8
yuqori haroratda aniq belgilangan vaqt davomida amalga oshiriladi.
Yog' vakuum nasoslari laboratoriya tadqiqotlari uchun ham ishlatilishi mumkin.
Namlik foiz sifatida ifodalanadi. Namlikni aniqlashda ko'pincha termogravimetrik usul va
refraktometrik usul qo'llaniladi.
Namlikni aniqlashning termogravimetrik usuli mahsulotdan namlikni doimiy (keyinchalik
quritish paytida o'zgarmaydigan) namlik miqdorigacha quritish yo'li bilan olib tashlashga
asoslangan. Namuna quritishdan oldin va quruq qoldiq olingandan keyin tortiladi. Og'irlikni
yo'qotish bilan namlik aniqlanadi, uni foiz sifatida ifodalaydi. Termogravimetrik usullarga 105
ºS haroratda doimiy og'irlikda quritish usullari, Chizhova qurilmasida quritishning ekspress usuli
(VNIIKhP-VCh usuli) kiradi.
Namlikni refraktometrik aniqlash ob'ektdagi quruq moddani refraktometr bilan o'lchangan
sinishi ko'rsatkichi bo'yicha aniqlashga asoslangan. Namlik tahlil qilinadigan
moddaning massasi
va undagi qattiq moddalar nisbati o'rtasidagi farqdan hisoblanadi. Misol uchun, agar pivo
sharbatida 11% qattiq moddalar bo'lsa, unda namlik mavjud: 100 - 11 = 89%.
Bu usul oddiy,
qulay, tez va takrorlanishi mumkin.
Ro'yxatda keltirilgan usullar mahsulotlarning barcha namligini emas, balki bog'langan
namlikning erkin va ahamiyatsiz qismini aniqlaydi. Namlikni to'liq aniqlash uchun quyidagi
usullar qo'llaniladi:
- differentsial skanerlash kalorimetri (umumiy va muzlash yoki bog'langan suv o'rtasidagi
farq aniqlanadi);
- yadro magnit rezonansi usuli (ikki chiziq aniqlanadi: erkin va bog'langan namlik,
yadro
magnit aks sado spektrida):
- dielektrik usullar (erkin va bog'langan suvning o'tkazuvchanligi o'rtasidagi farq
aniqlanadi);
- issiqlik sig'imini o'lchash usuli (erkin suvning issiqlik sig'imi bog'langan suvning issiqlik
quvvatidan sezilarli darajada oshadi).
Dostları ilə paylaş: