Redurtsirlaydigan (qaytaruvchi) qandlarni yodometrik usulda aniqlash. Titrlash uchun konussimon kolbaga pipetka bilan 25 ml neytrallangan gidrolizat o’lchab
solib, unga 10 ml 0,1 n li yod eritmasi, 20 ml 0,1 n li NaOH (ishqorni bir tomchidan aralashtirib
turgan holda solinadi) qo’shamiz. Kolbani qog’ozli qopqoq bilan yopib, 15 minut qorong’i joyga
qo’yamiz.
15 minutdan so’ng eritmaga 20 ml 0,1 n li HCl eritmasi (ishqorni neytrallash uchun)
qo’shib, yodni 0,1 n natriy tiosulfat eritmasi bilan eritma sariq somon rangga kirguncha
titrlaymiz. Unga 3...4 tomchi 1 % li kraxmal eritmasi (indikator qo’shamiz). Eritma siyoh rangga
o’zgarishi kerak. Titrlashni tahlil qilinayotgan eritma rangsiz bo’lguncha davom ettiramiz.
Nazorat tajribasini shu miqdordagi reagentlar bilan o’tkazib, 25 ml gidrolizat o’rniga 25 ml
distillangan suv ishlatamiz.
Nazorat tajribasi bilan tajriba hajmlari o’rtasidagi farq 0,5...6 ml bo’lishi kerak.
Agar ular orasidagi farq 0,5 ml kam yoki 6 ml ko’p bo’lsa, titrlashni kam yoki ko’p
hajmdagi gidrolizat bilan qaytaramiz.
Glyukoza hajmini (m
gl
, g) quyidagi formula orqali topamiz:
1000
k
n
)
V
-
(V
9,008
0
k
gl m bu yerda: V
k
– nazorat namunasini titrlash uchun ketgan 0,1 n natriy tiosulfat eritmasi
hajmi, ml;
V
0
- tahlil namunasini titrlash uchun ketgan 0,1 n natriy tiosulfat eritmasi hajmi, ml;
9,008 – 1 ml 0,1 yod eritmasiga mos keluvchi glyukoza miqdori, mg/ml;
n – suyultirishni hisobga oluvchi koeffitsient;
1000 – grammga hisoblash koeffitsienti;
k – 0,1 n yod eritmasining to’g’rilanish koeffitsienti;
100 – foizga hisoblash koeffitsienti.
Eksperiment natijalari quyidagi jadvalga yoziladi: 8.1-jadval
Xom ashyo turi
m, g
V
0
,ml
V
k
,l
n
m
gl
, g
Bug’doy uni
1,5
