyi ərazi____________________________________________________________ Foto_______ Torpağın rəngi ________
Əlaqədar növlər _____________________________________________________ Dominant növlər _____________________________________________________ Digərləri __________________________________________________________ Qeydlər ___________________________________________________________ ________________________________________________________________ “Mədəni bitkilərin genetik ehtiyatlarının milli kolleksiyalarının formalaşdırılması, mühafizəsi və istifadəsi Qaydaları”na Yüklə 275,86 Kb. Dostları ilə paylaş:
|