Tili, adabiyoti va folklori instituti, alisher navoiy nomidagi davlat adabiyot muzeyi, urganch davlat universiteti

Kalit so'zlar: Detektiv, adabiyot, tarix, sahna, xususiyat 
Xulosa 
"Detektiv" so'zi lotin tilidan tarjima qilingan bo'lib, tadqiqot, izlanish, 
o'rganish, shuningdek, sir degan ma'noni anglatadi. Uning mazmunidan ko‘rinib 
turibdiki, sirli jinoiy hodisalarni izlash, faktlarni mantiqiy tahlil qilish yo‘li bilan 
tekshirish detektiv nasrning asosiy belgilaridir.Jinoyat, jinoyatchini jazolash, 
adolatni tiklash, bir so‘z bilan aytganda, bu motivning ildizlari. qadim zamonlarga 

---

657 
qadar davom etib, turli xalqlarning diniy e’tiqodlari va mifologiyasida o‘z aksini 
topgan. Dunyoda jinoiy jarayonlarning kuchayishi adabiyotda jinoiy mavzularning 
paydo bo‘lishiga zamin yaratdi. Bu muammo o‘sha davr adiblarini ham tashvishga 
solgan, jinoiy hodisalarning oldini olish maqsadida jamiyatdagi ziddiyatli 
holatlarning sabablarini o‘rganib, o‘z asarlarida aks ettirgan. 
Jahon adabiyoti mavzu va mazmun jihatdan boy merosga ega. Adabiy 
misollarda tasvirlangan inson va jamiyat, zamon va makon muammolari, 
tasvirlangan voqealar uzoq yillar o‘tsa ham o‘z dolzarbligini saqlab kelgan. Ushbu 
maqolada jahon adabiyotida detektiv nasrining qadimiy izlari, rivojlanish 
bosqichlari, detektiv nasrining tamoyillari va boshqalar. o‘rganilgan. 
 
 
 
KULLIYOTCHILIK AN’ANASINING MUMTOZ ADABIYOTDA 
TUTGAN AHAMIYATI 
 
Qudfiddin DEHKANOV, 
O‘zR FA Alisher Navoiy nomidagi
Davlat adabiyot muzeyi tayanch doktoranti 
(O‘zbekiston) 
 
 
Annotatsiya:
Mazkur maqolada kulliyotlarning kelib chiqishi va shakllanish 
tarixi, lug‘aviy hamda istilohiy ma’nosi, adabiy manbashunoslik va matnshunoslik 
nuqtayi nazaridan amalga oshirilishi zarur bo‘lgan nazariy hamda amaliy ishlarga 
ahamiyat qaratildi.