Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

ORMAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI

ÖZTÜRK Emel
Danışman : Prof. Dr. Ercan TANRITANIR

Anabilim Dalı : Orman Endüstri Mühendisliği

Programı : Orman Endüstrisi Makinaları ve İşletme

Mezuniyet Yılı : 2008

Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Ercan TANRITANIR

Prof. Dr. Ahmet KURTOĞLU

Prof. Dr. K. Hüseyin KOÇ

Prof. Dr. Bülent DURMUŞOĞLU

Doç. Dr. Tuncer DİLİK

Kesikli Seri Üretim Sistemlerinde MRP II (İmalat Kaynak Planlaması)’nın Tasarımı ve Orman Ürünleri Endüstrisine Yönelik Bir Uygulaması

Günümüzde işletmeler, üretim sektöründeki uluslararası rekabet ve sürekli değişime ayak uydurmak zorunda kalmaları nedeniyle, mevcut sistemlerinde esneklik sağlayabilmek için yeni stratejiler geliştirmeye yönelmişlerdir. Önemini yitiren kitle üretim stratejisini terk edip, ürünlerini daha gelişmiş teknoloji ve süreçlerle üretmeyi seçmişler ve otomasyona geçmişlerdir.

Ülkemizdeki işletmelerin en önemli sorunlarından biri de, üretim içi envanterin büyük miktarlarda olması ve etkin olarak denetlenememesidir. Malzeme ihtiyacının iyi planlanamamasından, üretimin standartlaştırılmış olmamasından, üretimin yavaş ve dengesiz olarak ilerlemesinden kaynaklanan envanter maliyetleri, verimliliğin düşmesine sebep olmaktadır. Bu nedenle işletmelerin akılcı planlar yapmasına ve mevcut kaynaklarını daha verimli kullanılmasına olanak sağlayacak olan imalat kaynakları planlama sistemlerinin önemi her geçen gün artmaktadır.

Orman ürünleri endüstrisi, gelişmiş üretim teknolojilerinin son yıllarda uygulanmaya başlandığı bir sektördür. İşletmelerin mevcut yapısı ve gelişen sektörel ihtiyaçlar, planlama gereksiniminin her geçen gün daha da önemli hale gelmesini sağlamıştır. Sektörde uygulanacak olan bilgisayar destekli üretim yönetimi sistemleri ile maliyet analizleri, üretim süreç planlaması, malzeme ihtiyaç planlaması ve imalat kaynak planlaması gibi temel gerekliliklerin uygulanması gerçekleştirilmiş olacaktır.

Bu çalışmanın amacı, son yıllarda çeşitli sektörlerdeki işletmelerin yoğun bir şekilde kullanmakta oldukları malzeme yönetim sistemlerinden biri olan İmalat Kaynak Planlaması (MRP II)’nın, kesikli seri üretim yapan bir orman endüstri işletmesindeki uygulama sürecini incelemek, uygulama sürecinde ortaya çıkan sorunları belirlemek ve sistemin orman endüstrisine katkısını örnek bir işletme üzerinde değerlendirmektir.

Çalışmanın ilk bölümlerinde üretim ve üretim sistemleri, genel hatları ile günümüz orman ürünleri endüstrisi, Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP) ve İmalat Kaynak Planlaması (MRP II) tanıtılmıştır.

Uygulama, Dekor Ahşap Ürünleri San. A.Ş.’nin mutfak mobilyası üreten fabrikasında gerçekleştirilmiştir. İşletmeden elde edilen verilerinin değerlendirilmesinde KaleDATA Bilgi Sistemleri San. ve Tic. A.Ş tarafından sağlanan sağlanan ve bir ERP yazılımı olan IBPro kullanılmıştır.

Uygulamada MRP II sisteminin geniş içeriği göz önüne alınarak karmaşıklığı engellemek amacıyla, üretilen farklı modellerdeki mutfak çeşitlerinden iki modele ait veriler kullanılmıştır.

Sonuç olarak bu uygulama ile MRP II’nin üretim modülü çalıştırılarak, siparişi verilen bir ürünün üretilmesi için üretim planlamada gerçekleşen aşamalar incelenmiştir. Bunun sonucunda işletmenin mevcut sisteminin değerlendirme gereksinimi ortaya konmuştur.